21-февраль эне тил күнү

№ 7.Т.Ташмаматов атындагы орто мектеби .

• Өзгөн району,Кара-Дыйкан айылы.

Аткарган: Ормонова Г үлгаакы Каныбековна.

21-февраль Эне тил күнүнө карата

Тарбиялык ачык саат

Сабактын темасы:

«Адамдын эне тили- анын жан тамыры»

Сабактын максаты:

• Эне тил күнүнүн белгиленип калыш тарыхы жөнүндө булактардан маалымат алышат;
• Мекен алдындагы алардын жоопкерчилиги артат, атуулдук сезимдери ойгонот, эне тилин сүйүүгө, сактоого умтулушат:
• Өз оюн ачык айтууга үйрөнүшөт.

Сабактын жүрүшү:

• Сабак Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик тили-Кыргыз тилинин Гимнин аткаруу менен башталат.

Элибизди эл кылып, улут катары таанытып келе жаткан улуу белгибиз бул-эне тилибиз кыргыз тили.

Дүйнөдө теңдеши жок алп «Манастай» дастандарды жараткан эне тилибиз кыргыз тили жөнүндө ой бөлүшүү. (окуучулар эне тил жөнүндө көркөм окушат)

Эне тилим

• Эне тилим-өз тилим, Эси жогун аныктайт. Өзүнүн эне тилинде, Сүйлөбөсө сөздү ким.
• Уккан сайын көшүгөн, Эне тилим-эгизим. Сүзүп өттүм өзүнөн, Акыл-билим деңизин.

• Эне тилим-намысым, Эне тилим-арым да. Билбейм жолдун алысын, Эне тилим барында.
• Эне тилим –карегим, Сенде менин дарегим. Сен турганда мен бармын Сен турганда бар элим.

«Эне тилим»

Эне тилим эч убакта унутпайм, Эне тилим энем сымал ардактайм. Элим үчүн жерим үчүн деп жүрүп, Эне тилим эргип кетем сени уксам!

Унутпайбыз эне тилди сыйлайбыз, Эргүү менен кыргызчалап ырдайбыз. Эне тилим эмгек кылам сен үчүн, Билим алып сени менен жашайбыз!

Эмне үчүн биз «Эне тил» күнүн белгилеп жатабыз? Бул багыттагы маалыматтар жөнүндө видео көрсөтүлөт.

21-февраль ЭНЕ ТИЛ күнү

21-февраль ЮНЕСКО тарабынан эл аралык Эне тил күнү катары белгиленген.

Бул күн 1999-жылы бириккен Улуттар уюмунун агартуу, илим жана маданият маселелери боюнча уюму-ЮНЕСКО тарабынан жарыяланып, ошондон бери жыл сайын маданий жана тил байлыгын өркүндөтүү максатында белгиленип келе жатат.

Кыргыз тили-кыргыздардын эне тили, түрк тилдеринин кыргыз-кыпчак тобуна кирет.

Кыргыз тили 1924-1927-жылдары латын алфавитинин негизиндеги, 1927-1941-жылдары латын алфавитинин негизиндеги жазууда болгон.

1935-жылы кыргыз тилинин алфавитинин кириллицага өткөрүү боюнча талкуу жүрүп, 1941-жылдан тартып кириллица жазуу системасы колдонулууда .

Элдин баа жеткис байлыгы- анын тили. (М.Шолохов)

Эне тилин билбеген, Элин сүйүп жарытпайт. (Б.Сарногоев).

Эртең тилим жок болоору чын болсо, Анда бүгүн мен өлүүгө даярмын! (Р.Гамзатов).

Тил жоголсо, жоголот дил,

Айланасың мунжуга тоголок бир. (Ш.Дүйшеев)

• Келгиле, баарыбыз биригип кыргыз тилин сактайлы, кыргыз тилинин кадыр-баркын жогорку деңгээге көтөрөлү!
• Баарыбыз кыргызча таза, так, көркөм сүйлөйлү!
• Ошондо гана биздин эне тилибизди улам урпактан урпактарга жеткире алабыз!

Накыл кептер.

• Тил тагдыры-эл тагдыры.
• Элсиз тил болбойт, Эне тилсиз эл болбойт.
• Ата сөзү алга сүйрөйт адамды, Эне сөзү эпке салат жаманды.
• Ооздун көркү- тил, Тилдин көркү – сөз.

Залкар жазуучубуз Ч.Айтматов:

«Кылымдан кылым өтүп, кыргыз эли жер үстүндө жашап турса, кыргыз тили да жашай берет»-деп айткандай, эне тилибиз-кыргыз тили нечендеген кылымдар бою жашап келген, жашап жатат жана да жашай бермекчи!

Талкуу үчүн суроолор:

• Эмне үчүн Эне тил күнүн белгилейбиз?
• Бүгүнкү күндө жоголуп кетүү коркунучунда турган тилдер бар. Алар кайсылар?
• Кыргыз тили жоголуп кетеби? Силер кандай ойлойсуңар?

«Адамдын эне тили-анын жан тамыры» -дегендей, жан дүйнөдөгү ой-тизмектерин эне тилибиз аркылуу билдирип жүрөлү.

Көңүл бурганыңыздарга чоң Рахмат!