1.Тайлбари бэшэг
Тус программа гүрэнэй Федеральна стандарт, Буряад Республикын Һуралсалай болон эрдэм ухаанай министерствын туршалгын программа дээрэ үндэhэлэгдэнэ. Буряад дунда hургуулида түрэлхи литература hуралсалай предмет болгогдожо, үзэгдэжэ байдаг гээшэ. Энэ программа мүнѳѳ үеын ФГОС баримталан, 5-дахи классай «Бэлиг» хэблэлээр гараһан С.Д.Будаев, Ц.С.Жанчипова, Д.Х.Митупова зохёоһон «Буряад литература» гэһэн номдо таарууланхай.
Программа иимэ хубинуудhаа бүридэнэ: тайлбари бэшэг, һуралсалай программын онсо шэнжэ, материал шэлэн абалгын заршам, һуралсалай түсэбтэ үзэхэ зүйлэй эзэлһэн һуури, һуралсалай буряад хэлэ гүйсэд шудалхын тула личностнэ, метапредметнэ болон предметнэ дүнгүүд, программын байгуулга ба удха, календарно-тематическа түсэб, hуралсалай методическа хангалга, хабсаргалта.
Һурагшадта түрэлхи литература шудалан үзүүлхэдээ, буряад хэлэнэйнгээ баялигтай гүнзэгыгөөр танилсуулха, һайнаар хэлүүлдэг, уншуулдаг, бэшүүлдэг болгохоһоо гадна, буряад арадайнгаа ажабайдал, түүхэ, заншал, зан абари үзэжэ байгаа зохёолнууд дээрэ үндэһэлэн, һайнаар ойлгуулха, ухаан сэдьхэлдэнь шэнгээхэ, манай обществын ёһото эрхэтэн болгон хүмүүжүүлхэ гэһэн шухала зорилгонууд табигдана. Литературын курс һурагшадые уран зохёол абьяастайгаар уншаха дуратай, ходорхойгоор, тодо зүбөөр уншаха шадабариинь хүгжэхэ, уншаһан зохёолоо ухаандаа буйлуулан, удхыень зүбөөр элирүүлэн ойлгодог, һонирходог болгохоһоо гадна, һурагшадай зохёол шудалан, шэнжэлэн үзэхэ эхин дадалнуудые бүридүүлхэ, түрэлхи литература тухайгаа юрэнхы мэдэсэтэй болгохо гэһэн зорилгонуудые табина.
Багша хадаа хэшээл бүхэндөө буряад литературын хүмүүжүүлхы үүргэнүүдые шударгыгаар бэелүүлхэ уялгатай. Һуралсал-хүмүүжүүлгын зорилгонуудые бэелүүлгэдэ, үхибүүдэй наһанай арга боломжо хараадаа абадаг дээрэһээ һургуулиин литературна курс эхин удаагаа хоёр шата боложо хубаарна. Нэгэдэхи шатада эхин классуудай һурагшад уншажа, хөөрэжэ һурана. Удаадахи шатада V-VII классуудай һурагшад уншалга, хөөрэлгэеэ үргэлжэлүүлнэ, мүн зохёол шэнжэлэн үзэлгын түрүүшын дүршэлтэй боложо эхилнэ. Түрэлхи литературын программа тематическа гол ёһоной үндэһэн дээрэ байгуулагдаба.. Эндэ арадай аман зохёолнууд, буряад литература сооһоо удхын ба байгуулалтын талаар һурагшадай ойлгосо, мэдэсэдэ таарамжатай уран һайханай зохёолнууд шэлэгдэн абтажа, тайлбарилан уншахаар, шудалан үзэхөөр хараалагдаба.
2. Программын байгуулга ба удха
Оршол. Литература- уран үгын искусство. Уран зохёолой нюусанууд (3ч).
«Литература-уран үгын искусство» гэhэн мэдэсэ тобшолон онсодхохо, искусствын hалбаринууд тухай мэдэсэ үргэдхэхэ. Һурагшадай үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэ хүгжөөлгэ, уран зохёолой нюусануудтай танилсалга.
Фольклорой бага жанрнууд. Фольклор тухай ойлгосо, бага жанрнууд . Тоолуурнууд.. Сэсэ буляалдаан. Жороо үгэнүүд. Таабаринууд. Оньhон ба хошоо үгэнүүд. Хэшээл-практикум (6+2)
Арадайнгаа хэр угhаа абажа ябаhан алтан баялиг –арадай аман зохёол тухай мэдэсэ үргэдхэн, hонирхол түрүүлхэ. Арадай аман зохёолой бага жанр - тоолуурнуудтай танилсалга. «Сэсэ буляалдаан» гэhэн бага жанрай зохёолтой танилсан, аман хэлэлгэ, суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо. Жороо үгэнүүд тухай мэдэсэ үргэдхэн, хүндэ ямар нүлөө үгэдэгыень элирүүлхэ. Таабари тухай мэдэсэ дабтан үргэдхэхэ, зохёохо аргануудтай танилсуулха. Оньhон ба хошоо үгэнүүд тухай мэдэсэ үргэдхэн, илгааень гаргаха.
Буддын шажанай зохёолнууд. (1 час)
Буддын шажанай зохёолнуудтай танилсуулан, буддын шажанай hургаал заабари дээрэ хүмүүжүүлхэ.
Арадай онтохонууд. (7 час)
«Зургаан нүхэд». Зохёолой шүүлбэри. «Һүүл хүбүүн». «Сэсэн хулгана»
Зохёолой сюжет, композици гэhэн литературна ойлгосонуудтай танилсуулха, зохёолой онсо шэнжэ илгаха шадабари дээшэлүүлхэ.
Геройнуудай абари зан дээрэ арадай сэдьхэжэ ябаhан идеал гаргаха, өөрын hанамжа хэлэжэ hургаха.
Амитад тухай онтохонтой танилсуулан, онсо шэнжэнүүдыень гаргаха, удхалан зохёохы шадабари hайжаруулха.
Буряад арадай онтохошод. Ондоо арадай онтохонууд (1 час)
Арадай аман зохёол суглуулагшад тухай ойлгосо үргэдхэн, онтохошодтой танилсуулха.
Литературна онтохонууд (3 час) В. Халхуев «Жаабдай». Классhаа гадуур уншалга. Онтохоной орондо.
Литературна онтохоной илгаае элирүүлхэ, гиперболэтэй танилсуулха. Уншаhан ба классhаа гадуур уншаhан онтохонуудай удхаар наада үнгэргэхэ.
Л. Н. Толстой «Хайратай морин» (2 час)
Л. Толстойн зохёохы намтартай танилсуулха, «Хайратай морин» гэhэн зохёол дээрэ байгуулга тухай литературна ойлгосо үгэхэ.
А. Лыгденов «Унаган» ( 3 час)
А. Лыгденовэй зохёохы намтар, зохёолнуудтайнь танилсуулан, эпическэ зохёолой байгуулга, уран арганууд тухай мэдэсэ үргэдхэхэ.
Ц. Номтоев «Хилээмэн» (3 час)
Номтоевой «Хилээмэн» гэhэн зохёол дээрэ таряан ажалтай танилсуулан, зохёолой хүмүүжүүлхы боломжо үргэнөөр хэрэглэхэ.
Уран бүтээлэй хэшээл. (1 час) Холбоо хэлэлгэ хүгжөөлгэ.
Ц-Б. Бадмаев « Будамшуугай орон нютагаар Серёжын аяншалhан тухай». (9 час )
Туужа тухай ойлгосо үгэхэ, онсо шэнжэнүүдтэйнь танилсуулха, арадайнгаа ёhо заншал дээрэ хүмүүжүүлхэ.
Шүлэглэмэл зохёолнууд. (2 час)
Лирическэ шүлэг уншаха гол шухала аргануудтай ба уран шүлэг шүүлбэрилхэ заршамтай танилсуулха.
Д. Дамбаев «Байгалай долгид», «Үдэшын зураг», «Орьёл». ( 2 час )
Д. Дамбаевай зохёохы намтартай танилсан, шүлэгэй гол удха ойлгон авторай мэдэрэл таажа hургалга.
Классhаа гадуур үгтэhэн шүлэгүүд (2 час)
Шүлэгүүдэй удха, уран арганууд
Шалгалтын уншалга-хөөрэлгэ. (2 час)
Холбоо хэлэлгэ, уран уншалга.
Х.х.х. Багшын үзэмжөөр.(1 час)
Творческо хүдэлмэри.
Классһаа гадуур уншалга (1 час)
Ш. Байминов «Онгосомни», «Аадар», «Һүниин hэбшээн». (2 час)
Байминовай зохёохы намтартай танилсуулан, уран гоё байгаалиин үзэгдэлнүүдые hурагшадта ойлгуулха.
Классhаа гадуур үгтэhэн шүлэгүүд. 2 час Лирическэ зохёол сэдьхэлээрээ хадуун абалга хүгжөөхэ.
С. Норжимаев «Аймхай Охотноон», «Шаазгайн элидхэл», Хүмүүжүүлэгшэ Хирээ». (3 час)
Басни тухай мэдэсыень үргэдхэхэ, зохёолой hургаал элирүүлхэ, уншаха дадал, аман хэлэлгэ хүгжөөхэ, hайжаруулха.
Шүлэглэмэл зохёолой нюусанууд. (1 час).
Шүлэглэмэл зохёолой нюусануудтай ба шүлэг шүүлбэрилхэ арга үргэдхэхэ.
Зүжэглэмэл зохёолнууд. Б. Эрдынеев «Бишыхан хатан». (4 час ).
Драма ба тэрэнэй жанрнуудтай танилсуулан, зохёолой онсо шэнжэнүүдтэй танилсуулха.
Классhаа гадуур уншаха зүжэгүүд. (2 час )
Сценари тухай (1 час) Сюжет тухай ойлгосо үргэдхэхэ.
Шалгалтын уншалга-хөөрэлгэ. (2 час)
Уран уншалга, уншаhанаа зүбөөр удхынь дамжуулха арга үргэдхэхэ.
3. Тематическа түсэблэлгэ
Буряад литература, 5 класс, I четверть, 18 час
| № | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари |
| Оршол,3 час |
| 1 | Литература – уран үгын искусство | 1 час |
| 2-3 | Уран зохеолой нюусанууд | 2 час |
| Фольклорой бага жанрнууд,8 час |
| 4 | Фольклор тухай ойлгосо, бага жанрнууд | 1 час |
| 5 | Тоолуурнууд, буряад нааданууд | 1 час |
| 6 | Сэсэ буляалдаан,буряад нааданууд | 1 час |
| 7 | Жороо үгэнүүд | 1 час |
| 8,9 | Таабаринууд | 2 час |
| 10,11 | Оньһон хошоо үгэнүүд | 2 час |
| 12 | Буддын шажанай зохеолнууд | 1 час |
| Арадай онтохонууд,6 час |
| 13-14 | «Зургаан нүхэд» | 2 час |
| 15 | Зохеолой анализ | 1 час |
| 16-17 | «һүүл хүбүүн» | 2 час |
| 18 | « Сэсэн хулгана» | 1 час |
|
|
| 18 час |
Буряад литература, 5 класс, II четверть, 14 час
| № | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари |
| Эпическэ жанрнууд |
| Литературна онтохонууд, 3 час |
| 19,20 | В.С.Халхуев «Жаабдай» | 2 час |
| 21 | Классһаа гадуур уншаха литературна онтохонууд | 1 час |
| Рассказ,11 час |
| 22 | Л.Н.Толстой «Хайратай морин» | 1 час |
| 23 | Зохеолой анализ | 1 час |
| 24-26 | А.Лыгденов «Унаган» | 3 час |
| 27-29 | Ц.Номтоев «Хилээмэн» | 3 час |
| 30 | Д.Сультимов «Өөрыгөө хэһээбэ» | 1 час |
| 31 | Д.Дылгыров «Эсэгын орден» | 1 час |
| 32 | Б.Ябжанов «Нулимса» | 1 час |
|
|
| 14 час |
Буряад литература, 5 класс, III четверть, 20 час
| № | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари |
| Туужа,13 час |
| 33-41 | Ц.Б.Бадмаев «Будамшуугай орон нютагаар Сережын аяншалһан тухай» | 9 час |
| 42 | Сюжет,зохеолой анализ | 1 час |
| 43-45 | Классһаа гадуур уншалга | 3 час |
| Лирическэ зохеолнууд, 8 час |
| 46 | Ирагуу шүлэгэй жанр тухай ойлгосо | 1 час |
| 47 | Д.Дамбаев «Байгалай долгид» | 1 час |
| 48 | «Нагасын захяа» | 1 час |
| 49 | Ш.Байминов «Онгосомни» | 1 час |
| 50 | «Аадар» | 1 час |
| 51-52 | Классhаа гадуур уншалга | 2 час |
|
|
| 20 |
Буряад литература, 5 класс, IV четверть, 18 час
| № | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари |
| 53 | Шүлэглэмэл зохеолой нюусанууд | 1 час |
| 54,55 | Минии туршалга | 2 час |
| Басни,3 час |
| 56,57 | С.Норжинимаев, «Аймхай Охотноон» | 2 час |
| 58 | «Шаазгайн элидхэл», Хүмүүжүүлэгшэ хирээ» | 1 час |
| Зүжэглэмэл зохеолнууд,5 час |
| 59 | Зүжэглэмэл зохеолнуудай шэнжэ | 1 час |
| 60-62 | Б.Эрдынеев «Бишыхан хатан» | 3 час |
| 63,64 | Классһаа гадуур уншалга | 2 час |
| 65 | Сценари тухай | 1 час |
| 66,67 | Конференци | 2 час |
| 68,69 | Холбоо хэлэлгэ хүгжөөлгэ | 2 час |
| 70 | Дабтан бэхижүүлгын хэшээл | 1 час |
|
|
| 18 |
|
| Хамта | 70 |
Һуралсалай методическа хангалга.
1. «Буряад литература» С.Д. Будаев, Ц.С. Жанчипова, Д.Х. Митупова, Улаан- Үдэ, «Бэлиг», 2011.
2. «Буряад литература» Ажалай дэбтэр, С. Будаев, Ц.С. Жанчипова, Д.Х. Митупова, Улаан-Үдэ, « Бэлиг», 2011.
3. «Буряад хэлэн» сахим hураха ном, Улаан-Үдэ, 2012.
4. «Булагай эхин» Ц. Б. Цыренова, М. Ш. Батуева, Улаан-Үдэ, «Бэлиг», 2002.
Шэнэ онол арга:
Компьютер
Проектор
Интерактивна самбар
«Буряад хэлээр сахим һураха ном»
Буряад уран зохёолой соносохо номой һан (аудиобиблиотека)
Шалгаха хэрэгсэл :
Интернет онол арга:
http://www.edu.ru – Федеральный портал «Российское образование».
http://www.edu03.ru/-Министерство образования и науки РБ
http://www.buryadxelen.org
http://www.nomoihan.org
http://www.ict/edu. ru/ - Портал «Информационно-коммуникационные технологии в образовании».
http://www.Kpmo.iv-edu.ru/ – Сайт регионального комплексного проекта модернизации образования.
http://fcior.edu.ru/ - Федеральный центр информационно-образовательных ресурсов.
http://www.rikuo.ru/ – Сайт республиканского института кадров управления и образования.
5.Календарно- тематическа түсэб
Буряад литература, 5 класс , 1 четверть (18 час)
| № п/п | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари | Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ | Хараалагдаһан дүнгүүд | Шалгалтын түхэлнүүд | Болзор |
| предметнэ | личностно | метапредметнэ | түсэбɵɵр | Бодото байдалаар |
| Оршол. 3 час |
| 1 | Литература- уран үгын искусство | 1ч. | Индивидуальна хүдэлмэри- уншалга. Бүлэгѳѳр хүдэлмэри – литературын шэнжэнүүдые шүүмжэлхэ.
| «Литература-уран үгын искусство» гэhэн мэдэсэ тобшолон онсодхохо, | Шэнэ юумэ мэдэхэ дадал үргэдхэхэ. | Искусствын hалбаринууд тухай мэдэсэеэ хэрэглэхэ | Сээжэ харюу |
|
|
| 2-3 | Уран зохёолой нюусанууд. Литературын түлэбүүд ба жанрнууд | 2 ч. | Бүлэгѳѳр хүдэлмэри –сугтаа ажаллаха.
| Литературын түлэбүүд ба жанрнууд илгажа һураха | Арад зоной, ондоо яһатанай литературын холбоо хараха дадал | Ажалаа тодоор, зүбөөр дамжуулха, мүнөө үеын байдалтай холбохо. | Асуудалда харюу |
|
|
| Фольклорой бага жанрнууд 6+2 |
| 4 | Фольклор тухай ойлгосо, бага жанрнууд | 1 час | Фронтальна –асуудалда харюу Индивидуальна- текст дээрэ ажал | Арадай аман зохёол тухай мэдэсэеэ үргэдхэхэ, бага жанрнуудыень илгажа һураха | Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ дадалаа үргэдхэхэ. | Уншаһанаа хөөрэжэ шадаха, харюугаа жэшээнүүдээр баталха | Шалгалтын тест |
|
|
| 5 | Тоолуурнууд, буряад нааданууд | 1 час | Фронтальна –асуудалда харюу Индивидуальна- текст дээрэ ажал | Тоолуурнуудтай танилсаха, илгаха. Тоолуурнуудые сээжэлдэхэ, тоолуурнуудые зохёожо туршаха. | Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ дадалаа үргэдхэхэ. | Үзэһэнөө, мэдэсэеэ холбон хөөрэхэ, зэргэсүүлхэ. | Сээжэ хэлэхэ |
|
|
| 6 | Сэсэ буляалдаан, буряад нааданууд. | 1 час | Бүлэгөөр-диалог уншаха | «Сэсэ буляалдаан» гэhэн бага жанрай зохёолтой танилсаха, илгаха | Суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо. | Холбоо хэлэлгэеэ хурсадхаха. Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха, | Хүсэнэг дээрэ ажал |
|
|
| 7 | Жороо үгэнүүд. | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга | Жороо үгэнүүд тухай мэдэсэ үргэдхэн, хүндэ ямар нүлөө үгэдэгыень элирүүлхэ. Тодоор уншалга, жороо үгэнүүдые зохёохо. | Гансаараа мүн суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо.
| Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха. Хэлэеэ хурсадахаха.
| Сээжэ хэлэхэ |
|
|
| 8,9 | Таабаринууд. | 2 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна-таабаринуудые тааха | Таабари тухай мэдэсэ дабтан үргэдхэхэ, зохёохо аргануудтай танилсуулха. | Суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо, арад зонойнгоо сэсэн һонор ухааень сэгнэн, омгорхохо. | Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха. Хэлэеэ хурсадахаха.Таабариин хүсөөр ухаагаа гүйлгэхэ. | Кроссворд тааха. |
|
|
| 10-11 | Оньhон ба хошоо үгэнүүд. | 2 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна-оньһон үгын удха тайлбарилха | Оньhон ба хошоо үгэнүүд тухай мэдэсэ үргэдхэн, илгааень гаргаха. | Өөрын зохёохы шадабари дээшэлүүлхэ | Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха, ухаагаа гүйлгэхэ. Харюугаа зэргэсүүлгэ хэжэ баталха. | Ажалай дэбтэр |
|
|
| 12 | Буддын шажанай зохёолнууд. | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Фронтальна-зохёолнуудай удха тайлбарилха | Буддын шажанай зохёолнуудтай танилсаха, илгажа һураха.
| Хүн зондо, оршон тойронхи байгаалида нигүүлсэхэ сэдьхэл түрэхэ. hургаал заабари дээрэ хүмүүжүүлхэ. | Ондоо шажануудтай сасуулга хэхэ. | Асуудалнуудта харюу
|
|
|
| Арадай онтохонууд. 6 час |
| 13-15 | «Зургаан нүхэд». | 3 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр - удха тайлбарилха | Зохёолой сюжет, композици гэhэн литературна ойлгосонуудтай танилсаха, зохёолой онсо шэнжэ илгаха шадабарияа дээшэлүүлхэ. | Өөрын ябадалаа, нүхэсэлөө шүүмжэлхэ. Хани нүхэсэл, нүхэдөө сэгнэхэ дадал. | Зохёолой онсо шэнжэнүүдые гаргаха дадал дээшэлүүлхэ. Оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн харалга. | Сээжэ харюу |
|
|
|
|
|
| 16, 17 | «Һүүл хүбүүн». | 2 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна- удха тайлбарилха | Онтохоной удха, гол бодол элирүүлжэ һураха | Геройнуудай абари зан дээрэ арадай сэдьхэжэ ябаhан идеал гаргаха. | Өөрын hанамжа хэлэжэ hураха, жэшээгээр баталха. | Удха хөөрэлгэ, асуудалда харюу. |
|
|
| 18 | «Сэсэн хулгана». Бадма-Базар Намсарайн суглуулбаринуудһаа | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Фронтальна- удха тайлбарилха | Амитад тухай онтохонтой танилсаха, онсо шэнжэнүүдыень гаргаха. | Удхалан зохёохы шадабарияа hайжаруулха. | Ондоо арадуудай онтохонуудтай зэргэсүүлгэ хэхэ, харюугаа баталха | Зохёохы ажал. |
|
|
Буряад литература, 5 класс , 1Ӏ четверть (14 час)
| № п/п | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари | Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ | Хараалагдаһан дүнгүүд | Шалгалтын түхэлнүүд | Болзор |
| предметнэ | личностно | метапредметнэ | түсэбɵɵр | Бодото байдалаар |
| Эпическэ жарнууд Литературна онтохонууд. 3 час |
| 19, 20 | Литературна онтохонууд В. С. Халхуев «Жаабдай». | 2 час | Бүлэгөөр- текст янза бүреэр уншаха. Индивидуална- өөрыгөө шалгаха Фронтальна- удха тайлбарилха | Литературна онтохоной илгаае элирүүлхэ, гиперболэтэй танилсаха. Онтохоной сюжедэй hубарил тэмдэглэхэ, янза бүреэр уншаха, онтохонуудай илгаа зааха | Хүн зондо, оршон тойронхи байгаалида нигүүлсэхы сэдьхэл түрэхэ | Зорилго түсэб табижа ажаллаха, зэргэсүүлгэ хэжэ харюусаха. | Словарна хүдэлмэри |
|
|
| 21 | Классһаа гадуур уншалга Онтохоной орондо. | 1 час | Бүлэгөөр- бэе бэеэ сэгнэхэ Индивидуална- зохёолго бэшэхэ | Уншаhан ба классhаа гадуур уншаhан онтохонуудай удхаар мэдэсэ шадабарияа харуулха. | Шэнжэлэлгын дадалаа дээшэлүүлхэ | Асуудал табижа һураха, юумэнэй нарин холбоо хаража, өөрын һанамжа хэлэхэ | Асуудалда харюу Кроссворд тааха |
|
|
| 22, 23 | Эпическэ зохёолнууд Л. Н. Толстой «Хайратай морин». Зохёолой шүүлбэри | 2 час | Бүлэгөөр- бэе бэеэ сэгнэхэ Индивидуална- текст дээрэ ажал | Л. Толстойн зохёохы намтар γзэхэ, Зохёолой байгуулга гэһэн литературна ойлгосотой, уран зохёол бэшэхэ аргануудтай танилсаха | Зохёолой шүүлбэри хэхэ анаха дадал үргэлжэлүүлхэ, гүнзэгырүүлхэ | Уранаар уншаха, табиһан зорилгоёо бэелүүлхэ, табиһан һуралсалай зорилго өөрөө бүтэхэеэ оролдохо | Асуудалнуудта харюу |
|
|
| 24- 26 | А. Лыгденов «Унаган». | 3 час | Бүлэгөөр- зохёолой байгуулгаар бүлэг болон хүдэлмэрилхэ Индивидуальна- зохёол удха дээрэ ажал, уран уншалга
| А. Лыгденовэй зохёохы намтар, зохёолнуудтайнь танилсаха, эпическэ зохёолой байгуулга, уран арганууд тухай мэдэсэ үргэдхэхэ. | Бγлэгɵɵр ажаллаха дадал | Уншаһанаа ойлгохо, дүүрэн харюу үгэхэ, зэргэсүүлгэ хэжэ харюугаа, һанамжаяа баталха. | Сээжэ харюу |
|
|
| 27- 29 | Ц. Н. Номтоев «Хилээмэн». | 3 ч. | Индивидуальна хүдэлмэри- уншалга. Бүлэгѳѳр хүдэлмэри – сугтаа ажаллаха.
| зохёол уншаад, таряан ажалтай танилсаха, хүдѳѳ зоной хилээмэндэ хандасатай танилсаха | Шэнэ юумэ мэдэхэ дадал үргэдхэхэ. | Үзэһэнөө, мэдэсэеэ холбон хөөрэхэ, зэргэсүүлхэ.
| Сээжэ харюу |
|
|
| 30 | Д.Сультимов «Өөрыгөө хэһээбэ» | 1 час | Индивидуальна- зохёохы ажал
| Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ зүбөөр хэрэглэхэ, бүридхэхэ
| Арад зоной ба байгаалиин нягта холбоо хараха дадал. Нигүүлсэхы сэдьхэл, оршон тойронхи байгаалияа, хүниие гамнаха сэдьхэл түрүүлхэ. | Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ. Уншаһанаа оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн хараха. | Зохёолго |
|
|
| 31 | Д.Дылгыров «Эсэгын орден» | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна- удха тайлбарилха | Уран уншалга, удхын сохилто гэһэн ойлгосонуудые элирүүлхэ | Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ | Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ. | Шалгалтын уншалга |
|
|
| 32 | Хэшээл-практикум | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна-асуудалнуудта харюу | Үзэһэн темэеэ хэр ойлгоһоноо шалгалта, мэдэсэеэ хэрэглэлгэ | Гансаараа мүн суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо | Аман ба бэшэмэл хэлэлгэеэ хүгжөөхэ, тоб байса харюусаха, зэргэсүүлгэ хэхэ | Асуудалда харюу |
|
|
Буряад литература, 5 класс , ӀӀӀ четверть (20 час)
| № п/п | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари | Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ | Хараалагдаһан дүнгүүд | Шалгал-тын түхэл-нүүд | Болзор |
| предметнэ | личностно | метапредметнэ | Түсэ-бɵɵр | Бодото байда-лаар |
| Ц-Б. Б.Бадмаев «Будамшуугай орон нютагаар Серёжын аяншалга» 9 час |
| 33- 41 | Ц-Б. Б.Бадмаев «Будамшуу-гай орон нютагаар Серёжын аяншалга» | 9 час | Фронтальна –асуудалда харюу Индивидуальна- текст дээрэ ажал | Зохёолой сюжет, композици гэhэн литературна ойлгосонуудтай танилсаха, туужа тухай ойлгосотой танилсаха, онсо шэнжэнүүдынь мэдэдэг болохо, зохёолой онсо шэнжэ илгаха шадабарияа дээшэлүүлхэ. | Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ дадалаа үргэдхэхэ. | Уншаһанаа хөөрэжэ шадаха, харюугаа жэшээнүүдээр баталха, арадайнгаа ёhо заншал шудалха | Шалгал-тын тест |
|
|
| 42 | Сюжет, зохеолой анализ | 1 час | Бүлэгѳѳр хүдэлмэри – сугтаа ажаллаха.
| Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ зүбөөр хэрэглэхэ, бүридхэхэ | Үзэһэн темээр мэдэсэеэ бүридхэхэ | Үзэһэнөө, мэдэсэеэ холбон хөөрэхэ, зэргэсүүлхэ. | Нааданда хаабадаха |
|
|
| 43- 45 | Классһаа гадуур уншалга | 3 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна-асуудалнуудта харюу | Үзэһэн темэеэ хэр ойлгоһоноо шалгалта, мэдэсэеэ хэрэглэлгэ | Гансаараа мүн суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо | Аман ба бэшэмэл хэлэлгэеэ хүгжөөхэ, тоб байса харюусаха, зэргэсүүлгэ хэхэ | Асуудалда харюу | 10 | Хэшээл-практикум |
| Шүлэглэмэл зохёолнууд |
| 46
| Шүлэглэмэл зохёолнуудай онсо янза (Д.Дамбаевай «Хабарай дуун» зохёол жэшээ болгон)
| 1 час |
| Шүлэглэмэл жанрай зохёолтой танилсаха, илгаха. Пейзажна лирикэ гэжэ ойлгосотой танилсаха, уран шүлэг шүүлбэрилхэ заршамтай танилсаха. Шүлэглэмэл зохёолой хэлэнэй уран аргануудтай танилсаха | Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ дадалаа үргэдхэхэ. | Шүлэглэмэл зохёолой хэлэнэй уран аргануудые, илгажа шадаха. (метафора, олицетворени, зэргэсүүлгэ, эпитет) Пейзажна лирикээр бэшэгдэһэн шүлэгүүдые илгаруулжа шадаха. | Дуу сээжэлдэхэ |
|
|
| 47- 48 | Д. Дамбаев «Байгалай долгид», «Үдэшын зураг», «Нагасын захяа ». | 2 час | Фронтальна –асуудалда харюу Индивидуальна- текст дээрэ ажал | Д. Дамбаевай зохёохы намтартай танилсан, шүлэгэй гол удха ойлгохо, авторай мэдэрэл таажа hураха. | Суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо. | Холбоо хэлэлгэеэ хурсадхаха. Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха | Уран уншалга |
|
|
| 49, 50 | Ш. Д. Байминов “Онгосомни”. “Аадар”, “Гагаринтай уулзалга”. | 2 час | Бүлэгөөр- текст дээрэ ажал Фронтальна- удха тайлбарилха | Шүлэгэй удха, гол бодол элирүүлжэ һураха | Геройнуудай абари зан дээрэ арадай сэдьхэжэ ябаhан идеал гаргаха. | шүлэг шүүлбэрилхэ арга үргэдхэхэ. | Ажалай дэбтэр соо хүдэлхэ |
|
|
| 51, 52 | Классhаа гадуур үгтэhэн шүлэгүүд. | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна- удха тайлбарилха | Шүлэгэй удха, гол бодол элирүүлжэ һураха | Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ | Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ. | Уран уншалга |
|
|
Буряад литература, 5 класс , ӀV четверть (18 час)
| № | п/п | Хэшээлэй сэдэб | Сагай хубаари | Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ | Хараалагдаһан дүнгүүд | Шалгал-тын түхэл-нүүд | Болзор | | предметнэ | личностно | метапредметнэ | Түсэ-бɵɵр | Бодото байда-лаар |
|
| 53 | Шүлэглэмэл зохёолой нюусанууд. | 1 час | Индивидуальна хүдэлмэри- уншалга. Бүлэгѳѳр хүдэлмэри – сугтаа ажаллаха.
| Шүлэглэмэл зохёолой нюусануудтай ба шүлэг шүүлбэрилхэ арга үргэдхэхэ. | Уран уншалга хүгжөөхэ. | Шүлэг шүүлбэрилхэ арга үргэдхэхэ. | Шүлэгэй анализ |
|
|
| 54, 55 | Х.х.х. Творческо хүдэлмэри. Багшын үзэмжөөр. | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна- удха тайлбарилха | Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ зүбөөр хэрэглэхэ, бүридхэхэ
| Геройнуудай абари зан дээрэ арадай сэдьхэжэ ябаhан идеал гаргаха. | Өөрын hанамжа хэлэжэ hураха, жэшээгээр баталха. | Удха хөөрэлгэ, асуудалда харюу. |
|
|
| 56, 58 | С. Н. Норжимаев “Аймхай охотноон”, “Шаазгайн элидхэл”, «Хүмүүжүүлэгшэ Хирээ».. | 3 час | Бүлэгөөр- текст янза бүреэр уншаха. Индивидуална- өөрыгөө шалгаха Фронтальна- удха тайлбарилха | Басни тухай мэдэсэеэ үргэдхэхэ, зохёолой hургаал элирүүлхэ, уншаха дадал, аман хэлэлгэ хүгжөөхэ, hайжаруулха. | Асуудал табижа һураха, юумэнэй нарин холбоо хаража, өөрын һанамжа хэлэхэ | Зорилго түсэб табижа ажаллаха, зэргэсүүлгэ хэжэ харюусаха. | Словарна хүдэлмэри |
|
|
| 59- 62 | Зγжэглэмэл зохёолнууд. Б.Ш. Эрдынеев “Бишыхан хатан” | 4 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр - удха тайлбарилха | Драма ба тэрэнэй жанрнуудтай танилсаха.Зохёолой онсо шэнжэнүүдтэй танилсаха. | Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ | Зохёолой онсо шэнжэнүүдые гаргаха дадал дээшэлүүлхэ. Оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн харалга. | Сээжэ харюу | 10-13 | Зγжэглэмэл зохёолнууд. Б.Ш. Эрдынеев “Бишыхан хатан” |
| 63, 64 | Классһаа гадуур уншалга | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна- удха тайлбарилха | Уран уншалга, удхын сохилто гэһэн ойлгосонуу-дые элирүүлхэ | Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ | Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ. | Удха хөөрэлгэ, асуудалда харюу. |
|
|
| 65 | Х.Х.Х. Сценари тухай
| 1 час | Индивидуальна- зохёохы ажал
| Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ зүбөөр хэрэглэхэ, бүридхэхэ
| Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ. | Ямар нэгэ онтохон, рассказ, шүлэг гү, али дуун дээрэ үндэhэлэн зохёохо…Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ. | Зохёолго |
|
|
| 66, 67. | Конференци | 2 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна- удха тайлбарилха | Уран уншалга, удхын сохилто гэһэн ойлгосонуу-дые элирүүлхэ | Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ | Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ. | Шалгал-тын уншалга |
|
|
| 68, 69 | Х.х.х. Творческо хүдэлмэри. Зохёол уншаад байхадаа | 2 час | Индивидуальна- зохёохы ажал
| Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ зүбөөр хэрэглэхэ, бүридхэхэ
| Арад зоной ба байгаалиин нягта холбоо хараха дадал. Нигүүлсэхы сэдьхэл, оршон тойронхи байгаалияа, хүниие гамнаха сэдьхэл түрүүлхэ. | Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ. Уншаһанаа оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн хараха. | Зохёолго |
|
|
| 70 | Дабтан бэхижүүлгын хэшээл | 1 час | Индивидуальна- текст дээрэ ажал Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга Фронтальна- удха тайлбарилха | Уран уншалга, удхын сохилто гэһэн ойлгосонуудые элирүүлхэ | Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ | Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ. | Шалгал-тын уншалга |
|
|
401
98 284 
