Получите доступ к огромной базе учебных материалов на каждый урок с возможностью удалённого управления...

СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Выбрать материалы

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

На сайте

Нурдинов Болот Жолболдуевич

Педагог-психолог

54 года

15 143

1 749

Подписчики

Подписки

Местоположение

Киргизия, Узген

Специализация

Всем учителям

Школьному библиотекарю

ОРКиСЭ

Финансовая грамотность

Дошкольное образование

Логопедия

Психологу

Классному руководителю

Обо мне Блог Файлы Тесты Галерея Активность Награды

Психологические исследование (Психологиялык изилдөө)

Категория: Начальные классы

12.11.2022 07:52

1. Этапы психологического исследования

2. Стадии и уровни развития психики и поведения животных

(по А.Н.Леонтьеву и К.Э.Фабри)

3. Иерархия человеческих потребностей

1. Психологиялык изилдөөлөрдүн этаптары

2. Жаныбарлардын психикасынын жана жүрүм-турумунун өнүгүү этаптары жана деңгээлдери

3. Адамдын керектөөлөрүнүн иерархиясы

Просмотр содержимого документа
«Психологические исследование (Психологиялык изилдөө)»

Психологические исследование

Приложение 1

Этапы психологического исследования

I этап - подготовительный	Необходимость решения определенной проблемы, ее осознание; изучение литературы по данному вопросу ФОРМУЛИРОВКА ЗАДАЧИ Определение ОБЪЕКТА ПРЕДМЕТ исследования Кого изучать? (ребенка) Что изучать? (возраст, пол, социальные условия воспитания, особенности личности рребёнка, психические процессы и т.д.)
	ГИПОТЕЗА (возможный ответ на вопрос, который заключен проблеме), правдоподобность, доступность для проверки
	ПОДБОР МЕТОДОВ И ИХ СОЧЕТАНИЯ Учесть:- соответствие методов методологическим принципам, - возможность проверки одних методов другими
II этап - исследовательский	Сбор ФАКТИЧЕСКИХ данных с помощью разных методов. Этапы, серии исследований
III этап – обработка данных исследования	КОЛИЧЕСТВЕННЫЙ И КАЧЕСТВЕННЫЙ АНАЛИЗ ДАННЫХ ИССЛЕДОВАНИЯ - анализ каждого зафиксированного факта; - установление связей: факт – гипотеза; - выделение повторяющихся фактов; - вариационно-статистическая обработка; - составление таблиц, построение графиков и др.
IV этап – интерпретация данных и формулировка выводов	Установление правильности или ошибочности гипотезы исследования

Приложение 2

Стадии и уровни развития психики и поведения животных

(по А.Н.Леонтьеву и К.Э.Фабри)

Стадии и уровень психического отражения, его характеристика	Особенности поведения, связанные с данной стадией и уровнем	Виды живых существ, достигших этого уровня развития
I.Стадия элементарной сенсорной психики. А. Низший уровень. Примитивные элементы чувствительности. Развитая раздражимость. Б. Высший уровень. Наличие ощущений. Появление важнейшего органа манипулирования – челюстей. Способность к формированию элементарных условных рефлексов. II. Стадия перцептивной психики. А. Низкий уровень. Отражение внешней действительности в форме образов предметов. Интеграция, объединение воздействующих свойств в целостный образ вещи. Главный орган манипулирования – челюсти. Б. Высший уровень. Элементарные формы мышления (решение задач). В. Наивысший уровень. Выделение в практической деятельности особой, ориентировочно-исследовательской, подготовительной фазы. Способность решать одну и ту же задачу разными методами. Перенос однажды найденного принципа решения задачи в новые условия. Создание и использование в деятельности примитивных орудий. Способность к познанию действительности независимо от наличных биологических потребностей.	А. Четкие реакции на биологически значимые свойства среды через изменение скорости и направления движения. Элементарные формы движений. Слабая пластичность поведения. Несформированная способность реагирования на биологически нейтральные, лишенные жизненного значения свойства среды. Слабая, нецеленаправленная двигательная активность. Б. Четкие реакции на биологически нейтральные раздражители. Развитая двигательная активность (ползание, рытье в грунте, плавание с выходом из воды на сушу). Способность избегать неблагоприятных условий среды, уходить от них, вести активный поиск положительных раздражителей. Индивидуальный опыт и научение играют небольшую роль. Главное значение в поведении имеют жесткие врожденные программы. А. Формирование двигательных навыков. Преобладают ригидные, генетически запрограммированные компоненты. Двигательные способности весьма сложны и разнообразны (ныряние, ползание, ходьба, бег, прыжки, лазанье, полет и др.). Активный поиск положительных раздражителей, избегание отрицательных (вредных), развитое защитное поведение. Б. Высокоразвитые инстинктивные формы поведения. Способность к научению. В. Выделение специализированных органов манипулирования: лап. Развитие исследовательских форм поведения с широким использованием ранее приобретенных знаний, умений и навыков.	А. Простейшие. Многие низшие многоклеточные организмы, живущие в водной среде. Б. Высшие (кольчатые) черви, брюхоногие моллюски (улитки), некоторые другие беспозвоночные. А. Рыбы и другие низшие позвоночные, а также (отчасти) высшие беспозвоночные (членистоногие и головоногие моллюски). Насекомые. Б. Высшие позвоночные (птицы и некоторые млекопитающие). В. Обезьяны, некоторые другие высшие позвоночные (собаки, дельфины).

Приложение 3

Иерархия человеческих потребностей

Наиболее важным из мотивационных понятий является понятие «потребность», поэтому неудивительно, что именно это психическое образование является предметом исследования многих теорий мотивации.

Одной из наиболее известных среди соответствующих теорий является концепция Абрахама Маслоу.

А.Маслоу полагал, что люди мотивированны для поиска личных целей, и это делает их жизнь значительной и осмысленной. Он описал человека как «желающее существо», который редко достигает состояния полного, завершенного удовлетворения. Полное отсутствие желаний и потребностей, когда (и если) оно существует, в лучшем случае недолговечно. Если одна потребность удовлетворена, другая всплывает на поверхность и направляет внимание и усилия человека. Когда человек удовлетворяет и ее, еще одна шумно требует удовлетворения. Жизнь человека характеризуется тем, что люди почти всегда чего-то желают.

Маслоу предположил, что все потребности человека организованы в иерархическую систему приоритета или доминирования. Потребности в порядке их очередности:

1. Физиологические потребности, обеспечивающие выживание человека. К ним относятся потребности в еде, питье, жилище, отдыхе и сексе.

2. Потребность в безопасности (и уверенности в будущем) – это стремление чувствовать себя защищенным, желание избавиться от неудач и страхов.

3. Социальные потребности включают чувство принадлежности к чему-либо или к кому-либо, чувства принятия тебя другими, социального взаимодействия, привязанности и поддержки.

4. Потребности в уважении включают потребность в самоуважении, личностных достижениях, компетентности, уважении со стороны окружающих, признании.

Самоактуализации

Уважения

Социальные

Безопасности и защищенности_______________

Физиологические

5. Потребности самоактуализации – это стремление реализовать способности к развитию собственной личности.

В основе этой схемы лежит допущение, что доминирующие потребности, расположенные внизу, должны быть более или менее удовлетворены до того, как человек может осознать наличие и быть мотивированным потребностями, расположенными вверху. «Высшая природа человека опирается на его низшую природу, нуждается в ней как в основе, и терпит неудачу без этой основы. То есть, для большинства человечества, высшая природа человека непостижима без удовлетворения низшей природы, как ее опоры». (Психология личности. С.387).

Удовлетворение потребностей, расположенных внизу иерархии, делает возможным осознание потребностей, расположенных выше в иерархии, и их участие в мотивации. «Человек может жить хлебом единым – если ему не хватает хлеба. Но что происходит с желаниями человека, когда хлеба достаточно, желудок его постоянно сыт? Сразу же появляются другие, более высокие потребности, и начинают доминировать в организме. Когда и они удовлетворяются, новые, еще более высокие потребности выходят на сцену, и так далее» (там же).

По Маслоу, это последовательное расположение основных нужд в иерархии является главным принципом, лежащим в основе организации мотивации человека. Он исходил из того, что иерархия потребностей распространяется на всех людей и что чем выше человек может подняться в этой иерархии, тем большую индивидуальность, человеческие качества и психическое здоровье он продемонстрирует.

Психологиялык изилдөө

1-тиркеме

Психологиялык изилдөөлөрдүн этаптары

I этап - даярдоо	Белгилүү бир маселени чечүү зарылчылыгы, анын маалымдуулугу; Бул маселе боюнча адабияттарды изилдөө ОБЪЕКТИНИН ФОРМУЛЯЦИЯСЫ Изилдөөнүн ОБЪЕКТИНИН аныктамасы Кимди изилдөө керек? (бала) Эмнени окуш керек? (курагы, жынысы, билим берүүнүн социалдык шарттары, баланын инсандык өзгөчөлүктөрү , психикалык процесстер ж.б. )
	ГИПОТЕЗА (маселе боюнча жыйынтыкталган суроого мүмкүн болгон жооп), ишенимдүүлүк, текшерүү үчүн жеткиликтүүлүк
	МЕТОДДОРДУ ТАНДОО ЖАНА АЛАРДЫ КАЙРАШТЫРУУ Төмөнкүлөрдү карагыла: - усулдардын методологиялык принциптерге ылайык келүүсү, - кээ бир методдорду башкалары менен сынап көрүү мүмкүнчүлүгү;
II этап - изилдөө	Ар кандай ыкмаларды колдонуу менен ACTUAL маалыматтарды чогултуу. Изилдөөлөрдүн этаптары, сериялары
III этап - изилдөө маалыматтарын иштетүү	ИЗИЛДӨӨ МААЛЫМАТТАРЫНЫН САНДЫК ЖАНА САПАТТЫК ТАЛДОО - ар бир катталган фактыны талдоо; - байланыштарды орнотуу: факт - гипотеза; - кайталануучу фактыларды тандоо; - вариациялык-статистикалык иштетүү; - таблицаларды түзүү, графиктерди түзүү ж.б.
IV этап - маалыматтарды интерпретациялоо жана корутундуларды түзүү	Изилдөө гипотезасынын тууралыгын же жаңылыштыгын аныктоо

2-тиркеме

Жаныбарлардын психикасынын жана жүрүм-турумунун өнүгүү этаптары жана деңгээлдери

( А.Н. Леонтьев жана К.Э. Фабри боюнча )

Психикалык чагылдыруунун этаптары жана деңгээли, анын өзгөчөлүктөрү	Берилген этап жана деңгээл менен байланышкан жүрүм-турумдун өзгөчөлүктөрү	Мындай өнүгүү деңгээлине жеткен тирүү жандыктардын түрлөрү
I. Элементарлык сенсордук психиканын стадиясы. A. Эң төмөнкү деңгээл. Сезимталдуулуктун примитивдүү элементтери. Өнүккөн кыжырдануу. B. Жогорку деңгээл. Сезимдердин болушу. Манипуляциянын эң маанилүү органынын пайда болушу - жаак. элементардык шарттуу рефлекстерди түзө билүү. II. Перцептивдүү психиканын стадиясы. A. Төмөн деңгээл. Объекттердин образы түрүндө тышкы реалдуулукту чагылдыруу. Интеграция, таасир этүүчү касиеттерди бир нерсенин бүтүндөй элесине бириктирүү. Манипуляциянын негизги органы - жаак. B. Жогорку деңгээл. Ой жүгүртүүнүн элементардык формалары (маселелерди чечүү). B. Эң жогорку деңгээл. Практикалык ишмердүүлүктө атайын, болжолдуу-изилдөө, даярдоо фазасын бөлүштүрүү. Бир эле маселени ар кандай жолдор менен чече билүү. Маселени чечүүнүн бир жолу табылган принцибин жаңы шарттарга өткөрүү. Иш-аракеттерде примитивдүү куралдарды түзүү жана колдонуу. Биологиялык муктаждыктарга карабастан, чындыкты таанып билүү жөндөмдүүлүгү.	A. Кыймылдын ылдамдыгын жана багытын өзгөртүү аркылуу айлана-чөйрөнүн биологиялык маанилүү касиеттерине ачык реакциялар. Кыймылдын элементардык формалары. Жүрүм-турумдун начар пластикасы. Өмүрлүк мааниси жок чөйрөнүн биологиялык нейтралдуу касиеттерине жооп берүү үчүн калыптанбаган жөндөмдүүлүк. Алсыз, максатсыз физикалык активдүүлүк. B. Биологиялык нейтралдуу стимулдарга ачык реакциялар. Физикалык активдүүлүк өнүккөн (жөрмөлөп, жер казуу, суудан кургакка сүзүү). Жагымсыз экологиялык шарттарды болтурбоо, алардан алыс болуу, оң стимулдарды активдүү издөө. Жеке тажрыйба жана окуу аз роль ойнойт. Катуу тубаса программалар жүрүм-турумда негизги мааниге ээ. А. Кыймыл көндүмдөрүн калыптандыруу. Катуу, генетикалык программаланган компоненттер басымдуулук кылат. Кыймыл жөндөмдүүлүгү өтө татаал жана ар түрдүү (сууга түшүү, жөрмөлөө, басуу, чуркоо, секирүү, тоого чыгуу, учуу ж. б.). Позитивдүү стимулдарды активдүү издөө, терс (зыяндуу) аракеттерден качуу, өнүккөн коргоочу жүрүм-турум. B. Жүрүм-турумдун өтө өнүккөн инстинктивдүү формалары. үйрөнүү жөндөмдүүлүгү. B. Манипуляциянын адистештирилген органдарынын бөлүнүшү: лаптар. Мурда алынган билимдерди, көндүмдөрдү жана көндүмдөрдү кеңири колдонуу менен жүрүм-турумдун изилдөө формаларын өнүктүрүү.	А. Эң жөнөкөй. Суу чөйрөсүндө жашаган көптөгөн төмөнкү көп клеткалуу организмдер. B. Жогорку (аннелид) курттар, карын буттуулар (үлүлдөр), кээ бир башка омурткасыздар. А. Балыктар жана башка төмөнкү омурткалуулар, ошондой эле (жарым-жартылай) жогорку омурткасыздар (муун буттуулар жана баш буттуулар). Курт-кумурскалар. B. Жогорку омурткалуулар (канаттуулар жана кээ бир сүт эмүүчүлөр). B. Маймылдар, кээ бир башка жогорку омурткалуулар (иттер, дельфиндер).

3-тиркеме

Адамдын керектөөлөрүнүн иерархиясы

Мотивациялык концепциялардын ичинен эң негизгиси – бул “керектүүлүк” түшүнүгү, ошондуктан дал ушул психикалык формация мотивациянын көптөгөн теорияларынын изилдөө предмети болушу таң калыштуу эмес.

Тиешелүү теориялардын ичинен эң белгилүүсү – Авраам Маслоу концепциясы.

А.Маслоу адамдар жеке максаттарды издөөгө түрткү болот деп эсептеген жана бул алардын жашоосун маанилүү жана маңыздуу кылат. Ал адамды толук, толук канааттануу абалына сейрек жеткен «каалоочу жандык» катары сүрөттөгөн. Каалоолордун жана муктаждыктардын толук жок болушу, качан (жана эгер) бар болсо, эң жакшы учурда кыска мөөнөттүү. Бир муктаждык канааттандырылса, экинчиси жер үстүнө чыгып, адамдын көңүлүн, аракетин багыттайт. Качан бир адам аны канааттандырса, башка ызы-чуу менен канааттанууну талап кылат. Адамдын жашоосу адамдар дээрлик дайыма бир нерсени каалаары менен мүнөздөлөт.

Маслоу адамдын бардык муктаждыктары артыкчылыктуу же үстөмдүк кылуунун иерархиялык системасына уюшулган деп сунуш кылган. Артыкчылык тартибинде муктаждыктар:

1. Адамдын жашоосун камсыз кылуучу физиологиялык муктаждыктар. Бул тамак-аш, суусундук, баш калкалоочу жай, эс алуу жана жыныстык муктаждыктар.

2. Коопсуздукка болгон муктаждык (жана келечекке болгон ишеним) бул өзүн коопсуз сезүү каалоосу, ийгиликсиздиктен жана коркуудан арылуу каалоосу.

3. Коомдук муктаждыктарга бир нерсеге же кимдир-бирөөгө таандык болуу сезими, башкалар тарабынан кабыл алуу сезими, социалдык өз ара аракеттенүү, сүйүү жана колдоо кирет.

4. Сыйлоо муктаждыктарына өзүн-өзү сыйлоо, жеке жетишкендик, компетенттүүлүк, башкалардын урматтоосу, таануу зарылчылыгы кирет.

Өзүн-өзү актуалдаштыруу

урматтоо

Социалдык

Коргонуу жана коопсуздук _______________

Физиологиялык

5. Өзүн-өзү актуалдаштырууга болгон муктаждык – бул өзүнүн инсандыгын өнүктүрүү жөндөмдүүлүгүн ишке ашырууга умтулуу.

Бул схема үстөмдүк кылуучу төмөнкү муктаждыктар адам жогорку муктаждыктарын билип, аларга түрткү боло электе аздыр-көптүр канааттандырылышы керек деген божомолго негизделген. «Адамдын жогорку табияты анын төмөнкү табиятына таянат, ага негиз катары муктаж жана бул негизсиз ишке ашпай калат. Башкача айтканда, адамзаттын басымдуу бөлүгү үчүн адамдын жогорку табияты анын таянычы катары төмөнкү табиятты канааттандырбаса түшүнүксүз.

Иерархиянын ылдый жагында жайгашкан керектөөлөрдү канааттандыруу иерархияда жогору турган керектөөлөрдү жана алардын мотивацияга катышуусун таанууга мүмкүндүк берет. «Адам жалгыз нан менен жашай алат - нан жетишпесе. Ал эми нан жетиштүү, курсагы тынымсыз ток болуп турганда адамдын каалоосу эмне болот? Ошол замат башка, жогорку муктаждыктар пайда болуп, денеге үстөмдүк кыла баштайт. Булар да канааттандырылгандан кийин сахнага жаңы, дагы эле жогорку муктаждыктар кирет жана башкалар» (ошол эле жерде).

Маслоу боюнча, иерархиядагы негизги муктаждыктардын бул ырааттуу жайгашуусу адамдын мотивациясын уюштуруунун негизги принциби болуп саналат. Ал муктаждыктар иерархиясы бардык адамдарга тиешелүү экендигине жана адам бул иерархияда канчалык жогору көтөрүлө алса, ал ошончолук индивидуалдык, адамдык сапаттарды жана психикалык ден соолукту көрсөтөт дегенден чыккан.