Надирбекова Эльмира

http://Бекітемін----------------------------2017ж Пән: Өлкетану Сынып 7 А; 7 Ә Пән мұғалімі: Надирбекова Эльмира Күні: 7 А- 13.11; 7 Ә- 14.11.2017ж Сабақ 10 Сабақтың тақырыбы: Алматы облысының климаты Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік. Алматы облысының климатының орналасу заңдылықтары, олардың таралу аймақтары туралы білік-дағдыны қалыптастыру. Адамның қажеттігін қанағаттандырудағы климаттың маңызы, ролін айқындауды үйрету. 2.Тәрбиелік. Оқушыларға табиғи ортада өзін-өзі ұстау ережелерін, күнделікті іс-әрекетінде табиғат қорғау туралы экологиялық білім беруге тәрбиелеу. 3. Дамытушылық. Қосымша ақпарат көздері арқылы ізденістерін жетілдіре отырып, қызығушылық қабілеттерін дамыту. Көрнекілігі: интерактивтік тақта, слайд, тірек- сызбалары, кесте, карта, суреттер, буклеттер, т.б. Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, әңгімелеу, талдау-баяндау, т.б Пән аралық байланыс: информатика, биология, химия, экология. Сабақтың барысы. 1. Ұйымдастыру кезеңі: оқушылардың назарын сабаққа аудару. Алматы облысы — Қазақстан Республикасының оңтүстік-шығысындағы әкімшілік бөлік. Жерінің аумағы 224,0 мың км2. Облыс аумағында 16 аудан және 3 облыстық бағыныстағы қала (Қапшағай, Талдықорған, Текелі) бар. Тұрғыны 1631,7 мың адам (1998). Әкімшілік орталығы — Талдықорған қаласы. Алматы облысы батысында Жамбыл, солтүстігінде Балқаш көлі арқылы Қарағанды, солтүстік-шығысында Шығыс Қазақстан облыстарымен, шығысында Қытай Халық Республикасымен, оңтүстігінде Қырғызстан Республикасымен шектеседі. Ауа массаларының қасиеті ең алдымен олардың белдеулік орнына байланысты. Пайда болатын ендіктеріне қарай әр жарты шарда 4 түрлі негізгі ауа массасы ажыратылады. 1. Экваторлық ауа: ыстық,ылғалды 2. Тропиктік ауа: ыстық, құрғақ 3. Қоңыржай ауа: жылы, ылғалды 4. Арктикалық немесе антарктикалық ауа: салқын, құрғақ Түрі бойынша: Теңіздік Континеттік Жаз Қыс Жаз Қыс Ылғалды Жылымық Жылы Аязды Бұлтты Қар Бұлтсыз Құрғақ Жаңбырлы Құрғақ Ауа райын зерттеу әдістері:  Бақылау  Метеорологиялық Жер серіктері  Жергілікті белгілер Метеорология - атмосфералық құбылыстар мен ауа райы картасын жасаумен айналысатын ғылым. Ауа райы картасында шартты белгілермен және цифрлармен ауа райының белгілі бір кезеңдегі жай-күйі көрсетіледі. Картаға ауа массалары, атмосфера қысымы облыстары, жауын – шашын және басқалары түсіріледі. Ауа райы болжамы радио, теледидар, газеттер арқылы көпшілікке хабарланады. Қауіпті құбылыстар жайындағы арнаулы хабарлар (үсік, боран, қалың тұман, дауыл ) түрлі мекемелерге телеграфпен дер кезінде жеткізілуі тиіс. Таяудағы ауа райын жергілікті белгілерге қарап шамамен болжауға да болады. Климат дегеніміз – ауа райының белгілі бір жерге тән және үнемі қайталанып отыратын жай – күйі. (Климат - грек сөзі, “еңкіш” деген мағына береді.) Белгілі бір жердің климаты көпжылдық ауа райына бақылау жүргізу барысында сипатталады. Жер бетінің климаты алуан түрлі. Климаттың алуан түрлілігіне күн сәулесінің түсу бұрышының ендікке байланыстылығы, мұхиттар мен теңіздерге алыс – жақындығы, жер бедері, адамның шаруашылық әрекеті әсер етеді. Климат қалыптастырушы факторлар: географиялық ендік, жылу белдеуі, мұхитқа жақындығы, теңіз ағыстары, жер бедері әсер етеді. Климаты Алматы облысының климаты негізінен континенттік. Қысы қоңыржай салқын. Қаңтар айындағы орташа температура солт. жазық бөлігінде — 10-16°С, оңтүстікте — 4-9°С. Жазы ыстық және қуаң. Шілде айының орташа температурасы солтүстігінде 25°С, оңтүстігінде 27°С. Бұл жазық өңірлерде жауын-шашынның орташа жылдық мөлш. 110-250 мм. Тау бөктерінің климаттық жағдайы жұмсақ. Қаңтар айының орташа температурасы — 5-9°С, жылымық жиі болып тұрады. Шілде айының орташа температурасы тау бөктерінде 21-23°С, тау аңғарларында 19-22°С. Жауын-шашын тау бөктерінде 400-600 мм, тау аңғарларында 700-1000 мм. Облыс жерінде жауын-шашын негізінен көктем мен жаз айының басында жауады. Солт. өңірдің жазығы мен тау бөктерлерінде қар жамылғысының орташа қалыңд. 10-30 см, тау беткейлерінде 40-100 см. Балқаш және Алакөл жағалауларында бриз желі соғады. Қорытындылау: 1 Балқаш және Алакөл жағалауларында бриз желі соғады. 2 Алматы облысының климаты негізінен континенттік. 3 Қысы қоңыржай салқын.