Просмотр содержимого документа
«Келечек үчүн билим берүү долбоору»
ШАМЫРЗАЕВ ИЛГИЗ КАНЫБЕОКВИЧ
КЫРГЫЗ ТИЛИ ЖАНА АДАБИЯТЫ МУГАЛИМИ
ҮЙГӨ ТАПШЫРМА
Жетинин айынын жыйырмасы
Тема: Сырдык сөз жана анын тыныш белгилери
1) Киринди сөз деген эмне?
2) Киринди сөздөрдү катыштырып, мисал келтиргиле
3) Киринди сөздөрдү колдонууда (жазууга) кандай белгилер колдонулат?
4) Киринди сөздөр катышкан сүйлөмдөр оозеки кепте кандай окулат?
Айтуучунун сүйлөмдөгү ойго карата ички сезимин, ички мамилесин билдирүүчү сөздөр сырдык сөздөр деп аталат.
Мисалы: Ысык-Көлдүн суусунун да, абасынын да тазалыгы кандай.
Бул сүйлөмдө "бах" деген сырдык сөз адамдын ыракаттануусун билдирди.
Балдар, сырдык сөздүн киринди сөз жана сырдык сөздөргө кандай окшоштугу бар?
- Үчөө тең сүйлөмгө мүчө боло алышпайт
- Үчөөнүн тең тыныш белгилеринде окшоштуктар бар
- Үчөөнүн сүйлөмдөгү орду эркин
Бах, тонун эртең мененки салкын жели көңүлдү кандай сергитет!
Эмне болгонсуң, апей , эми эле жакшы сүйлөп отуруп.
Караңгыда байкап бассаң болмок, ай-ай-ай.
Эгерде сырдык сөз күчтүү сезим менен айтылса, андан соң илеп белгиси коюлуп, сүйлөм баш тамге менен уланат.
Мисалы: Баракелде! Акыл атасы деп ушуну айт!
Кокуй! Талаага өрт кетти, өрт!
Кубануу, ыраазы болуу: бах, ох ж.б.
Кубаттоо, мактоо: бай-пай, бали.
Таӊ калуу маанисинде: капырай, ботом, ой тобо
Өкүнүү, кайгыруу, кейүү: аттиң ай, ий, ай.
Кубануу, ыраазы болуу: бах, ох ж.б.
Кубаттоо, мактоо: бай-пай, бали.
Таӊ калуу маанисинде: капырай, ботом, ой тобо
Өкүнүү, кайгыруу, кейүү: аттиң ай, ий, ай.
КӨНҮГҮҮЛӨР МЕНЕН ИШТӨӨ
ҮЙГӨ ТАПШЫРМА
93-көнүгүү. Көп чекиттин ордуна ылайыктуу сырдык сөздү таап жазгыла жана тыныш белгилерин туура койгула.