Фигыль төркемчәләре (Сингапур)

Шигырьләр

Мин яратам сине, Татарстан,

Ал таңнарың өчен яратам.

Күк күкерәп, яшен яшьнәп яуган

Яңгырларың өчен яратам.

Дөньяда иң-иң матур ил,

Ул - минен туган илем.

Дөньяда иң-иң матур тел,

Ул минем туган телем.

Туган телемдә сөйләшеп

Яшим мин Туган илдә.

“ Туган ил”дигән сүзне дә

Әйтәм мин туган телдә

Татарстан - үз илебез,

Безнең газиз җиребез.

Шушы газиз җиребезнең

Балалары инде без.

Әй малайлар, әй кызлар,

Уйнагыз да көлегез!

Бәйрәм итик, килегез,

Гөрәп торсын илебез.

Идел ярларына нурлар сибеп,

Матур булып ата бездә таң.

Таң шикелле якты Туган илем,

Бәхет биргән җирем – Татарстан.

Син тәүге кат баскан җирем,

Кояшым, таңым минем.

Иң шат булып үскән җирем

Ватаным, даным минем.

Яшәр өчен бетмәс көч алырга

Олысына һәм дә кечегә

Мәхәббәтле, ямьле, мәрхәмәтле

Туган ягы кирәк кешегә. (Ф. Яруллин)

• Киләчәкнең башы - бүгенгедә.
• Нинди шатлык картлык көнеңдә
• Оныкларың сиңа рәхмәт әйтсә,
• Матур итеп туган телеңдә!

Фигыль төркемчәләре

• Боерык фигыль.
• Хикәя фигыль.
• Теләк фигыль.
• Шарт фигыль.
• Сыйфат фигыль.
• Хәл фигыль.
• Исем фигыль.
• Инфинитив.

Илемдә, үз җиремдә, Татарстанымда яңа көн туа. Анда һәрнәрсә җанлы, анда һәр тереклек иясе, үзенең барлыгын белдереп, дөньяга аваз сала. Республикамда, Татарстанда яңа көн, кояшлы көн туа.Иген кырлары сине, мине, безне тәбрик итә. Күңелдә шигъри юллар, дәртле моңнар ярала. Шагыйрьләр дә тикмәгә генә Татарстанны чабып барган аргамакка охшатмагандыр. Ул яңа көнгә, кояшка карап чаба.

Бирем.

1 нче укучы-текстны сәнгатьле укый.

2 нче укучы-хәзерге заман фигыльне үткән заман хикәя фигыль белән алыштырып яза.

3 нче укучы-текстка исем бирә.

4 укучы-төп фикерне әйтә.

Тестлар

• 1. Лексик-грамматик билгеләре белән фигыль нинди сүз төркеменә карый?
• а)мөстәкыйль;
• ә)бәйләгеч;
• б)модаль
• 2. Фигыльләргә туры килгән билгеләмәне күрсәтегез.
• а)предметның билгесен белдерә;
• ә)предметның эш-хәрәкәтен белдерә;
• б)эш яки хәлне яисә билгенең билгесен белдерә;
• 3. Фигыльне ничә төркемчәгә булеп өйрәнәләр ?
• а)5; ә)9; б)8.
• 4. Хикәя фигыльнең ничә заманы бар?
• а) 1;
• ә)5;
• б)3.
• 5. Боерк фигыльнең төп мәгънәсе нәрсәдән гыйбарәт?
• а) эшне үтәүдән;
• ә) боерудан;
• б) эшкә каршы килүдән.
• 6. Теләк фигыль ничәнче затта гына була.
• а) iii;
• ә) i;
• б) ii.

Өй эше.

• Кагыйдәләрне укырга.
• Фигыль төркемчеләре белән 7 җөмлә язарга.