«Арассыыйа кэлэр кэскилэ – норуот ѳйүн күүһүгэр”.

«Дьоһуннааҕы кэпсэтии»: 3 кылаас үөрэнээччилэригэр аналлаах

Дьарык тиэмэтэ: «Арассыыйа кэлэр кэскилэ – норуот ѳйүн күүһүгэр”.

Ыытыллар кэмэ: Сэтинньи 17 күнэ, 2023 сыл.

Сыала-соруга: Төрөөбүт дойдуга бэриниилээх, дойдунаат санааны иитии, билэр-көрөр дьоҕуру сайыннарыы, инники сайдыыны былааннаан кѳрѳргѳ үөрэтии.

Үөрэтэр сыаннаһа. Ытык өйдөбүл: Олох, билии-көрүү, дойдуһа (дойдутугар туһа киһитэ) өйдөбүлүн тиэрдии.

Ыытыллар бириэмэтэ: 20 мүнүүтэ.

Дьарык хаамыыта: Кэпсэтии, мультимедийнэй матырыйаалларга олоҕуран бииргэ үлэлээһин.

Дьарык тутулун сценарийа:

(5 мүн)

1 чааһа. Билсиһии. О5олору дьарыкка киллэрии.

• Үтүѳ күнүнэн, күндү үѳрэнээччилэр! Оҕолоор, ыалдьыттарбытын кытары эмиэ эргиллэн дорооболоһуоххайын эрэ. Миэстэбитигэр олордубут. Мин эһиэхэ Тумул орто оскуолатыттан алын кылаас учуутала эһигини кѳрсѳѳрү, эһиэхэ дьарык ыытаары кэллим, мин аатым Вера Ионовна Кисиляхова диэн.

• Бүгүҥҥү дьарыкпыт олус интэриэһинэй буолуо диэн эрэнэбин, кѳхтѳѳхтүк үлэлииргитигэр ыҥырабын.

(дрон кѳтѳн киирэр, үѳһэ кылаас үрдүгэр турар)

• Кѳрүҥ эрэ, о5олоор. Биһиги кѳстѳбүт дии экраҥҥа. (экраҥҥа кѳстүү, дрон тахсан барар, экраҥҥа каарта кѳстѳр)

• О5олоор, экраны бол5ойон кѳрүҥ эрэ, билэҕит дуо?туох кѳстѳрүй?(экраҥҥа Павловскай бѳһүѳлэгэ), онтон тэйдэхпитинэ туох кѳстѳрүй? (Мэҥэ-Хаҥаласпыт каартата) , ѳссѳ тэйдэхпитинэ туох кѳһүннэй? (Саха сирин кааартата) онтон тэйдэхпитинэ туох кѳстѳрүй? (Россия каартата) Оччо5о бүгүн туох туһунан кэпсэтэр эбиппитий?олорор сирбитин туох диэн ааттыыбытый? (ДОЙДУ) Тѳрѳѳбүт дойду историятын, сайдыытын билэр, дойдуга бэриниилээх дьон буола улаатыахтааххыт.

2 чааһа. Сүрүн чааһа.

• Эһигини Тумул орто оскуолатыгар ыалдьыттатыахпын ба5арабын. (видео)

• (Үтүѳ күнүнэн! Мин аатым Давид, эһигини Тумул оскуолатыгар ыҥырабын. (таһырдьаттан киирэн кылаастарга хаамар)

• Биһиги оскуолабытыгар инники сайдарбытыгар хас кылаас аайы үѳрэнэргэ сѳптѳѳх усулуобуйа баар.(1, 2 кылаас)

• Сатабылларга үѳрэнэбит, үлэҕэ уһуйуллабыт. (мастерской видео)

• Эти-хааны эрчийэбит. (тустуу заалыгар дьарык)

• Айабыт, оонньуубут, тутабыт. (ДО+ЦДИ видео)

• Аныгы үйэ тэтиминэн олоҕу кытта тэҥҥэ инникигэ сайдабыт. (видео, ЦОС сурук улаатар)

• Биһиги улууспутугар 36 оскуолаттан 10 оскуолаҕа (ЦОС) цифровой үѳрэх эйгэтэ үлэлии турар эбит, ол курдук Чүүйэ, Мэлдьэхси, Аллара Бэстээх, Тѳхтүр, Табаҕа, Лоомтука, Хапта5ай, Тумул, Майа, Павловскай оскуолаларыгар киирбит эбит, уопсайа 10 оскуола5а. (РУО сайт видео5а улууска ханнык оскуолаларга киирбитэ кѳстѳр)

• О5олоор, ханнык оскуола5а киирбитин ѳйдѳѳн кѳрдүгүт дуо? Улууспут каартатыгар анал флажоктарынан бэлиэтээн кѳрдѳрүҥ эрэ. (бѳлѳҕүнэн каартаҕа бэлиэтииллэр)

• Хас оскуола5а киирбит эбитий? Кѳтүппүт буоллаххытына эбэн биэриэҕиҥ. (бэйэлэрин бэрэбиэркэлэнэллэр)

• Уонна ессе Точка роста диэн цифровой лаборатория 22 оскуола5а биһиги улууспутугар арыллан үлэлии турар. (управл сайтыгар Точка Роста фото)

1. – Маны таһынан биһиги республикабытыгар IT оскуолалар, технопаркалар (кванториумнар) бааллар, онно о5олор наука араас салааларыгар уерэнэн уунээллэр- сайдаллар. Ол курдук 2017 сыллаахха Дьокуускай куоракка ил Дархаммыт Борисов Егор Афанасьевич ке5улээьининэн бастакы технопарк аһыллыбыт. (слайд фото)

- Билигин кылгас видеота кѳрүѳҕүҥ. (бэлэм видеоролик кѳрүү) (интервью. Алтан оскуолата)

- биьиги күннээ5и олохпутугар IT технологиялар балысханнык киирдилэр, туттуллар буоллулар.

- холобура дьиэ иһигэр туох техниканы туһанабытый? (түргэнник аһы сылытар?Ас буһарар?Иһит сууйар?)

- Билигин экраҥҥа ойууларынан сайдыы барбытын кѳрѳҕүт. Бу хартыыналар туох сибээстээхтэрий? доҕотторун булуҥ эрэ.

(талах сиппиир - швабра – пылесос – робот пылесос,

Телефон проводной – сотовый телефон арааьа – айфон

ручка)

- Уруучука до5оро баар дуо?

- Уруучуканы хайдах сайыннарыа этигит?

- Инники ѳттүгэр уруучука сайдыытын хараххытыгар хайдах ойуулаан кѳрѳҕүт? (О5олор эппиэттэрэ) Үѳрэххэ сүрүн туттар тээбириммит уруучука. Уруучука сайдыытын кэпсээбиккит олус үчүгэй.

Онон технология сайдан киһи үлэтэ чэпчээтэ, олорор усулуобуйата тубуста.

3 чааһа. Түмүк. (5 мүн)

• О5олоор, киһи ѳйѳ-санаата диэн олус улахан күүстээх. Киһи ѳйүн-санаатын күүһүнэн норуотугар сайдыыны аҕалыан сѳп. Эһиэхэ бүгүҥҥү кэпсэтиибитин чиҥэтэргэ, түмэргэ үлэ лиистэрин туҥэтиэм. Манна эһиги тѳрѳппүттэргитин кытары бииргэ толоруоххут. Араас сорудахтардаах: тыл таһаарыыта, кырааскалааһын, суот, уруһуй, туттар малларбыт паараларын булуу.

• Бүгүҥҥү дьарыкка эһиги тугу биллигитий?

• Ордук тугу сѳбүлээтигит?