Уроки физики

Методика оценивания ученика Ба?дарламаны? жеті модуліні? мазм?ны бойынша рефлективті есеп. К?кшетау ?аласыны? Назарбаев Зияткерлік мектебіні? физика п?ні м??алімі ?абылов М.Б. «О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?ытуды ба?алау» О?уды? тиімді ба?алау ж?не білім беру ?шін тиімді ба?алауды т?сіну білім беру мен о?ытуда?ы барлы? жа?а т?сілдермен ты?ыз байланысты. Балалар ?здеріні? т?сініктерін ??ра алатын белсенді о?ушылар болатын болса, онда м??алімдер ?шін де, о?ушылар ?шін де осы т?сінікті? м?нін білу аса ма?ызды, ?йткені ол о?ыту барысында ілгерілеу ?адамдарын ай?ындау мен о?ан ?олдау к?рсету ?шін ?ажет. Со??ы зерттеу ж?мыстары бізді? ??ымымызда формативті ба?алау ?дерісіні? ед?уір дамуы мен оны білім беру мен білім алуда ?олдану м?мкіндігіне серпін берді. Атал?ан Ба?дарлама осы е?бектерде айтыл?ан идеяларды, сондай-а? осы идея негізінде ??рыл?ан білім беру мен о?ыту стратегияларын ?арастырады. М??алімдер мен балалар ?шін ?здеріні? ?андай ма?сат?а жетуді к?здейтінін, ма?сат?а жету ?лшемдерін т?сіну не ?шін керек екенін білу ма?ызды. Осы?ан байланысты ба?дарлама критерийлі ба?алау т?сілдерін де ?арастырады. Мен курс материалдарын о?у барысында т?сінгенім: о?ыту ?шін ба?алау ж?не о?ытуды ба?алау ма?саты ?р м??алімні? ба?алауды ?андай ма?сатта ж?не кім ?шін, ?алай ?ткізуі керек екендігі туралы т?сінігіне негізделеді. Александерді? (Alexander, R, 2001) пікірі бойынша, сыныпта?ы ба?алау тек ?ана техникалы? т?сіл емес, сондай – а? баланы? дамуы ж?не о?уы мен у?жі туралы т?сінік. Сонымен ?атар ?зін-?зі ба?алау, ?абілеттілік ж?не к?ш-жігер сия?ты ??ымдар?а ?атысты ??ндылы?тар жатады. «Ба?алау» термині латын тілінен аудар?анда «жа?ын отыру» дегенді білдіреді, себебі ба?алауды? негізгі сипаты бір адам бас?а адамны? не айтып, не істегенін, т?сінігін немесе т?ртібін ба?ылауы болып табылады. Ба?алауды? ма?саты неде? деген с?ра??а жауап беретін болса?, о?ытуды? ?иынды?тарын аны?тау, кері байланыс, у?ж, болжау ж?не с?рыптау, стандарттарды ба?ылау ж?не орындау, о?ыту ба?дарламасыны? мазм?нын ж?не білім беру стилін ба?ылау. 1989 жылдан бастап ж?мыс ж?ргізілген ?лыбритания академиктерінен ??рал?ан Ба?алау Реформасыны? Тобы (2002а. Assessment Reform Croup) ба?алауды? екі т?рін жарияла?ан: формативтік ж?не жиынты? (суммативті). Білім беруді, ?дістерді ж?не осы м?мкіндіктерді іске асыру т?рлерін жа?сарту м?мкіндіктерін аны?тау?а ба?ыттал?ан ба?алау формативті немесе о?ыту ?шін ба?алау болып табылады. Егер ба?алау ма?саты ба?а ?ою, сертификаттау немесе о?ыту ?орытындысын шы?ару болса, онда ба?алау жиынты? болып табылады ж?не кейде оны о?ытуды ба?алау деп атайды. Ал, о?ытуды ба?алауды? ма?саты керісінше, о?ушы ?азіргі уа?ытта не о?ып білгенін жина?тау болып табылады. Осылайша, есеп беру, іріктеу ж?не мониторинг ж?ргізу а?паратты ба?алауды? негізгі сипаты болып табылады. Мектепте т?жірибе барысында мен п?н м??алімі ретінде о?ыту ?шін ба?алау ж?не о?ытуды ба?алау модулін ?олдан?анда бай?а?аным, о?ушыларды? о?у?а деген к?з?арасында к?птеген ?згерістер пайда болды, білім алуда, ?й тапсырмасын орындауда ж?не ?осымша а?параттар жина?тауда жауапкершілігі артты. Мені та??алдыр?аны о?ушыларды? топ ішіндегі серіктестік ?арым-?атынасы артып, бір шешімге келе білуі, бас?аны? пікірін ба?алай білу, ?з ойын ашы? айта білуіне жол ашылды. Мені ?уантатын жа?дай ?з саба?ымда о?ушылар топ ішіндегі ба?алаушы о?ушыларды ?діл ба?алауды ?йренді ж?не саба? барысында ?рбір о?ушыларды саба??а белсенділіктерін ашып атап к?рсетті. Ал ба?алан?ан о?ушы ?зіні? саба? барысында ?ойыл?ан ба?асына толы?ымен келісіп отырды. Мені тол?андыр?аны екінші саба? барысында топ ішіндегі ба?алаушы?а ба?алау кезінде 1 о?ушы ?зіне ?ой?ан ба?а?а келіспей ренжіп ?алды. Ба?а ?діл ?ойыл?ан еді. Сосын ол ?зіні? ?ателегін т?сініп, ба?аны? ?діл ?ой?анына к?зі жетті. Мектептегі т?жірибеде ?ткізілген саба? барысында мені та??алдыр?ан жа?дай ?з ба?ылауыма ал?ан о?ушыма ?ткізілген саба? т?рлері ?те ?нап, «Критериалды ба?алау» т?сілін жа?сы ?абылдап, ?зіні? саба??а деген ынтасы артып ж?не де белсенділігін к?рсетіп ?зіні? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арт?анын айтты. ?ашы?ты?тан о?ыту кезе?інде мектептегі саба?ымда курста ?йренген «Критериалды ба?алау» т?сілі о?ушыларды? ?здеріне деген сенімділігі, шынайы ал?ан білімдерін ба?алай білуге к?п к?мек к?рсетті. М??алім ретінде мен ?з п?нім бойынша о?ыту ?шін ба?алау ж?не о?ытуды ба?алауды ?олдануды мынадай т?сілдерді ?йрендім, олар: ? О?ушылар пікірін ты?дай отырып, оларды? рефлексиясын ескеруге к??іл б?лу. ? О?ушыларды ?ателесу ?ор?ынышынан арылту. ? Ба?алауда ба?аны? ?діл ?оюына о?ушыларды да?дыландыру. ? Ба?алаулар кезінде о?ушылар ?здеріне айтыл?ан ?сыныстарды немесе ескертпелерді д?рыс ?абылдау?а ?йрету. ? С?ра?тар?а жауап ретінде екі ж?лдыз, бір тілек немесе «смайликтерді» жиі пайдалану. ?орыта айта кеткім келеді «О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?ытуды ба?алау» ?азіргі білім ж?йесіне к?птеген жа?сы ?згерістер ?келетініне сенімдімін, ?йткені б?рімізге белгілі осы жа?а ба?алау ж?йесінде м??алім о?ушыны? тек ?ана білімін ба?алайды, я?ни адамды? факторлар осы ж?йеде ?з к?шін жо?алтады.