Математика п?нін о?ытуда а?паратты?-коммуникациялы? технологияларды ?олдану

Математика п?нін о?ытуда а?паратты?-коммуникациялы? технологияларды ?олдану

Умирбаева М.У.

Сазды орта мектебіні? математика п?ні м??алімі

Со??ы кездері жалпы білім беру мекемелеріні? т?лектерін дайындау талаптарыны? ?суіне байланысты мектептердегі о?ытуды? т?рлі ?дістері іске асырылады.Саба?ты? тиімділігін арттыру, о?ытуда жо?ары н?тижелерге жету ?шін заманауи педагогикалы? технологиялар ?олданылады.Б?л технологиялар алдымен, білім беруді? сапасын арттыру ж?не о?ушыларды? о?у ?ызы?ушылы?ын арттыру?а,?рбір о?ушы о?у ?рдісіні? белсенді субъектісі бола алатын ы??айлы білім ортасын ?алыптастыру?а ба?ыттал?ан.?азіргі уа?ытта мектептегі ?рбір о?у ба?дарламасыны? аясында т?рлі технологиялар жаса?талып, іске асуда.

Біра?, а?паратты? –коммуникациялы? технологияларды ?олданбау ?азіргі білім беру ?рдісін елестету м?мкін емес.А?паратты? технологиялар білім беруге дендеп енуде.О?у ?рдісінде АКТ ?олдану-б?л уа?ыт талабы.Б?гінгі компьютер ?олданбайтын бірде-бір маманды?, бірде-бір сала жо?, сонды?тан да, ?рбір о?ушыны? міндеті оны ?мірде ?олдана білу: ізденіс ?шін а?паратты жасау ж?не ??ру ?шін.

Математика саба?ында АКТ ?олдану к?рделі ж?не жауапты іс болып табылады.Д?ст?рлі о?ыту?а ?ара?анда интерактивті о?ытуда м??алім мен о?ушыны? ?зара ?арым-?атынасы ?згереді: м??алімні? белсенділігі о?ушылар белсенділігіне жол беріп,о?ушылар ?ызметіне ы??айлы жа?дай тудырады. Сонымен ?атар о?ушылар?а беріліп отыр?ан а?паратты? о?у ба?дарламасына сай, т?сінікті, та?дап ж?не іріктеліп алын?ан, бір ба?дарламалы? орта?а енгізілген содан со? ?ана о?ушы?а ?сыныл?ан болу керек.Сонды?тан да м??алімні? ж?мысы к?рделеніп, д?ст?рлі саба??а ?ара?анда жо?ары біліктілікті талап етіледі.Бір жа?ынан компьютерлік ба?дарламамен жаса?тал?ан о?у материалы о?ушыларды? назарын жина?тап ?оймай, ?ызы?ушылы?ын да арттырады.

Жаратылыстану п?ндері м??алімдері ?шін АКТ ж?не компьютерлік техника ?олдану жа?а м?мкіндіктер ашып, мектеп саба?ын о?ытуда м?лдем жа?а ?дістемені ?олдану?а м?мкіндік береді.

Компьютерді ?олдану геометрия курсын о?уда ?лкен тиімділік беріп, компьютерді? графикалы? м?мкіндіктерін пайдалану?а жол ашады.Б?л тек берілген материалды іске асыру емес, тікелей ойлауды іске асырады.

Математикадан к?п тара?ан ба?дарлама-??растырушылар?а графикалар ??растыру, компьютер к?мегімен геометриялы? чертеждер ??ру жатады.

О?ушы функциялар графикасын ?а?аз бетінде ??р?а? кезде ке?істік шектеулер боладыда,сызба координаттар ж?йесіні? шегінде бейнеленіп, жа?ын арада?ы шексіздік о?ушыны? ойында бейнеленеді.Барлы? о?ушылар ?ажетті ке?істік ойлау ?абілетіне ие болмайды, н?тижесінде графика секілді математикалы? та?ырыпта ?стірт білім ?алыптасады.

Берілген та?ырыпта ке?істік ойлау ?абілетін дамытуда ж?не д?рыс т?сінік ?алыптастыруда компьютер те?дессіз ??рал.Дисплей экранында графикалар ??растыратын ба?дарламалар графика сызбасын т?рлі масштаб?а сый?ызып к?рсете алады. «Тірі математика» ?з сызбалаларын ??растыру?а,зертханалы? ж?мыстар жасау?а, ??рыл?ан сызбаларды, объектілерді ?олдану?а м?мкіндік береді. Сонымен ?атар б?л нысандарды б?ру?а, к?рсетуге, ?лкейтуге, кішірейтуге бас?а ?ырынан ?арау?а болады – б?л геометрия саба?ында ?те ?ажет д?ние.

Жа?сы к?рнекілікпен, а?паратпен жабды?тал?ан о?у ортасы пайда болады, материалды игеру ?шін жеке схема та?дау м?мкіндігі беріледі; материалды о?у траекториясын ба?ыттау, ба?ылап отыру?а м?мкіндік туады; та?ырып бас?а материал?а шексіз сілтеме ??райды.

Компьютер о?уды? барлы? сатысында ?олданылады: жа?а материалды т?сіндіру, бекіту, ?айталау, ба?ылау кезінде, м?нда ол т?рлі: м??алімні?, ж?мыс ??ралыны?, о?у нысаныны?, т?тас ?жымны? функцияларын орындайды.

Со??ы кездері РowerPoint ортасында орындалатын презентатциялар ?лкен р?л ойнауда.М?ндай презентацияларды ?р м??алім кез-келген саба?ына жасай алады.М?нда к?рделі сызбалар,на?ты та?ырып?а тірек конспектісін жасау?а, ?ызы?ты бейнефрагменттер, тарихи аны?тамалар, схемалар, кестелер,жа?сы иллюстрациялы? материалдар т.б. сала?а болады.

М?ндай презентацияны ?рбір компьютерде, ?лкен экранда к?рсетуге болады. Сонымен ?атар оны кез келген ?олжетімді редакцияда ?демі, к?рнекі т?рде беруге болады.

Зерттеулерге ?ара?анда адам ойында естігенні? ¼-і, к?ргенні? 1/3-і, естіген ж?не к?ргенні? ½-і, сондай-а? о?ушы саба? ?рдісінде белсенді ?ызметке тартыл?ан болса к?рген ж?не естіген материалды? ¾-і ?алады.

Кез-келген педагог ?зіні? п?нін о?ушы жа?сы ме?гергенін ?алайды, сонды?тан да, бір комьпютерде бір немесе бірнеше о?ушы ж?мыс жаса?ан комьпютер кластарында?ы саба? кезінде біз о?ушыларды топпен ж?мыс жасау?а ?йретеміз,?жымды?, ?йымшылды? да?дыларын дамытамыз, сонымен ?атар АКТ ?олдану т?сіндіру-к?рсету т?сілінен бала саба?ты? белсенді м?шесі бола алатын ?ызметтік т?сіліне к?ше аламыз.

А?паратты? технологияларды ?олдану о?у ?рдісіні? тиімділігін арттырады, о?у уа?ытын ?немдейді о?ушы?а о?у материалын ме?гере алатындай ж?мыс жасау?а, я?ни, о?ушыны о?ытуда жеке-ба?дарлан?ан т?р?ыда о?ытуды іске асыру?а м?мкіндік береді,о?ушы?а білімді дербес алу?а жа?дай жасап, дамушы білім беру ?а?идаттарын іске асыруды ?амтамасыз етеді, о?ытуды? ы??айлы ортасын ?алыптастырады.

Ж?мысты? та?ы бір ба?ыты-компьютерді о?ушылар білімін тексеруге пайдалану.Ол ?шін электронды? о?улы?тарда берілетін тестілер ?олданылады, біра? дайын тестілер барлы? жа?дайда о?ытылып отыр?ан материалдын ?зегін бере бермейді, сонды?тан да, тестілер ??рау ба?дарламаларды? к?мегімен та?ыраптар бойынша ?осымша тестілер жаса?талады.

Компьютер о?ушыларды? білімін тексеріп, о?ытушы?а т?уелсіз ба?ылау н?тижесін к?рсетеді.Тестілер н?тижелері ?рбір о?ушыны? ж?не т?тас класты? білім сапасыны? а?параттар базасын жаса?тайды.

Дегенмен, АКТ-? барлы? жетістіктерімен ?атар а?паратты? компьютерлік технологияларды енгізуді ?иындатып, тежейтін ?иынды?тар да кездеседі:

1. Техникалы? сипатта?ы себептер:Б??ан компьютерлік кластарды? ж?не ?азіргі компьютерлік кластарды? жетіспеушілігі.

Психологиялы? сипатта?ы себептер – о?ытушылар ?з істеріні? стилін ?згертуге ?ор?ады, техника?а сенбейді, еш?ашан ондай болмаса да б?зылып, сынудан ?ор?ады.

1. О?у п?ндерін ба?дарламалы? ?амтамасыз ету т?рліше:ба?дарлама-о?улы?тар, ба?дарлама-тренажерлер, о?ыту ба?дарламалары, тестілеу ??ралдары, с?здіктер,аны?тамалар, энциклопедиялар, бейнесаба?тар,электронды? к?рнекі??ралдарыны? кітапханасы. Сол сия?ты б?л ?орлар ?немі ?згереді, жа?арады ж?не жетілдіреді.М??алімге ?андай да бір ба?дарламалы? ?німді пайдалану ж?не жасауды? ма?саттылы?ы мен м?мкіндігін ба?алауда?ы ба?дарлану ?иынды?ы.

2. Ж?мыста осы технологияларды тиімді ?олдана алмау – басты проблема.М?ндай проблеманы шешуді? басты жолы – м??алімдерге оны? ?алай жасалатынын к?рсету, десек те, бас?а п?ндер ?лгісінде к?рсету тиімсіз, о?ытылып отыр?ан п?н бойынша на?ты ба?дарламалы? ?нім ?ажет ж?не осы ба?дарламамен ж?мыс жасауды? ?олданыста?ы ?дістемесімен таныс болу керек. Тек осыдан кейін ?ана м??алімдер ба?дарламаны ?з бетінше іздеп, оны ?олдана алады.

   Біра? та, барлы? ?иынды?тар?а ?арамастан АКТ ?олдану болаша?ы бар. Математика саба?тарында АКТ ?олдану т?жірибесін саралай келе, а?паратты?-коммуникациялы? технологияларды ?олдану мынадай м?мкіндіктер береді деп сенімді айту?а болады:

   - О?у ынтасын к?тереді (а?паратты? даму?а байланысты);

   -Саба?тарда не??рлым к?рнекіліктер ?сыну?а;

   -Саба? тиімділігін к?теру ма?сатында ж?мысты? т?рлі нысандары мен ?дістерін ?олдану?а;

   -На?ты зерттеу ?ызметі да?дыларын ?алыптастыру?а;

   -Жедел тексеріліп, ат?арыл?ан ж?мысты компьютер ба?алайтын тест тапсырмаларын пайдалану?а;

   -Т?рлі аны?тамалы? ж?йелерге, электронды? кітапханалар?а бас?а а?паратты? ?орлар?а ?олжетімділік ?амтамасыз етуге

Математика саба?тарында АКТ ?олдану, оны іске асыруды? т?сілдерін, ?дістерін, т?рлерін ізденумен ?ласады, саба? ?рдісін тиімді етуге к?мектесетін педагогикалы? а?ыл-ойды? даналы?ы жина?талады.Болаша?та а?паратты?-коммуникациялы? технологиялар ?рбір м??алімні? ?ызметіне ?лесімді еніп, саба?ты? ажырамас б?лігі болады.

Т?жырымдай келе, жо?арыда атал?ан ?азіргі заман?ы инновациялы? технологияларды саба?та пайдалану о?у ?рдісіні? тиімділігін арттыру?а, математика п?нін о?ытуда тиімді н?тижеге ?ол жеткізуге, п?нге деген танымды? ?ызы?ушылы?ты арттыру?а зор м?мкіндік береді.