Шеңбер және дөңгелек сызу.

Сабақтың тақырыбы:

Шеңбер. Дөңгелек.

Шеңбер және дөңгелек сызу.

Сабақтың мақсаты.

3 сынып 4 сынып

а) ақпараттық

Oқушылар дөңгелек және шеңбер деп аталатын фигуралармен танысып,оларды пайдаланып есептер шығара алуына үйрету.Оқушылардың есеп шығару барысында логикалық ойлауын жетілдіру,жан-жақты ойлауға дағдыландыру.

Ақпарат арқылы оқушыларға шеңбер және дөңгелек салу тәсілін меңгерту

ә)коммуникативтік

оқушыларды сауатты әрі әдемі етіп жазуға тәрбиелеу.Дәптерлеріне фигураларды қатесіз түзу сызуға үйрету

Геометриялық фигураларды сызу, өлшеу, салыстыру туралы білімдерін одан әрі дамыту

б) проблемалық

оқушылардың білімін кеңейту,ой-өрісін дамыту.Оқушылардың сабақ барысында ойлау қабілетін жетілдіру.Оқушыларды тапсырманы тез және дұрыс орындауға дағдыландыру.

Оларға тиісті және тиісті емес нүктелерді анықтай білуге дағдыландыру

Сабақтың түрі:

Жаңа материалды меңгерту

Жаңа материалды меңгерту

Сабақтың әдісі:

Кітаппен жұмыс, есептер шығару, Жамбы ату ойыны.

Түсіндірмелі – иллюстративті, сұрақ-жауап.

Сабақтың көрнекілігі:.

Шеңбер мен дөңгелектің анықтамасы, фигуралар,тапсырмалар.

Топшамалар, оқулық

Пәнаралық байланыс:

Бейнелеу өнері

Бейнелеу өнері, дүниетану

Сабақтың барысы

Мұғалімнің қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

Біріктірілген ортақ бөлім

І. Ұйымдастыру бөлімі

Амандасу, түгендеу;

оқу-құралдарының дайындығын, кезекшінің жұмысын тексеру;

сабақтың мақсат-міндеттерін таныстыру; бүгінгі сабаққа оқушылардың қызығушылығын ояту.

Амандасу;

оқу-құралдарын дайындау, кезекшілік міндеттерін атқару;

сабақтың мақсат-міндеттерімен танысады;

көңіл-күйі көтеріңкі болады.

Сынып сабаққа дайын, кезекшілік атқарылды, мұғалім мен оқушының арасында ынтымақтастық қарым-қатынасы орнайды.

Сараланған бөлім

ІІ. ІІ. Үй тапсырмасын тексеру (мұғаліммен жұмыс)

Мұғалімнің қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

Сабақтың барысы:

Мұғалімнің қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

Үйге берілген тапсырма бойынша оқушылардың білім деңгейін анықтау;

Кемшіліктерді жою.

Оқытушыға үй тапсырмасын көрсету.

Білімдегі көп кездесетін кемшіліктер және олардың пайда болу себептерінен қорытынды жасау.

Қателік жібермеуге тырысу.

ІІ. Өткен материалды қайталау арқылы жаңа материалды қабылдауға дайындық (өз бетіндік жұмыс)

Балалар,бүгін біз «Терімшілер» ойынын ойнаймыз.Ол үшін екі топқа

бөлінеміз. Қане,бәріміз сапқа тұрып,бір,екіге санала қояйық.Бірінші нөмірлі бірінші топ,екінші нөмірлі екінші топ.Енді отырыңыздар.

I-топ «Кірпі»

I I –топ «Қоян» болсын. «Терімшілер» болғандықтан, кірпілер саңырауқұлақ,ал қояндар сәбіз жинайды.Оны жинағанда былай,Қай топ берілген есепті бірінші және дұрыс шығарса,сол топтың азықтары бір-бірден жинала береді. «Қояндар»

тобы сәбізді себетке жинайды.

«Кірпілер» тобы саңырауқұлақты ауласына егеді.Ендеше ойынды бастаймыз Олай болса, іске сәт

Тыңдайды.Екі топқа бөлінеді. Отырады.Сабаққа дайындалады.

Сабаққа даярлықты ұйымдастырып, оқу-шылардың зейінін сабаққа аудару.

ІІІ. Өткен материалды қайталау арқылы жаңа материалды қабылдауға дайындық (өз бетіндік жұмыс)

1-тапсырма

1.(100-50)+28=

2.90-38=

3.100-(48+42)=

2-тапсырма

1.(53-23)-18=

2.(20+50)+19=

3.90-(12+30)=

3-тапсырма

1.63+27=

2.(18+22)-10=

3.100-87=

1-тапсырма

1.(100-50)+28=78

2.90-38=52

3.100-(48+42)=10

2-тапсырма

1.(53-23)-18=12

2.(20+50)+19=89

3.90-(12+30)=48

3-тапсырма

1.63+27=90

2.(18+22)-10=30

3.100-87=13

ІІІ. Үй тапсырмасын тексеру (мұғаліммен жұмыс)

Үйге берілген тапсырма бойынша оқушылардың білім деңгейін анықтау;

Кемшіліктерді жою.

Оқытушыға үй тапсырмасын көрсету.

Білімдегі көп кездесетін кемшіліктер және олардың пайда болу себептерінен қорытынды жасау.

Қателік жібермеуге тырысу.

Біріктірілген ортақ бөлім

ІҮ ІҮ. оқушылардың білімдеріне сүйене отырып жаңа материалды меңгертуді ұйымдастыру

Мұғалімнің қызметі:

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

Дөңгелек - сызықтармен шектелген, барлық нүктелері центірінен бірдей қашықтықта жатқан фигура.

Шеңбер - дөңгелектің шекарасы.

О нүктесі – шеңбердің центрі.

Сараланған бөлім

Ү. Жаңа материалды мұғалімнің көмегімен бекіту.

Есеп 2

А) Егер сынық сызықтың жалпы ұзындығы 10см болып, ал екі буынның ұзындығы 3 см және 4 см болса, үшінші буынның ұзындығы неше сантиметр болады?

Ә)Егер сынық сызықтың жалпы ұзындығы 100мм болып, ал екі буынның ұзындығы 20мм және 40мм болса, үшінші буынның ұзындығы неше сантиметр болады?

Сабаққа белсене араласып, есептерді шығару.

Есеп 2

1. Сынық сызық - 10 см

Іші буын -3 см

ІІ ші буын – 4 см

ІІІ буынның - ? см

Шешуі: 10 – (3+4)=3cм

Жауабы: ІІІ ші буын 3 см

Ә) Сынық сызық -100мм

І ші буын -20мм

ІІ ші буын -40мм

ІІІ ші буын - ? мм

Шешуі: 100-(20+40)=40 мм

Жауабы: ІІІ ші буын 40 мм

Оқушылар жаңа материалды түсінуі. Есептерді тез, қатесіз әрі тиянақты шығару. Сабаққа араласып, дәптерлеріне есептерді сауатты орындауы.

Ү. Жаңа материалды өз бетімен бекіту

3.Түбі дөңгелек құмыра ал да, дәптер бетіне қойып, оны айналдыра сыз.

Қандай сызық шықты? Қисық сызық па, әлде түзу сызық па?

Тұйықталған қисық па, әлде тұйықталмаған қисық па?

Осы сызықты шеңбер деп атайды.

Құмыраны жіппен айналдыра бір орап, сонан соң жіпті жаз. Сонда құмыраны бір ораған жіптің ұзындығы сызылған шеңбердің ұзындығына тең болады.

Есіңе сақта! Шеңбердің ұзындығы болады.

4. Суреттегі фигураларды салыстыр.

Олардың ұқсастығы неде? Айырмашылығы неде? Оларды неше топқа бөлуге болады?

Жазуларды жалғастыр:

Дөңгелекке тиісті нүктелер – В,С,О

Дөңгелекке тиісті емес нүктелер – А,М

Щеңберге тиісті нүктелер - .Е,Д,Т,

Шеңберге тиісті емес нектелер - К.

5. Суреттерді салыстыр. Олардың ұқсастығы неде? Айырмашылығы неде?

6. Шеңберді суретте көрсетілген «циркуль» деп аталатын құралмен сызады.

Дәптерге циркульдың көмегімен суретте көрсетілген үлгіні пайдаланып, шеңбер сыз.

О нүктесін шеңбердің центрі, ОА кесіндісін шеңбердің радиусы деп атайды.

7. А) Бір шеберхана 5 күнде 45 сағат, ал екінші шеберхана 3 күнде 21 сағат жөндеді. Бірінші шеберхана екіншіге қарағанда күніне неше сағат артық жөндеді?

Есептің мазмұнымен таныстыру.

-Есепте не туралы айтылған?

-Есепте не белгілі?

-Есепте нені сұрайды?

Есепті талдау.

-Балалар есептің сұрағына жауап бере аламыз ба?

-Не белгісіз?Оны таба аламыз ба?

-Қандай амал қолданамыз?

-тапсырмаларды кезеңімен орындайды

-Айырмашылығын айтады

-шеберхана

- Бір шеберхана 5 күнде 45 сағат, ал екінші шеберхана 3 күнде 21 сағат жөндеді.

- Бірінші шеберхана екіншіге қарағанда күніне неше сағат артық жөндеді?

-ия

- Бірінші шеберхана екіншіге қарағанда күніне неше сағат артық жөндеді?

-Бөлу, азайту

5 к- 45 сағ ? сағ а.

3 к-21 сағ

Ш: 45/5=9, 21/3=7, 9-7=2

Ж: Бірінші шеберхана екіншіге қарағанда күніне 2 сағат артық жөндеді

Шеңбер туралы түсінік қалыптастырады.

Өзіндік жұмыс орындай отырып дөңгелек пен шеңберге тиісті және тиісті емес нүктелерді анықтайды

Суреттерді салыстыра отырып, сөздік қорларын молайтады.

Оқушылар циркульмен жұмыстана отырып, шеңбердің радиусы мен центрін табуға дағдыланады

Есептің берілгенін оқып, түсінеді. Сурет бойынша әңгімелейді. Сұрақтарға жауап береді

ҮІ. Жаңа материалды өз бетімен бекіту

Мысал 3

А) (ауызша)

Сызбаға қара. Фигураларды қандай бөліктеріне қарап топтауға болады?

Ә) Егер фигураның периметрі 45см болып, ВС =13 см, СД=10 см, ДЕ=7 см, ЕА=5 см болса, АВ қабырғасының ұзындығы қанша?

Есеп 4

А) Дүкенге қызанақ әкелінді. 8 Кг-нан жәшік сатылғаннан кейін, тағы 48кг қызанақ қалды. Дүкенге неше килограмм қызанақ әкелінді?

Мысал 5

23 + 16 = 58 + 18 = 54 + 32 =

39 +14 = 62 +29 = 80 - 56 =

78 - 48 = 97 – 27 = 100 – 23 =

93 – 32 = 64 + 25 = 71 + 27 =

39 + 23 = 14 + 26 = 58 + 24 =

Мысал 6

Өрнектерді пайдаланып,теңдіктер мен теңсіздіктер құрастыр.

1∙9 3∙0

0:4 0∙12

8:8 3∙3

1∙3 11:11

Жаңа материалға байланысты есептерді орындап болған соң, оқушылардың өз бетінше жұмыс істеуін жетілдіру мақсатында ойын ұйымдастырылады.

Жамбы ату ойыны.

Мазмұны: Тақтаға үлкен дөңгелек ілінеді, оның іші 3 немесе 4 шеңберге бөлінеді. Әр шеңберде 1,2,3 сандары жазылады. Бала қолына ойыншық жебені немесе белгілі бір қашықтықтан көздеп допты тигізеді. Қаңдай нөмірге тигізсе, сондай нөмірлі карточканы алып, ішіндегі тапсырманы орындайды. Әр тапсырмаға 1 ұпай, карточкада 2 немесе 3 тапсырма болады. Көп ұпай жинаған оқушы ұтады.

Мысал 3

А) Түсіне, көлеміне, дөңгелек және шеңбер.

Ә) Берілгені:

Фигура-45 см

ВС-13 см

СД -10см

ДЕ -7см

ЕА -5см

АВ -?см

Шешуі: 45-(13+10+7+5)=5 см

Жауабы: АВ қабырғасы 5 см

Есеп 4\

Сатылды 8кг- нан 5жәшік

Қалды – 48 кг

Әкелінді - ? кг

Шешуі: 48 +(8× 5)=88 кг

Жауабы :88 кг қызанақ әкелінді

Мысал 5

23 + 16 = 39 58 + 18 = 76

54 + 32 = 86 39 +14 = 53

62 +29 = 91 8 0 - 56 = 24

78 - 48 = 30 97 – 27 = 70

100 – 23 = 77 93 – 32 = 61

64 + 25 = 89 71 + 27 = 98

39 + 23 = 62 14 + 26 = 40

58 + 24 = 82

Мысал 6

1∙9=3∙3 0∙12=3∙0

8:8=11:11 1∙9˃1∙3

3∙0=0∙12 3∙3˃11:11

0:4=0∙12 1∙3˃11:11

Ойынға оқушылар белсенді қатысып, тапсырмаларды дұрыс орындай алады.

Жаңа материялды толықтай меңгеруі.

ҮІ. Жаңа материалды мұғалімнің көмегімен бекіту

-талдайды

Жаңа материалды мұқият тыңдап, талдайды

Нақты шешім қабылдайды, сұрақтарға дұрыс жауап береді

ҮІІ. Үйге тапсырма

№7, 8 (112бет).Үй тапсырмасының орындалу әдістемесін түсіндіру

Күнделіктеріне жазып алады

Берілген тапсырманы үйден орындайды.

ҮІІ. Үйге тапсырма

№8,9

Күнделіктеріне жазып алады

Берілген тапсырманы үйден орындайды.

Біріктірілген ортақ бөлім

Ү

ҮІІІ. Қорытындылау

Мұғалімнің қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

сабақ қорытындысын шығарып, оқушыларды бағалау.

Оқушылар күнделіктеріне тапсырмаларды жазып, бағаланады.

Жаңа тақырыпты толық меңгереді, есептер арқылы толық меңгергенін көрсетіп, бағаланады.