Сабак "Үч бурчтуктар"

М.Мамытов атындагы «Жийде»орто мектеби

М.Мамытов атындагы «Жийде»орто мектеби

Үч бурчтуктар жана алардын түрлөрү

C

1

2

B

A

D

«МЕНИН МААНАЙЫМ»

№ 1

№ 2

Билим алууга аракеттенем

Эч нерсе үйрөнө албайм

№ 3

№ 4

Мен бүгүн өтө шайырмын

Мага баары бир

Кандай фигураларды көрүп турасыңар?

Тик бурчтук

Квадрат

1

2

?

Беш бурчтук

Үч бурчтук

4

3

Үч бурчтук деп , бир түз сызыкта жатпаган үч

чекттен жана аларды эки- экиден туташтырган

үч кесиндиден турган фигураны айтабыз

C

A, B, C – чокулары

AB, BC, CA – жактары

∠ A,

B

бурчтары

∠ B,

∠ C,

A

Үч жагы

Үч бурчтуктун

элементтери

үч бурчтук белгиси

Үч бурчу

Кыскача:

Үч бурчтуктун А, В, С чокуларына каршы жаткан жактарды

тиешелүү түрдө a, b, c тамгалары менен белгилөөгө болот:

C

– үч бурчтугу

a

a

b

b

А чокусуна каршы

жаткан жак

BC

B

c

c

A

C чокусуна каршы

жаткан жак

B чокусуна каршы

жаткан жак

AB

AC

үч бурчтуктун периметри

Үч бурчтуктун негизги сызыктары

Медианасы деп, үч бурчтуктун чокусун каршысында жаткан

жактын ортосу менен туташтыруучу кесиндини айтабыз

жагына түшүрүлгөн медиана

C

жагына түшүрүлгөн медиана

a

жагына түшүрүлгөн медиана

b

О

B

c

A

m - медиана

Латын сөзү, « ортоңку» дегенди түшүндүрөт

Үч бурчтуктун негизги сызыктары

Биссектрисасы деп, үч бурчтуктун чокусундагы

бурчту тең экиге бөлүүчү кесиндини айтабыз

b - биссектриса

C

жагына түшүрүлгөн

биссектриса

a

b

О

жагына түшүрүлгөн

биссектрисса

B

c

A

жагына түшүрүлгөн

биссектрисса

Үч бурчтуктун негизги сызыктары

Бийиктиги деп, үч бурчтуктун чокусунан анын

каршысында жаткан жагына перпендикулярдуу

түшүрүлгөн кесиндини айтабыз

h - бийиктик

C

жагына түшүрүлгөн бийиктик

a

b

B

О

c

жагына түшүрүлгөн бийиктик

A

жагына түшүрүлгөн бийиктик

Үч бурчтуктун жактарына карата түрлөрү:

C

Түрдүү жактуу

B

A

N

Q

Тең жактуу

K

M

F

E

Тең капталдуу

гипотенуза

катет

Үч бурчтуктун бурчтарына карата түрлөрү:

Тик бурчтуу

катет

Кең бурчтуу

Тар бурчтуу

Каалаган үч бурчтуктун ар бир жагы калган эки жагынын суммасынан кичине.

a-b c

a

b

a-c b

b-c a

c

Үч бурчтуктар турмушубузда

Үч бурчтуктар жашоодо

1

Бир түз сызыкта жатпаган D, E, M үч чекитин белгилеп,

DE, EM, MD кесиндилерин сызгыла. Алынган үч бурч-

туктун чокуларын, жактарын жана бурчтарын атагыла,

белгилеп көрсөткүлө.

Берилди:

D, E, M - чекиттер

M

DE, EM, MD - кесиндилер

D, E, M - чокулары

D

DE, EM, MD - жактары

E

бурчтары

 

2

АВС үч бурчтугу берилген. D чекити АВ жагында жатат.

CD кесиндисин сызгыла. Канча үч бурчтук алынды?

Аларды белгилеп жазгыла.

C

Берилди:

 

ABC үч бурчтук

D - чекит

2

AB - жагы

1

CD - кесинди

B

A

D

 

 

 

Жактары төмөндөгүдөй берилген

үч бурчтуктун болушу мүмкүнбү?

4

в) 4,5 см; 7 см; 5 см

см

 

 

см

 

 

 

см

 

 

 

 

 

 

 

Жообу: Мүмкүн

5

Үч бурчтуктун жактары: а) 7,5 см; 6 см; 4,5 см

болсо, периметрин эсептегиле.

Берилди:

ABC

 

a

b

см

 

см

 

c

 

см

Табуу керек:

 

Чыгаруу:

 

 

(м)

Жообу:

18 м

№ 1

№ 2

Сабакта бардыгы түшүнүктүү

Мен үчүн тажатма сабак болду

№ 4

№ 3

Сабакта кызыктуу мен билбеген нерселерди үйрөндүм

Сабакта көп нерселер түшүнүксүз калды