А?паратты? технологиялар ар?ылы о?ушыларды? сапалы білім алуына ?ол жеткізу

А?паратты? технологиялар ар?ылы о?ушыларды? сапалы білім алуына ?ол жеткізу

?о?амда а?параттандыру, есептеу техникасы ??ралдары ке?інен таралуына байланысты, о?у процесін ?йымдастыру?а, сол сия?ты білім беруді? мазм?нын ?згертуге де елеулі ы?пал етеді. Білім беру ж?йесіндегі ?айта ??руларды? негізгі субъектісі – м??алім. ?азіргі мектепке шы?армашылы? ізденіс ?абілеті дамы?ан, жа?а педагогикалы? технологияларды жете ме?герген, маманды? шеберлігі ?алыптас?ан м??алімдер ?ажет. Ол бір уа?ытта педагог- психолог ж?не оку процесін ?йымдастырушы технолог бола білуі керек. Компьютерді? м?мкіндіктерін ескере отырып, о?ыту м?селелеріне талдау жасаса?, психологияны?, педагогиканы? іргелі о?ыту теориясынан психологиялы?-педагогикалы?, ?дістемелік м?селелер туындайды.

Дамы?ан елдердегі білім беру ж?йесінде ерекше ма?ызды болып табылатын м?селелерді? бірі – о?ытуды а?параттандыру, я?ни о?у ?рдісінде а?паратты? технологияларды пайдалану болып табылады. ?азіргі та?да да елімізде білім беру ж?йесінде жа?ашылды? ?атарына а?паратты? ке?істікті ??ру еніп, к?кейкесті м?селе ретінде к?н т?ртібінен т?спей отыр?анды?ы м?лім.

А?параттандыру жа?дайында о?ушылар ме?геруге тиісті білім, білік, да?дыны? к?лемі к?ннен к?нге артып, мазм?ны ?згеріп отыр. Мектепті? білім беру саласында а?паратты? технологияларды пайдалану ар?ылы білімні? сапасын арттыру, білім беру ?рдісін интенсификациялау мен модернизациялауды? тиімді т?сілдерін іздестіру ж?мыстары ж?ргізіліп жатыр. Б?л ж?мыстарды? тиімділігі мен н?тижелілігі бірнеше о?у-?дістемелік, психологиялы?-педагогикалы? м?селелерді? шешімін ?ылыми т?рде негіздеуді талап етеді. Оларды бірнеше ба?ыттар?а б?луге болады:

- о?у ?рдісінде а?паратты? технологияларды іске асыруды? ж?йелі ?ылыми-?дістемелік жолын аны?тау;

- о?ушыларды? т?жірибелік іс-?рекетінде а?паратты? технологияларды пайдалануды? ?дістемесін жасау;

- м??алімдерді? а?паратты? технологияларды ме?геру ж?не о?у ?рдісінде пайдалану бойынша к?сіби біліктерін жетілдіру;

- о?ушыларды білім, білік, да?дыны ме?геру ?шін а?паратты? технологияларды пайдалану?а ?йрету;

- мектепті? материалды?-техникалы? базасын ны?айту.

О?у ?рдісінде компьютер о?ып-?йрену нысаны ретінде, сонымен бірге о?ыту, т?рбиелеу, дамыту мен о?ытуды? мазм?нын ме?геруді диагностикалау ??ралы ретінде ?рекет етеді. М?ны? ?зі а?паратты? технологияларды пайдалануды? екі ба?ыты бар екендігін аны?тау?а м?мкіндік береді. Бірінші ба?ыт т?р?ысынан алып ?араса?, а?паратты? технологиялар білім, білік, да?дыны игеру ?шін ?ажетті ресурс болып табылып, о?ушыларды? саналы т?рбие, сапалы білім алуына жа?дай жасайды, ал екінші ба?ыт т?р?ысында а?паратты? технологиялар о?у-т?рбие ?рдісін ?йымдастыру тиімділігін арттыруды? ?уатты ??ралы болып табылады.

Б?гінгі та?да мектепті? білім беру ж?йесін а?параттандыру жа?дайында ?зіндік ?айшылы?тарды? да орын алып отыр?анын айту ?ажет. М?селен, мектептерде ?лі де болса компьютерлерді? саны жеткіліксіз, барлы? п?н м??алімдеріні? ба?дарламашылармен тікелей ж?мыс істеу м?мкіншілігі шектеулі, автоматтандырыл?ан о?ыту ба?дарламаларыны? саны аз, оларды к?бейту м?селесі на?ты шешімін таппа?ан, а?паратты? технологияларды пайдалану ар?ылы информатикадан бас?а п?н саба?тары ?ткізілмейді десе де болады.

Сонды?тан білім беруді жа?а саты?а к?теру ?шін тек білім мазм?ны мен о?ыту ?дістерін ?ана емес, а?паратты? технологияларды ке?інен пайдалану ар?ылы о?ытуды ?йымдастыру формаларын да жетілдіру керек. М?ны? ?зі мынадай о?у-т?рбие міндеттерін шешуге к?мектеседі:

- о?у ?рдісін дербестендіру. М?селен, компьютер о?ытуды на?ты бір авторлы? ба?дарлама бойынша ж?зеге асыру?а м?мкіндік береді;

- на?ты ?рекетке негізделген кері байланысты ?амтамасыз етеді. М?селен, компьютер ар?ылы ?рбір о?ушы ?зіні? білімін ба?ылау?а, тексеруге ж?не ба?алау?а м?мкіндік алады;

- материалды ме?геру жылдамды?ын арттыру?а болады.

?ылыми педагогикалы?-психологиялы? ?дебиеттерді ж?не мектеп т?жірибесін о?ып-?йрену мен талдау негізінде а?паратты? технологияларды мектепті? о?у ?рдісіне енгізу ?шін кешенді а?паратты? білім беру ж?йесін ??ру ?ажеттілігі туындады. Б?л ж?йені? негізін а?паратты? технологиялар ??райды. Енді о?ытуды? а?паратты? технологияларыны? м?нін ашып к?рсетейік.

1. Компьютерлік ж?не а?паратты? сауаттылы?. Компьютерлік сауаттылы??а электронды есептеуіш техникасымен ж?мыс істеу білігін жат?ызу?а болады. А?паратты? сауаттылы? а?паратты алуды?, ?айта жасауды?, жеткізуді?, са?тауды? ж?не пайдалануды? негізгі ережелерін білуді к?здейді.

2. О?у ?рдісінде компьютерді пайдалану о?ушыларды? ?зіндік ж?мыстарын а?паратты?-?дістемелік т?р?ыдан ?амтамасыз етуге де елеулі ?згерістер енгізуге м?мкіндік береді, м?ндай жа?ашыл ?згерісті о?улы?тардан бастау?а болады.

Электронды о?улы?ты? автоматтандырыл?ан о?у ?рдісі ашы? дамитын ?дістемелік ж?йе екендігі белгілі. Сонымен бірге электронды о?улы? о?у а?паратын тасымалдауды? жа?а ??ралы болып табылады. Онда о?у а?параты толы? мазм?ндалып, ?р т?рлі ?осымшалар, аны?тамалы? материалдар, ба?ылау тапсырмалары, ?сынылатын ?дебиеттер тізімі ж?не та?ырыпты? ресурстар?а сілтемелер беріледі.

Электронды о?улы?ты? жетістіктері мыналар болып табылады:

- ш??ыл кері байланысты ?амтамасыз етеді;

- д?ст?рлі о?улы?та к?п іздеуді ?ажет ететін тиісті а?паратты тез табу?а к?мектеседі;

- гиперм?тінді т?сіндірмелерді бірнеше рет ?арап шы?у барысында уа?ытты ана??рлым ?немдеуге м?мкіндік береді;

- ?ыс?а м?тіндермен ?атар к?рсетеді, ??гімелейді, жобалайды, т.с.с. (мультимедиа-технологияны? м?мкіндігі мен арты?шылы?ы тура осы жерде к?рінеді);

- ?рбір студентке дербестік т?р?ыдан ?атынас жасау?а м?мкіндік беріп, оларды? ?з бетінше білім алуын ?амтамасыз етеді;

- белгілі бір б?лім бойынша білімді тексеруге м?мкіндік туады.

3. Модельдеу.

Модельдеу идеясы о?ыту ?рдісінде жа?а м?мкіндіктер береді. Атап айт?анда, о?у ?рдісінде компьютерлік модельдеуді ?олдану ой?а негізделген болжамдарды тексеруге, сонымен ?атар о?ушыны? ?орша?ан ортамен байланысын аны?тап, адамзат санасын жа?а де?гейге к?теруге ы?пал етеді, компьютерлік графика адамны? айтар ойын белгілі бір графикалы? ж?йеге келтіріп, адамны? шы?армашылы? болжамын шы?дау?а к?мектеседі. Б?л моделдеу ?дістемесі о?у ба?дарламасыны? сапасын ба?алау жолымен о?ушыларды? шы?армашылы? ?асиеттерін ж?не ?ылыми зердесін дамытуды? ??ралы болып табылады.

Компьютер а?паратпен ж?мыс істейді, нысанды? жа?дайлар ж?ніндегі м?ліметтер модель ретінде оны? с?здік, санды? “сипаттамасы” ?аралады. Сонды?тан да а?паратты? моделді к?рделі ж?йе а?паратыны? к?зі ретінде ?арау?а болады.

4. Компьютерлік о?ыту ба?дарламалары.

Олар интерактивті т?ртіппен компьютер ар?ылы ?андай да болсын п?нді о?ып-?йренуді к?здейтін ба?дарламалар болып табылады. Б?л ба?дарламаларда теориялы? материал мен блоктар болады, олар о?ушыларды? берілген білім к?лемін ме?геруіні? сапасын аны?тау?а м?мкіндік береді.

Жеке то?талып айтса?  сыныпта?ы компьютерлерде  информатика?а   арнал?ан электронды?  о?улы?тар мен  ба?ылау?а ж?не ба?алау?а  арнал?ан ба?дарламалар  орнатылып. ?р о?ушыны? ж?мысын ?ада?алау ?шін NetOPSchool ба?дарламасын пайдалану.

Компьютерлік сыныпты бас?ару?а арнал?ан арнайы  ба?дарлама Netop School. Б?л ба?дарлама д?ріскерлермен мектеп ж?не бас?ада о?у орындарында о?у ?рдісінде уа?ытты тиімді пайдалану ?шін ??растырыл?ан, Netop School ба?дарламасыны? ??рыл?ылары  ар?ылы о?ушылар?а арнайы  тапсырмалар орындату?а, м??алімні?   компьютерінен  о?ушы компьютеріне  экранын трансляция к?рсете алады  я?ни ?р о?ушы?а  ж?мыс ?стел ар?ылы бас?ару  м?мкіншілігін  береді  тапсырманы  ?ате орында?анда к?мектесу. Интернет  желісін  веб сайтарынды  ж?не саба?тан тыс ба?дарламаларды ?олданбауды ?ада?алай  алады  тапсырмаларды  ж?не  тестерді  ?р компьютерге ?лестіреді, берілген тапсырмалармен тест н?тижелерін жинай алады. О?ушыларды? орында?ан тест н?тижелерін ба?алайды.