ПИЗА тест 7-класс март

Илгери муздаткыч жок кезде кадимки баканы сүт куюлган идишке салып коюшкан. Себеби, бака сүттү узак убакытка чейин

иритпей, кычкыл кылбай сактаган.

Жогорудагы текстти окуп чыккыла. Берилген маалыматтарга таянып жооп бергиле.

1-суроо: Бакалардын мындай касиетин кантип түшүндүрүүгө болот?

Бир гана туура жоопту тандагыла:

Бака

Албетте сүткө салынган бака, сүттү узакка сактап бизге пайда алып келип жатат. Бирок, сүт бул суу эмес. Андыктан бакага сүт сөзсүз таасир этет.Оң тараптагы текстти окуп чыккыла жана берилген суроого жооп бергиле

2-суроо: Баканы сүттөн алгандан кийин анда кандай өзгөрүүлөр болушу мүмкүн?

Аргументтүү жооп жазгыла:

Бака

Бакалар сырткы курчап турган чөйрөдөн маалыматтын      көбүн  көзүнүн          жардамы менен               алат     жана     курт-кумурскаларды кармап жеген учурда да анын ролу чоң. Мындай     маалыматты     окуган     соң 7-класстын    окуучулары террариумдагы бакаларга         толтура         өлгөн         курт-кумурскаларды           салышты.           Бирок, бакалардын бири дагы аларды жеген жок.Жогорудагы текстти окуп чыккыла. Берилген маалыматтарга таянып жооп бергиле.

3-суроо: Кандай деп ойлойсуң, эмне себептен бакалар сүйүктүү азыктарын жебей жатышат?

Бир гана туура жоопту белгилегиле:

Бакалар         жерде-сууда         жашоочулар классына        кирет.          Андыктан      алар кургактыкта дагы, сууда дагы жашоого мыкты ыңгайланышып, тиричилиги менен организминде     бир      топ                      өзгөрүүүлөр болгон.

Бака

Кышкысын бакаларды кѳрбѳйбүз. Себеби алар         чѳйрѳнүн       ыңгайсыз       шарттарына мыкты ыңгайланышып, кышкысын анабиоз (ыңгайсыз шарттарда          организмдин тиричилик       процесстеринин       жансерек, өлүмтүк абалы) абалына ѳтүшѳт. Маселен, Аляскада жашаган Rana sylvatica бакасы -40-500С кышкысын тоңгон абалда болуп, жаз келгенде эрип тиричилигин кайра улантат.Берилген маалыматтарга таянып жооп бергиле.5-суроо: Эмне себептен муздак кандуу бакалар мындай кышкы аязда тоңуп өлүп калбайт?Себеби, анабиоздун алдында алардын организминде тѳмѳндѳгүдѳй ѳзгѳрүүлѳр жүрѳт:Бардык туура жоопторду белгилегиле.