Промежуточная аттестационная работа по родной литературе
Текст для проверки техники чтения в 7 классе
«Кок памаш»
Мемнан кундемысе шуко памаш коклаште ожнысек кок памаш яндар йÿштö вÿдым олык тайылыш йоктарен. Йырым-йыр чодыра гÿжлен шоген. Ужар укшерлаште тÿрлö кайык-влак таҥасен муреныт. Эр юалге дене шордо, шке презыжым вÿдалтен, ик памаш деке толеден. Чон куанен нуно яндар вÿдым йÿыныт. Памаш воктеч эртыше корныеҥ-влакат памаш вÿдым подылде каен огытыл.
Жап эртен...
Икана кок памаш кок пÿя сереш вашлийыныт да шке илышышт, куанышт да ойгышт нерген ойленыт.
Изирак памаш йыр ончычсо семын чашкер гÿжлен огыл. Эртыше сар жапыште тудым руэн пытареныт. А угычын нигöат шындаш пижын огыл. Йöра кугурак памашыжын пура уло. Весыжым, изиракшым, сер гыч урылтшо рок койын-койын пызырен.
Йоча-влак памашлан полышым пуаш лийыч. Нуно мöҥгышт гыч товарым, кольмым налын тольыч. Паша тÿҥале: иктышт корем воктеч арама ден тополь укшым руэн кондат, весышт лакым кÿнчен шындылыт.
Паша шолеш. Памаш вÿд куанымыж дене утыр чот шолын йога, ший тÿсан вÿдъярымжым йоча-влаклан рÿзалта, яндар йÿкшат муро семынак шокта.
Тыге ик кечыште йоча-влак памаш йыр пушеҥгым шындышт. Икмыняр жап гыч лышташ иланен лекте. А Эчанын кочаже памаш йыр пурам ыштен шындыш – сондыкла веле коеш.
Памашшинча, утыр вияҥын, пÿяшке шоргыктен йога. А тушто тÿрлö кол-влак ракатланен ийын коштыт.
Памашат, кол-влакат, тÿрлö кайыкат йоча-влаклан эре таум ыштат.
Промежуточная аттестационная работа по родной литературе
Текст для проверки техники чтения в 6 классе
«Агытан ден пий»
Иленыт улмаш куваж ден кугызаже, иленыт нуно пеш нужнан. Сурт вольык кокла гыч нунын ик агытан ден пийышт гына лийыныт, нуныштымат пеш удан пукшеныт. Икана пий агытанлан чодырашке илаш каяш ойым ышта. Агытанат тудын ойжо дене келша.
Тыгерак нуно шинчашт кушко онча тушко каят, кече мучко ик вере да вес вере перныл коштыт.
Рÿмбалгашат тÿҥалеш, малаш ямдылалташ жап. Корно деч öрдыжкö, чодырашке, пурат да шканышт кöрган кугу пушеҥгым верештыт. Агытан пушеҥге укшыш кÿзен шинчеш, а пий кöргашан пушеҥгыш пурен возеш. Коктынат ласкан мален колтат.
Эр ÿжара кояш тÿҥалме годымак агытан кычкырал колта: «Ку-ка-ре-ку!»
Тиде йÿкым чоя рывыж тунамак колеш, агытан шылым авызлымыже шуын колта. Пушеҥге деке кыжге лишемеш да агытан мурымым мокташ тÿҥалеш. Рывыж агытаным утыр да утыр мокта, ÿлкö чонештен волаш ÿжеш. Агытаным шкеж деке уналыкеш ÿжшыла коеш, пуйто у пöртыш илаш кÿсна.
Агытан йолташыжымат пелен налаш кутыра.
«Теве пиалже кушто улмаш! Ик агытан олмеш, кокыт лиеш», - шоналта рывыж.
Рывыж агытанын йолташыжымат уналыкеш ÿжаш келша. Агытан йолташыжын пушеҥге кöргыштö малымыж нерген каласа. Рывыж куанымыж дене пушеҥге кöргышкö тöршта, а пий тудым корт руалта да тодышт пытара.
Промежуточная аттестационная работа по родной литературе
Текст для проверки техники чтения в 5 классе
«Изак-шоляк»
Ик изи йорло ялыште иленыт кок изак-шоляк. Нуно киндым ончен-куштен илат улмаш. Шольыжын ныл изи икшывыже улмаш, а изажын иктат уке. Изак-шолякмыт поснак иленыт, но мландым пырля кученыт, пайлен огытыл, шурнымат иквереш ÿденыт. Шурно шумеке, тÿред налын, тудым иктöр пайлен налыныт.
Шурным пайлен налме кастене, изаже нигузеат мален колтен кертын огыл: «Ме сайын мо киндым пайлышна? Шольымын ешыже кугу, тудлан кинде утларак кÿлеш, лучо шке киндем налам да шольымын ларышкыже йыштак намиен ястарем». Тиде йÿдымак шке шонымыжым шукта – шольыжын ларышкыже шке киндыжым йыштак намиен ястара.
Шольыжынат нигузе омо огеш тол: вуйышто шонымаш пöрдеш: «Ме иза дене киндым сайын ышна пайле. Ме вате дене самырык улына, мыланна вашке йоча-шамыч полшаш тÿҥалыт. Изай ватыж дене веле, мемнан деч шонго улыт, тудлан лучо шке киндем намиен пыштем». Тудо йÿдымак шонымыжым шукта – шке киндыжым изажын ларышкыже йыштак намиен ястара.
Кечывалым изак-шоляк-влак клатышкышт, ларышкышт, миен ончалыт – иктыштынат ларыште кинде катыкемын огыл.
Изак-шоляк-влак коктынат моткоч öрыт, но икте-весыжлан нимом огыт ойло.
Тыге изак-шоляк-влак ала-мыняр йÿд почела, икте-весе дене ваш нумалыныт. Вашлиймекышт веле икте-весышт ÿмбак öрын ончалыныт, ваш-ваш эше утларак пагалаш тÿҥалыныт да, нужна-ойгым палыде, шке ÿмырыштым илен эртареныт.
Итоговая аттестационная работа по родному чтению
Текст для проверки техники чтения в 4 классе
«Вараксим»
Чевер кеҥеж эртен кайыш, ночко шыжат теле могырыш нушкеш. Кайык йӱк шагалемын. Ушышко коклан-коклан йöратыме вараксимем пура.
Вараксим-оҥай кайык, тудо пеш мотор тӱсан. Шулдыржо аҥысыр да кужу, почшо шаньык пӱй семын торлен шога, тупшо шеме, мӱшкыржö ошо, шӱйжö да саҥгаже йошкарге. Эр гыч тӱҥалын, кас пычкемыш марте чоҥештылеш. Тудо пеш писе кайык.
Тыгай калыкмут уло: «Поро еҥын суртпече коклаштыже вараксим пыжашым опта». Мемнан леваш коклашкат вараксим пыжашым оптыш. Ик жап гыч ава вараксим иге-влакым пӱктен лукто. Иге-влак лекмек,эшеат чулымеште. Кузе тудо писын чоҥештылеш, ончен öрат. Иге-влаклан шыҥам, шукшым нумале. Кайык иге-влак кушкын шуыч да чоҥештылаш тӱҥальыч. А кызыт нуным шокшо велыш ужатенам. Вараксим пыжашым ончалам да нуным порын шарналтем.
665
69 801 
