Электрондук эсептөөчү машиналардын өнүгүү тарыхы

Электрондук эсептөөчү машиналардын өнүгүү тарыхы

Сөз башы

ЭЭМ-эсептөөлөрдү жүргүзүүгө жана аппаратты алдын ала белгиленген алгоритм боюнча кабылдоо,кайта иштетүү,сактоо жана натыйжа чыгаруу үчүн арналган машина. ЭЭМдин баштапкы негизги кызматы болуп эсептөө каралган. Азыркы убакта болсо негизги кызматы болуп башкаруу эсептелет. Компьютер сөзүнүн аныктамасы алгач 1897-жылы Оксфорд сөздүгүндө пайда болгон. Компьютер тилинде эң алгачкы чыккан программалоо тили-Фортран.

Эсептөө техникасынын тарыхы ХVII кылымда башталган.1623-жылы Вильгельм Шиккард (германия) тарабынан эң биринчи эсептөө машинасы сунуш кылынган. 1641-жылы Б.Паскаль (франция) андан ыңгайлураак кылып жасаган. Анда кошуу жана кемитүү операциясы бар болчу. 1673-жылы Г.Лейбництин сунушундагы машина кошуу,кемитүүдөн сырткары, көбөйтүү жана бөлүү операциясын кошкон.Андан соң К.Томсондун да машинасы чыгып,ал Томсондун арифмометри деп аталган. ХХ кылымда электр тогу өсүүдөн, ЭЭМдер да электрлеше баштаган.

В.Шиккад

« Компьютер »-ал которгондо « эсептегич » « эсептөө » дегенди түшүндүрөт. Алгачкы ЭЭМдердин иштөө мүмкүнчүлүктөрү чектелүү болгон. ХХ-кылымдын биринчи жарымында англис математик Чарльз Беббидж адамдын кийлигишүүсүз эсептөөнү жүргүзүүчү универсалдык эсептөөчү түзүлүш-аналиткалык машинаны жасоого аракет кылган

1943-жылы Америкалык окумушту Говард Эйкен Чарльз Беббидждин жасаган эмгектеринен жана электромеханикалык рельени пайдаланып, IBM фирмасынын ишканасында биринчи эсептөөчү машина Марк-1 машинасын жасаган анын l=15м, h=2м, m=35 тонна болгон.

1942-1945-жылдары Джон Неймандын концепциясы аркылуу Джон Эккарт башчы кылып 15-февралда АКШдагы Персельванск университетинин окумуштуулары тарабынан ЭНИАК деген аталышта жаралган.Бул күн ЭЭМдин туулган күнү жана информатика күнү деп белгиленет.

Биринчи дүйнөлүк согушта,дагы ушул сыяктуу кокустукка каршы күрөшүүдө колдонуу учүн Америка окумуштуусу Джон Фон Нейман атом бомбасын жаратуу үчүн,алгачкы компьютердин системасын түзгөн.Ал эми биринчи сериясы 1948-1950-ж СССРде чыккан.Ал МЭСМ деп аталат.

Андан соң ЭЭМдин эволюциясы башталган 1950-1960-жылдар аралыгында UNIVAK, IBM-650, M-20 сыяктуу моделдери чыккан.Андан кийинки чыгарылыштары 1960-1964-жылдары БЭСМ чыккан. 1964-1970-жылдары болсо IBM-360,HANPN-3, EC-1020 моделдери чыккан.1990-жылы ЭЭМ деген сөз « компьютер » деп өзгөрүлгөн.

Андан соң персоналдуу компьютерлер чыга баштаган.