Вэб-квэст па творчасці У.Караткевіча "Быў.Ёсць.Буд"

Вэб-квэст «Быў. Ёсць. Буду»

Мэта: сістэматызацыя ведаў пра жыццёвы і творчы шлях У.Караткевіча, развіццё пазнавальных здольнасцей вучняў, іх інтэлектуальных уменняў.

Задачы:

• абагульніць веды пра жыццёвы і творчы шлях У.Караткевіча,

• развіваць лагічнае мысленне, памяць, удасканальваць камунікатыўныя ўменні;

• выхоўваць цікавасць да вывучэння беларускай літаратуры.

Умовы правядзення. Кожная каманда загадзя выбірае сабе заданне і рыхтуецца да прэзентацыі яго перад класам.

Маршрутны ліст: кожная каманда атрымлівае парадак праходжання конкурсаў.

ХОД КВЭСТА

(Чытанне верша “Бацькаўшчына” У.Караткевіча загадзя падрыхтаваны вучнем з прэзентацыяй)

1. Уступнае слова настаўніцы

Вялікі сын вялікага народа. Першаадкрывальнік многіх тэматычных пластоў у нашай нацыянальнай літаратуры. Выдатны мастак слова і не менш выдатны гісторык. Фатограф-прафесіянал. Непераўзыдзены жартаўнік, душа многіх і многіх кампаній, вечарынак, сябрын. Эрудыт, якіх мала ведала і мала зведае зямля Белай Русі. Сапраўдны таварыш, сябра. Народны заступнік. Заступнік нацыі... Усё гэта — пра хлопца з Оршы, з наддняпроўскай кручы… Ён валодаў светам (пра тое — яго імя), валодаў і валодае, ужо далёкі ад нас, людскімі душамі. Ён у памяці чалавечай — геній, прарок, гуманіст, які свядома пайшоў на плаху дзеля ўратавання роду чалавечага:

     Быў. Ёсць. Буду.

Таму, што заўжды, як пракляты,

Жыву бяздоннай трывогай,

   Таму, што сэрца маё распята

  За ўсе мільярды двухногіх.

          Такія радкі ў пасмяротнай кнізе «Быў. Ёсць. Буду» мог напісаць толькі той, хто свядома распяў сябе, як Ісус Хрыстос, на крыжы ў імя людскога роду. Так і здарылася на самай справе: песняра не прызнавалі ці прызнавалі напалову. З пакутніка-заступніка здзекаваліся за тое, што ён паказваў сапраўдны, драматычны, складаны і разам з тым легендарна-гераічны лёс зямлі пад белымі крыламі. Што выхоўваў у жывых любоў да нацыянальнага, роднага. Што шанаваў і ўздымаў на нечуваную вышыню старонкі забытай гісторыі. Яму не далі пры жыцці званне народнага, а ён стаў амаль самым чытэльным, самым дарагім для абсалютнай большасці беларусаў пісьменнікам.

1. Выступленне каманд у залежнасці ад самастойна выбраных сацыяльных роляў.

1. Праходжанне квэста (вызначаецца чарговасць праходжання і час на кожны конкурс)

1. ЖЫЦЦЁВЫЯ ДАРОГІ

1. Нарадзіўся 26 лістапада 1930 года ў горадзе Оршы Віцебскай вобласці. Тады гэта быў маленькі гарадок. Зялёныя вуліцы, рэшткі валоў замчышча, гудкі далёкіх цягнікоў і блізкіх параходаў (чыгунка і аўтобусы яшчэ не забілі раку), дубовыя лясы на берагах і ліпы на вуліцах, недалёкія парогі.

2.           Пісаць (а спачатку «бубніць») вершы пачаў год у ___________, але, на шчасце, хутка кінуў гэты занятак. Трохі пазней спрабаваў пісаць апавяданні, прычым абавязкова іх________________________.

3. Быў спачатку ў Маскве, потым на Разаншчыне. Пасля давялося ўцякаць і адтуль. На Урал, у наваколле Кунгура. Выпадкова даведаўся, што бацькі ў___________________.

4. Восенню ________________ пераехалі на Беларусь. І вось тут упершыню ўбачыў сапраўдны разор, «зону пустыні», некалькі ўскраінных завулкаў, як канцы галінак ля згаслага вогнішча. Гарады, дзе нават руінаў не было. (Немцы разабралі іх на цэглу для абаронных патрэб.) Да голаду і холаду было не звыкаць, але тут, на выпаленай зямлі, так намерзліся, што часам хацелася памерці, абы толькі цябе пахавалі ў печцы.

5. У ______________________я паступіў у Кіеўскі ўніверсітэт на філалагічны факультэт. Вучыўся, быў шчаслівы, меў шмат сяброў…

6.           Пасля заканчэння ўніверсітэта я здаў кандыдацкі мінімум і пачаў быў пісаць дысертацыю пра паўстанне 1863 г. ва ўсходнеславянскіх і польскай літаратурах, але прыйшлі іншыя інтарэсы: з'явілася задумка аб рамане на тую самую тэму. Да рэалізацыі яе, праўда, я прыступіў толькі праз_________________________. Над гэтым раманам – «Каласы пад сярпом тваім» – працую і зараз.

7.           І раптам улетку __________________ атрымаў нумар часопіса са сваім вершам «Машэка». Гэта пераламіла мой лёс. Потым з'явіліся яшчэ вершы. За ___________гады, што (пасля вёскі) працаваў у Оршы, я падрыхтаваў першы зборнік «Матчына душа» і атрымаў прэмію за п'есу «Млын на Сініх Вірах» (паставіла яе беларускае тэлебачанне).

8. Літаратурныя курсы шмат далі мне самой сваёй атмасферай, глыбінёй спрэчак, сяброўствам, шырынёй далягляду. Там я напісаў сваю другую кнігу ________________(1960), некалькі апавяданняў і гістарычную аповесць …

9. Пасля _______________ перапынку здаў у «Полымя» новы свой раман «Каласы пад сярпом тваім». Здаў першы том. Другі не выпускаю з рук, дапрацоўваю. Пастараўся заплаціць гэтай кнігай доўг Дняпру, людзям паўстання ______________.

Даведка: Орша, шэсць, ілюстраваў, «Сівая легенда», двух год, 1863 г., Беларусі, Арэнбургу, сорак чацвёртага, сорак дзявятым годзе, дванаццаць год, 1955 года, два, «Вячэрнія ветразі».

1. ЯНЫ ГЛЯДЗЯЦЬ НА НАС З ПАРТРЭТА

Размяркуйце фотаздымкі.

Чаму менавіта гэтыя асобы прадстаўлены? Запішыце адказ на картцы.

1. ПАЭТЫЧНАЯ І ПРАЗАІЧНАЯ СПАДЧЫНА

Выберыце, якія зборнікі належаць У.Караткевічу

1. ВЕРШ-ВІЗІТОЎКА

Расстаўце радкі верша “Бацькаўшчына” ў правільным парадку.

Дагарэў за брамай небакрай,

Месяц паміж воблачкаў плыве.

Выйду зноў, як у мінулы май,

Басанож прайдуся па траве.

Дымная, сцюдзёная раса,

Цёмныя ў траве ад ног сляды.

А такога рослага аўса

Я не бачыў доўгія гады.

Бач, хмызы спляліся, як павець,

Светлякі мігцяць, гараць святлей.

Перад тым як звонка ў лозах пець,

Прачышчае горла салавей.

Лашчыцца трава да босых ног.

З дальніх паплавоў плыве ракой

Ледзь прыкметны сумны халадок —

Подых юні ўходзячай маёй.

Паімчаць за ёю наўздагон? —

Хоць і схопіш — усё адно падман.

Дзе каханне тых мінулых дзён —

Весніх паркаў бэзавы туман?

1. ПАЗНАЙЦЕ ЛІТАРАТУРНЫ ТВОР

1. НАПІСАНАЕ ЗАСТАЕЦЦА

Заданне 6. Запішыце правільны адказ.

1. Напішыце гарады, якія звязаны з жыццём і творчасцю Караткевіча.

(Орша, Масква, Кіеў, Мінск,Рагачоў)

1. Казкамі якога пісьменніка быў настолькі ўражаны маленькі Валодзя, што нават напісаў да яго ліст і , дарэчы, атрымаў адказ?

(Карней Чукоўскі)

1. З якімі пісьменнікамі параўноўваюць У.Караткевіча? (Генрых Сянкевіч, Вальтр Скот)

2. Якая кніга была любімай у Валодзі Караткевіча? (“Тры мушкецёры”)

3. Які з празаічных твораў У.Караткевіча можна назваць самым аўтабіяграфічным? (“Лісце каштанаў”)

4. Каму са сваякоў У.Караткевіч прысвяціў адзін з першых яго твораў, апавяданне “Багун-трава”, а таксама раман “Каласы пад сярпом тваім”? (Маці)

5. Якую газету выдадаў К.Каліноўскі? (“Мужыцкая праўда”)

6. Якія вобразы-сімвалы Беларусі характэрныя для творчасці У.Караткевіча? (Бусел, шыпшына)

7. Сярод гістарычных постацяй любімы герой У.Караткевіча быў К.Каліноўскі, сярод прыродных аб’ектаў Беларусі ў пісьменніка таксама быў любімы, які часта сустракаецца ў яго і празаічных, і паэтычных творах. Што гэта? (Днепр)

Падвядзенне вынікаў квэста.

Прагляд відэароліка Стаса Сілка на верш У.Караткевіча “Беларуская песня”

Спіс літаратуры

1. Барздова, В. Інфармацыйна-камунікацыйныя тэхналогіі ў вывучэнні творчасці Уладзіміра Караткевіча/ В.Барздова // Роднае слова. – 2020.-№10. – с.74

2. Бязручка Леанід. Па старонках любімых твораў Уладзіміра Караткевіча: Інтэлектуальная гульня (Х–ХІ класы) // Роднае слова. – 2020.-№10. – с.94

3. Верабей, А.У. Уладзімір Караткевіч: жыццё і торчасць /А.Верабей.- 2-е выд., дапрац. і выпраўлен. – Мінск: Беларус.навука, 2005. – 269 с.

4. Забродская, В. “Самая цікавая навука – жыццё”: Пазакласнае мерапрыемства (IX–XI класы)// // Роднае слова. – 2020.-№10. – с.90

5. Петрашкевіч, М. Свет Уладзіміра Караткевіча: Гульня (Х–ХІ класы) // Роднае слова. – 2020.-№10. – с.79