ШЭЖЭРЭ БАЙРАМ
Хәйерле көн хөрмәтле кунактар! Бүген без бергәләшеп тоткасы булса, балалар аның көзгесе. Әгәр тотка купмасын, көзге ватылмахын дихәң, бер – береңде аңлап, хөрмәт итеп йэшәргә кэрәк. Гаилә ул йылы усак. Гаилә нигеззәре нык булhа, анан килгән йылылык шул хэзәре косле була. Барыгыззы ла байрам менән котлайбыз. Барлык донья мәшәкаттәрен ситкә куйып, бүген без “Әтей– инэй – мин – татыу гаилә!” дип исемләнгән байрамга йыйылдык.
Ниндэй hyң ул нык, татыу гаилә? Әйдәгез без шундай гаиләләр менән танышып китэйек.
(Призентация карау)
Ошо гаиләләрзең һәр кайхыхын үрнәк гаилә дип әйтәhе килә.
1 бала: Илзирә
Бакчабызда – ыгы – зыгы,
Күп кунаклар килгәндәр.
Бездә бәйрәм буласагын
Әллә кайдан белгәндәр
Нинә бүген бөтен ерзә
сәскэләр балкый бездә.
Нинә кояш көлеп карай –
Беләбез һәммәбез зә.
Бүген - гаилә бәйрәме,
Бүген беззә тантана.
Кояш шуңа көлә бүген,
Гөлдәр шуңа шатлана.
Без бәйрәмдәр яратабыз,
Бәйрәм көндәр йыш булhын.
Әтей – инэй һәм кунактар
Безгә гел килеп торhын.
Барыhы бергә.
Бәйрәмдәр булып торhын!
Бәйрәмдәр гөрләп торhын!
Йыр: «hалдаттар булган тизәр”
2 бала: Динара
Мин бәхетле гаиләм менән,
Яшэйем әтей-инэйем мелән!
Татыулык – гаиләбез нигезе!
Әбеи-бабам – иң кэзерле кеше!
Мин бәхетле гаиләм менән,
Яшэйем тугандарым менән!
Нәселебез дауамы – мин, менәм,
Горурланам гаиләм мелән!
Йыр: “Өс кыз”
3 бала: Камилә
Дөньяларда йэшәү рәхәт,
Тугандар бергә булhа;
Гаилә усагы hәр вакыт
Беззе йылытып торха.
Тормыш еңел бергәләшеп,
Татыу торганда.
Янәшемдэ әтей менән
инэй булганга!
Бейеу: “Ромашкалар”
4 бала: Зилара
Әтей, инэй hәм дә мин –
Беззең татыу гаилә.
йэмле дөнья, рәхәт йэшәү
Дуслыкта бөтен хәйлә.
Оло бәхет – рәхәтләнеп
йэшәүләре гел бергә.
Алла насыйп итхен безгә
Шатланышып йэшәргә!
Алып барусы: Баланың иң якын кэңәш биреусе лә, хәленә керә
белеүсе лә, шатлыгын уртаклаша белеүсе лә кеше - эйнэй .
Инэи---дөньяла иң якын, иң изге кеше ул. Ә
Инэйзэрзеке кеуек мәрхәмәтлекте, үз – үзен кызганмыйса кайгыртыусанлыкты, гэззелекте кемдә күрә алабыз?
5 бала: Риналь
Кайза барма,шунда әнкәй йөзе,
Кацза бархам әнкәй күңелдә
Әни генә шулай хинең осон
Җанын биреп йөри гомергә.
Рәхмәт яусын безнең әнкәйләргә
Аларгадыр бөтен авырлык
Әнкәйләргә күктә йолдызлардан
Я кояштан һәйкәл салырлык.
Җан җылысын тоя күңелебез
Әнкәй көчен тоя кулыбыз
Үпкәләмәсеннәр әнкәйләргә
Гел изгелек кенә кылыгыз.
6 бала: Кәримә
Юриме әллә чынлапмы, минем әни турында
Сөйли бөтен иптәшләре,--ут уйната кулында.
Сыйпап та караганым бар, аның җылы кулларын
Тик аларны күргәнем юк ут уйнатып торганын.
Бәхәсләшеп тормыйм инде,зурлар яхшы беләдер,
Өлкәннәр аның кулында ут уйнавын күргәндер.
Җыр: “Рәхмәт әнием”
Алып баручы: Әйе, әниләрнең йомшак куллары, ягымлы, тәмле сүзләре балага юлдаш була. Әни-әнкәй сүзләре кайсы гына телдә әйтелсә дә ул һәркемгә якын, изге сүз.
Әниләр кебек үк сезне яратучы әтиләребез дә бар бит әле.Алар сезне кечкенә вакытта уйнатканнар, кирәк вакытта ашатканнар, иркәләгәннәр матур ягымлы сүзләр әйткәннәр. Алар иң көчле, иң әйбәт һәм иң батырлар. Алар безнең яклаучыларыбыз да, саклаучыларыбыз да.Безнең яраткан һәм зур хөрмәткә лаеклы әтиләребез! Без шундый әтиләребез белән горурланабыз.
7 бала: Рәзил
Әтием белән икәү, без гел бергә йөрибез,
Бергә утын кисәбез, бергә карлар көрибез.
Әгәр барсак урманга, бергә җырлап алабыз
Яшерелгән гөмбәне икәү эзләп табабыз.
Язлар җиткәч балыка, таң аткач ук барабыз
Тота алмасак әллә дип сатып кына алабыз.
Бергә ишкәк ишәбез, бергә кәрзин үрәбез
Бик күңелле яшибез, менә шуңа күрә без.
8 бала: Максим
Әти чигүче дә түгел, балта остасы гына
Гаҗәпләнеп туя алмыйм, аның осталыгына.
Ул ясаган тәрәзәләр булмаса да бик зурдан
Аннан олы кояш чыга--өй эче балкый нурдан.
Балта белән юнган диеп әйтәләр начар эшкә
Аның эшен күреп кеше болай сөйләмәс һичтә.
Кешеләр туңмасын дип бураннарда, җилләрдә
Җан җылысы тула бит ул, үзе салган өйләргә.
9 бала: Камил
Әтигә йомышы төшмәгән кеше юк
Аның бит кулыннан килмәгән эше юк.
Бура да бурый ул, чыгара белә мич
Терлекче, игенче, гармунчы, итекче,
Комбайнчы, шофёр, кирәксә була ич.
Кемгәдер булышсам, эшләсәм игелек,
Әйтәләр: «Гел инде әтисе бу егет».
Әйтәләр ихластан, мин моңа ышанам
Әти бит үзе дә гел миңа ошаган.
Җыр: “Әтиебез”Алып баручы: Әле безнең зур ихтирамга , олы хөрмәткә лаек булган әби-бабаларыбыз да бар бит. Әбиләребез җылы оекбашлар, тәмле ашлар, матур гөлләр үстерәләр, ә бабайларыбыз үзләренең төпле киңәшләре белән һәрчак ярдәм итеп торалар.
10 бала: Адилә
И, рәхәттә соң кунакта бабай белән әбидә
Китәсе килми бер килгәч, кайтасы килми өйгә;
Әйтеп карыйм әле бүген әти белән әнигә:
Бүләк итсеннәр алар мине бабай белән әбигә.
Бабай белән әбигә дә күңелле булыр иде.
Алар миңа конфет кына ашатып торыр иде.
Бабай белән икәү бергә балыкка йөрер идек,
Әби көн дә тәмле ашлар, коймак пешерер иде.
Бераз үскәч мин аларга ярдәм итешер идем,
Җиләкләргә, чәчәкләргә сулар сибешер идем.
Әти белән әнине мин сагынмас идем бер дә.
Бик сагынсалар үзләре килер иде күрергә.
Күндерер идем мин моңа бабай белән әбине.
Ничек ризалаштырырга әти белән әнине.
Бию: “Балалайка”
11 бала: Зилә Ш
Кадерле әти – әниләребез, әби - бабаларыбыз
Сезгә булган безнең хөрмәтебез
Урын алсын йөрәк түрендә.
Шатлык һәм куаныч,
Зур бәхетләр!
Юлдаш булсын сезгә гомергә!
Гомер юлларыгыз озын булсын,
Тигез тормыш аны бизәсен!
Яшәү дәвере якты көннәр бирсен,
Авырлыклар мәңге килмәсен!
Җир йөзенең бөтен матурлыгын,
Килә сезгә бүләк итәсе.
Дөньдагы матур сүзләрнең дә
Иң җылысын сезгә әйтәсе.
Зур бәхетләр юлдаш булсын сезгә,
Көнегезне шатлык бизәсен.
Сәламәтлек – ярты бәхет, диләр,
Шушы бәхет читләп үтмәсен!
Йыр: “Ярый әле хез бар”
Алып баручы. Әйзәгез әле байрамыззың икенсе өлошенә күсэйек. Өстәлдәр артына гаиләләребеззе сакырайык.
Байрамдәр бик күп. Ә гаилә байраменең иң тәүгехе кайхы икән? (Туй көне.) Әйе, бер – берехен яраткан йэш егет менән кыз никахлашып, гаилә корып ебэрэлэр. Гаилә нык, имен булхын өсен уның үз закондары, кануннары барлыкка килә. Алар үззәре лә хизмәстән т ошо кануннар нигезендә йэшэй башлай. Ул кануннарны без гаиләнең девизы дип атанык. Кахсы гаилә ниндэй девиз нигезендә йэшэй икән?
I конкурс. “Гаилә девизы”
Һәр гаилә үз девизын әйтә, мәсәлән:
1.“Картайганчы, тигезлектә
Бергә тормыш көтәргә.
Кайгыны да, шатлыкта да
Һәрсак уртак итәргә!”
2.“Алдашмаска, азашмаска,
Ауырлыкта – ташлашмаска!” һ. б.
Алып баручы: - Әйе, шундый девиздарга таянып йэшәгән гаиләләр ысынлап та күркәм була. Ә инде дөньяга уртак бала тыугас, был гаилә тагын да матурланып, тулыланып китә. Сабый дөньяга аваз салгансы ук, әтей– инэй аңа исем хайлай. Һәр исем ниндэй дә булха бер мәгэнәгә йыйа . Беззең гаиләләр балаларының исемдәре нимә аңлатканын белә микән?
II конкурс. “Балагыззың исеме нимэне аңлата?” (Һәр гаилә үз балахы исеменең мәгънәсен аңлата, мәсәлән: Булат – корыч кебек нык, таза, Камил – тулы, бөтен. Һ.б.)
Алып баручы: -Бала тугач та гаиләнең иң кадерле кешесенә әйләнә, ул гаиләне тагын да ныгыта, дуслаштыра. Әти кеше, ир – ат буларак, бала тугач бөтен авырлыкны үз өстенә алырга тырыша. Кайсы әти күбрәк булышты икән? Сынап карыйк әле!
III конкурс. “Кайсы әти баланы тизрәк биләүләп әнисенә тапшыра”.
( Әтиләргә курчаклар һәм биләүлекләр бирелә. Алар курчакны тиз генә төреп әниләргә тапшыра.)
Алып баручы: -Ә хәзер сират инэйзәргә етте. Бар йөрәктең йылыхын, назын алар бишек йырларына халган. Әниләребез балаларына ниндэй бишек йырларын йырланы икән?
IV конкурс. “ Бишек йырзары”. ( Һәр инэй балахына й ырлаган бишек йырын башкара.)
Алып баручы: -Гаиләнең ныклыгы, татулыгы күп нэмэ менэн бәйле. Хәзер мин хезгә шуның берехе турында әйтәм:
Кайвакыт ул мамык төсле йомшак,
Кайвакытта корыстай ул катыс
Кайсагында була баллы, татлы,
Ә кайсагында әремнән дә эсе.
Был нимә?
-Әйе, тел. Тел – ананың балага биргән иң кадерле бүләге. Ә хез гаиләлә матур итеп хөйләшә, бер – берегезгә тәмле хүзләр әйтә беләхезме икән, хынап карыйык әле!
V конкурс. “ Кайсы гаилә күберәк матур хүзләр белә?” (Һәр гаилә сиратлап матур хүзләр әйтә, мәсәлән: 1 нсе гаилә: “Матурым” , - тей. 2 нсехе – “Акыллым”. 3 нсехе “Йомшагым”, теи. Ахыргы гаилә матур хүз әйткәннән хуң, 1 нсе гаилә һәм башка гаиләләр уйынды дәуам итәләр. хүз таба алмайыйса туктап калган гаилә уйындан “төшеп кала”.)
Алып баручы: -Гаилә – үзенә күрә кечкенә генә бер дәүләт. Ул дәүләттең президенты да, финанс министры ла бар. хеззең гаиләлә кем баш? Ни өсен шулай ? Гаиләлә аксаны кем ханый? Кем күберәк “туззыра”?
VI конкурс. “Кайхы гаилә күберәк акса эшлэй?” (Изәнгә аак аксалар хибелә. Әтейзәр – йыя, балалары – ташып тора, әниләрех– саный.)
Алып баручы: -Барыбыз да беләбез, бала үскәндә аксаның күпмелер өлеше уйынсыклар алыуга тотыла. Әтеи – инэйзэр балаларына ниндэй уйынсык кэрәк икәнен беләме?
VII конкурс. “ Күз бәйләп кем тизерәк уйынсык хайлый?” ( Һәр әни, күзләрен бәйләп, “Уйынсыктар кибете”ннән балхсы әйткән уйынсыкты капшап таба һәм аңа тапшыра.)
Алып баручы: -Уйынсыктар мелән уйнап бала үсә, баксага йөроу, ә кисләрен гаилә әгзалары бергәләп ял итәләр, күңел асалар. Кайсы гаилә нисек ял итә хуң?
VIII конкурс. “ Гаиләләрзең концерт номерзары” ( Һәр гаилә үз талантын күрсәтә.)
IX конкурс. “Сез балагызны яхшы беләсезме?”
Алдан ук балаларыгызга сораулар бирелгән иде:
Әниеңнең сине яратып әйтә торган сүзе нинди?
Якын дустыңның исеме?
Яраткан ашамлыгың?
Киләчәктә кем булырга телисең?
Яраткан төсең?
Яраткан шөгелең?
Аларның җаваплары менә шушы битләрдә теркәлделәр.
Ә хәзер мин сезгә сораулар бирәм, ә сез алдыгыздагы битләргә җавапларын язып барыгыз.
Балагызга яратып әйтә торган сүзегез?
Балагызның якын дустының исеме ничек?
Балагызның яраткан ашамлыгы?
Балагыз киләчәктә кем булырга тели?
Балагызның яраткан төсе?
Балагызның яраткан шөгыле?
Ә хәзер җавапларны чагыштырабыз.
X конкурс.
Гармунчылар керегез
Бер көй уйнап бирегез.
Бүген гаилә бәйрәме
Ут чыгарып биибез.
Магнитофон язмхсына яздырылган көйләрне танып, шул биюне башкарырга тиеш буласыз. Командалар үз түгәрәкләрегезне ясап басыгыз. Барыгызда биисез.
-Ә хәзер, хүззе бирэйек.
Нәтиҗәләр хсалганнан соң, гаиләләргә “, “Иң күркәм гаилә”,“Иң тырыш гаилә”, “Иң татыу гаилә”һ.б.
Алып баручы: Рәхмәт хезгә. Балаларыбыз тигез гайләлә, сәлэмәт булып үсхендәр, ә безгә картайган көнебездә алар янәшәсендә булырга язхын. Һәр ата-ананың да изге теләге кабул булхын. Бер-беребезгә ягымлы булайык, матур хүззәр генә әйтеп йэшэйек. Монда кабынган йылмайыу йортларыгызза ла дауам итхен.
| Праздник родословной «Шежере байрам» ЦЕЛИ И ЗАДАЧИ: ИЗУЧЕНИЕ ИСТОРИИ СВОЕГО РОДА, НАРОДА, РОДНОГО КРАЯ; ВОЗРОЖДЕНИЕ НАЦИОНАЛЬНЫХ ТРАДИЦИЙ, ОБЫЧАЕВ БАШКИРСКОГО НАРОДА; ПОДДЕРЖКА И РАЗВИТИЕ ТРАДИЦИЙ СЕМЕЙНОГО ТВОРЧЕСТВА, УСИЛЕНИЕ ЕГО РОЛИ В ЭСТЕТИЧЕСКОМ, НРАВСТВЕННОМ И ДУХОВНОМ ВОСПИТАНИИ ПОДРАСТАЮЩЕГО ПОКОЛЕНИЯ; ПРОПАГАНДА И ПОПУЛЯРИЗАЦИЯ БАШКИРСКИХ НАЦИОНАЛЬНЫХ ИГР; СОХРАНЕНИЕ ЛЕТОПИСЕЙ, ЭПОСОВ, ПРЕДАНИЙ, ЛЕГЕНД; РАЗВИТИЕ УСТНО-ПОЭТИЧЕСКОГО НАРОДНОГО ТВОРЧЕСТВА.
На фоне мелодии песни «Родительский дом» …
В семейном кругу мы с вами растем
Основа основ – родительский дом.
В семейном кругу все корни твои, И в жизнь ты входишь из семьи.
В семейном кругу мы жизнь создаем,
Основа основ – родительский дом. Песня «Родительский дом» -муз. В. Шаинского исполняют взрослые 1 ребенок Аня Тютюнова (на башкирском языке стих читает). Ведущая 1 (на башкирском языке) Ведущая 2 Каждый человек тесно связан с настоящим, будущим и прошлым своей Родины, своей семьи. От близкого, знакомого, родного ребенок продвигается к неизведанному новому, которому еще предстоит стать близким, родным
1 ребенок: Семья – это счастье, любовь и удача,
Семья – это летом поездки на дачу.
Семья – это праздник, семейные даты,
Подарки, покупки, приятные траты. 2 ребенок Рождение детей, первый шаг, первый лепет,
Мечты о хорошем, волнение и трепет.
Семья – это труд, друг о друге забота,
Семья – это много домашней работы. 3 ребенок Семья – это важно. Семья – это сложно.
Но счастливо жить одному невозможно.
Всегда будьте вместе, любовь берегите,
4 ребенок: Обиды и ссоры подальше гоните,
Хочу, чтоб про нас говорили друзья:
Какая хорошая Ваша семья Песня «Моя семья» — муз. и слова Е. Гомоновой Ведущая 2: Сегодня на нашем празднике присутствуют замечательные семьи, которые согласились рассказать о своей родословной. И мы с большим удовольствием представляем: семья Грачевых, семья Смагиных, семья Тютюновых… Ведущая 1 (рассказывает о родословной) Ведущая 2: Славная вещь – родословное дерево. И недаром, когда хотят похвалить человека, говорят: «У него крепкие корни». Значит, такой человек родился в дружной хорошей семье, и семья его воспитала. Я с огромным удовольствием предоставляю слово семье… Представление шежере: 1. Выступление сопровождается песней «Урожайная» муз. Ф. Гершовой, сл. А. Игебаева 2. Выступление сопровождается танцем Кадриль «Пчелочка жужжит» 3. Выступление сопровождается Башкирским танцем 4. Выступление сопровождается песней Край родной сл. и муз А. Гомоновой Ведущая 1: Между прочим, выясняется интересная вещь. У каждого человека два родителя – мать и отец, а вот бабушек и дедушек уже вдвое больше – четверо, прабабушек и прадедушек – восемь… И так далее. Вот сколько у человека предков. Ведущая 2: Согласитесь, как приятно прикоснуться к истоку нашей культуры, изучать ее, свой род, свою историю. Но чтобы «роду не было переводу» он должен жить много-много лет, даже столетий. На Руси в старину говорили, что дом и все, что в нем есть: и песни, и вышивка, и любимое блюдо, и танцы, и доброе слово – делают семью богатой. «Русский танец» — А.Г. Шевченко Ведущая 1: Много интересного можно узнать о своих предках, но все же каждому из вас дороже и ближе те родственники, которые живут вместе с вами, те, кого вы зовете своей семьей. 1 ребенок: Что такое семья?
Папа, мама, и я,
И сестренка моя –
Вот и вся у нас семья… 2 ребенок: Ну, а как же бабушки?
Ну, а как же дедушки? 3 ребенок: Что такое семья?
Папа, мама, и я,
Баба Зоя, баба Зина,
Дедушки: Егор, Василий, И сестренка моя –
Вот и вся у нас семья. 2 ребенок: Ну, а как же дяди?
Ну, а как же тети?
4 ребенок: Что такое семья?
Папа, мама, и я,
Баба Зоя, баба Зина,
Дедушки: Егор, Василий, Тетя Аня, тетя Таня,
Дядя Вова, дядя Ваня,
И сестренка моя –
Вот и вся у нас семья… 2 ребенок: А братишек и сестренок
Всех двоюродных назвать –
Так до вечера считать. Ведущая 2: В Башкирии тоже любят и песни, и танцы. Не один праздник не проходит без них Башкирский танец «Кукушка» Яна Якупова: Арсен Нажметдинов: Айбулат Аиткулов Анна Тютюнова: (дети читают стихи на башкирском языке) Песня «Мамины молитвы», муз. К Закирова, сл. Н. Миннуллина Ведущая 2: В народе говорят, что каждый мужчина за свою жизнь должен посадить дерево, построить дом и воспитать ребенка. Как с этим справляются наши папы, мы сейчас увидим: Задание 1: «Построй дом…» Ведущая 1: С этим заданием справились, а вот как обстоят дела со знаниями родственных связей, мы сейчас проверим: Задание 2: «Кто это?» Брат жены (Шурин) Брат мужа (Деверь) Сестра мужа (Золовка) Сестра жены (Свояченица) Мать жены (Теща) Отец жены (Тесть) Мать мужа (Свекровь) Отец мужа (Свекор) Дочь брата или сестры (Племянница) Брат отца или матери (Дядя) Сестра отца или матери (Тётя) Жены двух братьев (Свояченицы) Мужья двух сестер (Свояки) Матери жены и мужа (Сватья) Ведущая 2: Пока мы с вами вспоминали всех родственников, на наш праздник подоспели гости, давайте их поприветствуем: Бабки — веселушки исполняют частушки: Мы веселые ребята,
Мы частушки вам споем.
Коль понравятся куплеты,
Мы ещё их пропоем. Дорогие наши мамы,
Мы всегда гордимся вами,
Умными, спокойными.
Будем вас достойны мы! Наши папы мастера,
Машинисты, доктора…
Одним словом удальцы!
Наши папы – молодцы! В праздник наш такой желанный
Что же вам ещё сказать?
Разрешите всем сейчас нам
Вам здоровья пожелать! Не болейте! Не старейте!
Не сердитесь никогда.
Вот такими молодыми
Оставайтесь навсегда. Папа пишет сочинение,
Дед решает уравнение –
Все с уроками сидят —
вот семейный наш подряд. Мы частушки вам пропели,
Больше делать нечего.
Мы пойдем, а вы сидите
До другого вечера. Ведущая 1: А сейчас мы познакомим вас с истинным представителем нашей культуры, который имеет свою историю и крепкие корни, встречайте, нашего гостя Азаматов Айгиз, он исполнит башкирские плясовые.. На фоне мелодии песни «Мы желаем счастья вам» … Ведущая 1: (на башкирском языке пожелание) Ведущая 2: Я вам желаю от души,
Чтобы были дела хороши,
Чтобы в дом не стучалась беда,
Чтоб грустить не пришлось никогда. Желаю счастья и добра,
Желаю добрых светлых дней,
Здоровья, что всего важней.
Песня «Мы желаем счастья вам» — исполняют взрослые |
1 349
37 868 
