Та?ырыбы: Салалас ??рмалас с?йлемді ?айталау
Ма?саты:
Білімділік: Салалас ??рмалас с?йлем туралы білімдерін арттыру, т?рлерін ажырата білуге ?йрету, сауаттылы??а баулу.
Т?рбиелілік: Елін, жерін с?юге, адамгершілікке баулу.
Дамытушылы?: О?ушыларды? ойлау ?абілеттерін білімге деген ынтасын арттыру.
Т?рі: д?ст?рлі
?дісі: с?ра? – жауап, топтастыру, о?улы?пен ж?мыс
К?рнекілігі: Интерактивті та?та, слайдтар
Саба?ты? барысы:
1. ?йымдастыру.
2. ?й тапсырмасын тексеру.
114 – жатты?у
3. ?ызы?ушылы?ын ояту. С?ра??а жауап беріп, б?гінгі саба?ты? та?ырыбын табу.
1) ?андай? ?ай? с?ра?ына жауап беретін с?з табы?(Сын есім)
2) Кімні?? нені?? с?ра?тарына жауап беретін с?йлем м?шесі?(Аны?тауыш)
3) Айтушыны? т?рлі к??іл – к?йін білдіру ма?сатымен айтыл?ан с?йлем ?алай аталады?(Лепті)
4) Іс – о?и?а жайында баяндамай, тек со?ан ?атысты жа?дайды атап к?рсететін жай с?йлемні? т?рі?(Атаулы)
5) Тіліміздегі барлы? с?здерді? жиынты?ы?(Лексика)
6) ?ш ша?ты? бірінде ?олданылып, ?имылды? шынды??а ?атысын білдіретін рай т?рі?(Ашы? рай)
7) Егер бастауыш та, баяндауыш та атау т?л?алы зат есімнен болса, ?андай тыныс белгісі ?ойылады?(Сызы?ша)
?рбір жауапты? ал?аш?ы дыбыстарын ??растырса?, б?гінгі саба?ты? та?ырыбы шы?ады. Олай болса, жасырын с?з: «Салалас» деген с?з екен, ендеше б?гінгі саба?та салалас ??рмалас с?йлемнен ?ткенді ?айталаймыз.
С?ра? – жауап:
1. С?йлем деген не?
2. ??рмалас с?йлем деген не?
3. ??рмалас с?йлемні? т?рлері?
4. Салалас ??рмалас с?йлем деген не?
5. Салалас ??рмалас с?йлемні? т?рлері?
1 - слайд. Салалас ??рмалас с?йлемні? т?рлері.
- Ы??айлас салалас с?йлем деген не?(жал?аулы?тары, тыныс белгісі)
- Себеп - салдар салалас с?йлем деген не?( жал?аулы?тары,
тыныс белгісі)
- ?арсылы?ты салалас с?йлем деген не?(жал?аулы?тары,
тыныс белгісі)
- Т?сіндірмелі салалас с?йлем деген не?(тыныс белгісі)
- Тал?аулы салалас с?йлем деген не?(жал?аулы?тары, тыныс белгісі)
- Кезектес салалас с?йлем деген не?(жал?аулы?тары, тыныс белгісі)
О?улы?пен ж?мыс.
117 - жатты?у
«Мені? шы?ар биігім.»
Берілген с?йлемдерді жазып, т?ріне ажырату, синтаксистік талдау жасау.
1. Сонда я ж?регім же?ер, я білегім же?ер.
2. К?мірден май да шы?ады, темір ?орытатын кокс те шы?ады.
3. Сен танкіге ?йренген адам еді?, трактор?а кетіп барасы?.
4. 1993 жылы 18 ?а?тарда т?уелсіз ?аза?станны? т???ыш Ата за?ы ?абылданды, алайда ол кейін бірнеше рет толы?тырылып отырды.
5. Жаманды? жалын секілді: ?зін де ?згені де жалмай береді.
6. Зор даусынан кейде ыза мен зіл де бай?алады, кейде Абай?а ?ызы? к?рінетін ма?ал, м?телдер айтылып кетеді.
Тест с?ра?тарын шешу
1. Ы??айлас салалас ??рмалас с?йлемді тап.
А) Мінезі жа?сы т?рге озар.
В) ?лкен келсе ая?ы?ды аяма.
С) Дос адам арты? с?рамайды.
Д) ?адырды? киімі ж??а ?рі денсаулы?ы да мы?ты емес.
Е) Тыс?а Т?реке?мен ере шы?тым.
1. Себеп – салдар салалас ??рмалас с?йлемні? жал?аулы? шылауын тап.
А) Біра?
В) ?йткені
С) Ж?не
Д) Немесе
Е) Кейде
3. Жал?аулы?сыз ?арсылы?ты салалас с?йлемге ?ойылатын тыныс белгісі.
А) Сызы?ша
В) ?тір
С) Дефис
Д) ?ос н?кте
Е) ?тір, сызы?ша
4. Т?сіндірмелі салалас ??рмалас с?йлемді тап.
А) Т?манны? ?алы?ды?ы сонша - т?к те к?рінбейді.
В) Айг?л аттан т?сіп еді су ?айта таязданып ?ал?андай екен.
С) Е?бек ерлікке жеткізер.
Д) С?з бергенге ерме,- б?з бергенге ер.
Е) Ба?ытта баян жо? ол да бір ?ш?ан ??с.
5. Тал?аулы салалас ??рмалас с?йлемді тап.
А) Б?л істі? шынды?ын не к?зімен к?рген айтар, не ??ла?ымен естіген айтар.
В) Сіздерге де айтарым сол: са?ат т?ртте осында келі?іздер.
С) Баршаг?л с?лем беріп еді,- ол ?ырын ?арап кетті.
Д) Жа?сыда кек жо?, жаманда тек жо?.
Е) Мезгіл кешкіріп кетті, сонды?тан ?ону?а тура келді.
1. Кезектес салалас ??рмалас с?йлемні? жал?аулы? шылауын тап.
А) Сонша
В) Себебі
С) Алайда
Д) Кейде
Е) ?рі
Графикалы? диктант
«Инсерт» ?дісі
Білемін Білмеймін Білгім келеді
Бекіту.
Ба?а ?ою.
?йге тапсырма: 105 - 122 бет ереже ?айталау, 119 жатты?у.
Просмотр содержимого документа
«салалас ??рмалас с?йлемді ?айталау»
КММ Ш.Уәлиханов атындағы орта мектеп
Салалас құрмалас сөйлемді қайталау
Орындаған: Аубакирова А Қ
Тақырыбы: Салалас құрмалас сөйлемді қайталау
Мақсаты:
Білімділік: Салалас құрмалас сөйлем туралы білімдерін арттыру, түрлерін ажырата білуге үйрету, сауаттылыққа баулу.
Тәрбиелілік: Елін, жерін сүюге, адамгершілікке баулу.
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілеттерін білімге деген ынтасын арттыру.
Түрі: дәстүрлі
Әдісі: сұрақ – жауап, топтастыру, оқулықпен жұмыс
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, слайдтар
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру.
2. Үй тапсырмасын тексеру.
114 – жаттығу
3. Қызығушылығын ояту. Сұраққа жауап беріп, бүгінгі сабақтың тақырыбын табу.
1) Қандай? қай? сұрағына жауап беретін сөз табы?(Сын есім)
2) Кімнің? ненің? сұрақтарына жауап беретін сөйлем мүшесі?(Анықтауыш)
3) Айтушының түрлі көңіл – күйін білдіру мақсатымен айтылған сөйлем қалай аталады?(Лепті)
4) Іс – оқиға жайында баяндамай, тек соған қатысты жағдайды атап көрсететін жай сөйлемнің түрі?(Атаулы)
5) Тіліміздегі барлық сөздердің жиынтығы?(Лексика)
6) Үш шақтың бірінде қолданылып, қимылдың шындыққа қатысын білдіретін рай түрі?(Ашық рай)
7) Егер бастауыш та, баяндауыш та атау тұлғалы зат есімнен болса, қандай тыныс белгісі қойылады?(Сызықша)
Әрбір жауаптың алғашқы дыбыстарын құрастырсақ, бүгінгі сабақтың тақырыбы шығады. Олай болса, жасырын сөз: «Салалас» деген сөз екен, ендеше бүгінгі сабақта салалас құрмалас сөйлемнен өткенді қайталаймыз.
Сұрақ – жауап:
1. Сөйлем деген не?
2. Құрмалас сөйлем деген не?
3. Құрмалас сөйлемнің түрлері?
4. Салалас құрмалас сөйлем деген не?
5. Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері?
1 - слайд. Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері.
- Ыңғайлас салалас сөйлем деген не?(жалғаулықтары, тыныс белгісі)
- Себеп - салдар салалас сөйлем деген не?( жалғаулықтары,
тыныс белгісі)
- Қарсылықты салалас сөйлем деген не?(жалғаулықтары,
тыныс белгісі)
- Түсіндірмелі салалас сөйлем деген не?(тыныс белгісі)
- Талғаулы салалас сөйлем деген не?(жалғаулықтары, тыныс белгісі)
- Кезектес салалас сөйлем деген не?(жалғаулықтары, тыныс белгісі)
Оқулықпен жұмыс.
117 - жаттығу
«Менің шығар биігім.»
Берілген сөйлемдерді жазып, түріне ажырату, синтаксистік талдау жасау.
1. Сонда я жүрегім жеңер, я білегім жеңер.
2. Көмірден май да шығады, темір қорытатын кокс те шығады.
3. Сен танкіге үйренген адам едің, тракторға кетіп барасың.
4. 1993 жылы 18 қаңтарда тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Ата заңы қабылданды, алайда ол кейін бірнеше рет толықтырылып отырды.
5. Жамандық жалын секілді: өзін де өзгені де жалмай береді.
6. Зор даусынан кейде ыза мен зіл де байқалады, кейде Абайға қызық көрінетін мақал, мәтелдер айтылып кетеді.
Тест сұрақтарын шешу
1. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді тап.
А) Мінезі жақсы төрге озар.
В) Үлкен келсе аяғыңды аяма.
С) Дос адам артық сұрамайды.
Д) Қадырдың киімі жұқа әрі денсаулығы да мықты емес.
Е) Тысқа Төрекеңмен ере шықтым.
1. Себеп – салдар салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулық шылауын тап.
А) Бірақ
В) Өйткені
С) Және
Д) Немесе
Е) Кейде
3. Жалғаулықсыз қарсылықты салалас сөйлемге қойылатын тыныс белгісі.
А) Сызықша
В) Үтір
С) Дефис
Д) Қос нүкте
Е) Үтір, сызықша
4. Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемді тап.
А) Тұманның қалыңдығы сонша - түк те көрінбейді.
В) Айгүл аттан түсіп еді су қайта таязданып қалғандай екен.
С) Еңбек ерлікке жеткізер.
Д) Сөз бергенге ерме,- бөз бергенге ер.
Е) Бақытта баян жоқ ол да бір ұшқан құс.
5. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді тап.
А) Бұл істің шындығын не көзімен көрген айтар, не құлағымен естіген айтар.
В) Сіздерге де айтарым сол: сағат төртте осында келіңіздер.
С) Баршагүл сәлем беріп еді,- ол қырын қарап кетті.
Д) Жақсыда кек жоқ, жаманда тек жоқ.
Е) Мезгіл кешкіріп кетті, сондықтан қонуға тура келді.
1. Кезектес салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулық шылауын тап.
А) Сонша
В) Себебі
С) Алайда
Д) Кейде
Е) Әрі
Графикалық диктант
«Инсерт» әдісі
Білемін Білмеймін Білгім келеді
Бекіту.
Баға қою.
Үйге тапсырма: 105 - 122 бет ереже қайталау, 119 жаттығу.
580
76 066 
