Саясий портрет 8

Бул ким?

1. Эки-Суу аралыгында элүү жылча бийлик жүргүзүп, кыргыз элин Кокон хандыгынан, кийин Россия империясынын адилетсиз зомбулугунан коргогон.

Ж: Кангайты бий.

1. Коптү билген өтө кыраакы, акылмандыгы менен эл ичинде кадыр баркка жеткен оз заманыны мыкты инсан Россия менен саясий байланыш түзүү аракетин Чүй боорунда жашаган Сарыбагыш уруусунун бийи. Кыргыз элинин оң канатынын курултайын чакырган.

Ж: Атаке баатыр.

1. Чыныгы так аты Карыганбай болуп, аксылык кыргыз Алкучак Буйнаковдун үй-бүлөсүндө 1739-жылы туулган. 18к биринчи дарымында Наманган чөлкөмүндө жашаган кыргыздардан чыккан. Россияда жашаган,тилди, жерди билген. Россияга барган элчиликте катышкан.

Ж: Абырахман Кучаков.

1. Түндүк Кыргызстандын чегиндеги саясий биримдикти орнотууга багытталган сарыбагыш уруусунун манабы. Сарыбагыш-бугу чыр-чатагынан көз жумган.

Ж: Ормон Ниязбек уулу.

1. Чүй өрөөнүн Бишкектен Таласка чейинки жеринде жайгашкан Солто уруусунун чон манабы, кокондук аким Рахматуллага каршы күрөш баштаган. Орус аскерлери менен биргелешип, Бишкек чебин 2 күндо каратып алган.

Ж: Байтик Канай уулу.

1. Ормон хандын уулу. Сарыбагыш уруусунун чон манабы орус бийлигине каршы чыккан,ачык күрөшкөндөрдун бири.

Ж: Үмотаалы Ормон уулу

7) ТенирТоодогу черик уруусунун чоң манабы. Россияга кошулуу менен татаал абалдан чыгуу максатын көздөгөн. Эң биринчилерден болуп Россияга кошулушкан.

Ж: Турдумамбет бий.

8) Адыгине уруусунун баргы уругунан чыккан кадимки Ажы бийдин чоборосу. Анжияндын акими кийинчирээк « датка» наамына ээ болгон. Курманжан датканын кΥйөсу.

Ж: Алымбек датка.

9) Кудаяр хандын бийлигине каршы антифеодалдык кыймылдын жетекчиси ( 1873-1876 ) 1873- жылы 29 жашында Аксынын Сафид-Булан деген жерде, ак кийизге салынып хан көтөрулгөн.

Ж: Искак Асан уулу ( Полот хан).

10) 19к алдындагы Орто Азиядагы эң ири Акжиян көтөрүлүшүнүн бири, Мин-Дөбө айылынын эшени. Дарга асылып өлтүрүлгөн.

Ж: Мадалы Дукчи-Эшен.

11) 1916-жылдагы көтөрүлүшкө Тенир- Тоодогу кыргыздар да активдуу катышкан. Кочкор өрөөну бул жактагы чордонуна айланып, көтөрүлүшчүлөр болуш . . . . . . . хан көтөруп, өздөрүнүн башчысы кылып шайлашкан жана ага баш ийүүгө ант беришкен.

Ж: Канат Убуке уулу ( Канат Абукин).

12) Кыргыз элинин улуу акыкы, өз доорунун социалдык, таптык мамилелерин чебер талдоого алып, эркиндик, тенчилик идеясын жогору койгон, ырлары менен белгилүү болгон.

Ж: Токтогул Сатылганов.

13) Чүйдүн Онбир-Жылга айылынан чыккан, ырды жамгырдай төккөн, уккулуктуу бийик арген үндүү. Казактын улуу акыны Жамбыл жогору баалаган.

Ж: Калмырза Сапек уулу.

14) Токмо акын, азыркы Сузак районундагы Ачы кыштагында туулган. Анын санат-насыят ырлары дидактикалык философиялык терең ойлорго байлыгы менен өзгөчөлөнөт.

Ж: Барпы Алыкулов.

15) Жазгыч Молдо Нияздын салтын улаган. Нарындагы Куртка деген жерде туулган. Аталаш чон абасы Музоокенден тарбия алган, молдодон кат тааныган . Манасчы Тыныбекти ээрчип жүрүп, «Манас» эпосун уйрөнгөн.

Ж: Тоголок Молдо.

16) Кыргыздын биринчи тунгуч жазуучусу. 1913-1915-жылы Уфада « Кыскача кыргыз тарыхы», «Шабданга багышталган кыргыз тарыхы» аттуу китептерин араб алфавитинде кыргызча чыгарган.

Ж: Осмонаалы Сыдык уулу.

17) Кыргыздын ири тарыхчысы. Кол жазма түрүндө сакталып калган «Кыргыз-казак тарыхы»

Ж: Белек Солтоноев.

18) Борбордук Азияны изилДөөдө илимге көөнөргүс салым кошкондордун бири. Кыргыздын географиясын, фольклорун, кыргыз элинин тарыхын, эпосторун изилдеген казактын улуу окумуштуусу.

Ж: Чокон Валиханов.

19) Тенир- Тоону, анын ичинде Ысык-Көл өрөөнун изилдеген. Бул аймактын орографиялык схемасын тузгөн. Анын ысымын кийинчерээк тоо кыркалары аташкан.

Ж: Семенов-Тянь-Шанский.

20) БорбордукАзияны 1870-1888- жылы комплекстүү илилдеген. Соогу Каракол шаарынын жанына, Ысык-Колдун жээгине коюлуп, эстелик тургузулган. Каракол шаары 1889-1820, 1939-1991-жж анын ысымы менен аталып келген. Ысымы менен аттардын породасы аталып келге .

Ж: Николай Михайлович Прежевальский.

21) Баргы уруусунан чыккан,ал уруунун бийи жана Кокон бийлигине кызмат кылган.Алымбек датканын жары, “Алай ханышасы “ деп аталган улуу айым.

Ж: Курманжан датка.

22) Кемин өрөөнүндө жашаган сарыбагыш уруусунун тынай уругунан чыккан манап, саясий-коомдук ишмер. Полковник чинин ыйгарган жана алтын медаль менен сыйланган.

Ж: Шабдан Жантай уулу.

23) Кыргыз эмгекчилеринен чыккан революционер-большевик жана иннтернационалист

Ж: Табалды Жукеев.

24) Совет бийлигин орнотуу жана чындоо үчүн күрөшкө катышуучу. Пишпек уездиндеги кедей жана орто дыйкандарды бириктирген демократиялык уюм « Букара» союзунун төрагасы болуп шайланган.

Ж: Кожомурат Сарыкулов.

25) Революционер, советтик ишмер, ири аскер башчылапдын бири. Аскердик теоретик. Анын ысымы менен борбор каласы аталып келген.

Ж: М.В. Фрунзе

.