Pitsiqani qardaşlarının xəritəsi

Pitsiqani qardaşlarının xəritəsi

Ölçüsü 138x92 sm olan xəritə tacirlər və dənizçilər üçün nəzərdə tutulmuşdu və burada marşrutlar, coğrafi xüsusiyyətlər və tarixi yerlər haqqında ətraflı şərhlər verilmişdir. Parma kitabxanasında ( İtaliya) saxlanılır. Xəritənin geniş populyarlığına baxmayaraq, onun tərtibçiləri haqqında çox az şey məlumdur. Onların tacir olduğu güman edilir. Pitsiqani qardaşlarına məxsus portolan xəritələr (P.S. Portolan xəritələri ilk dəfə 13-cü əsrdə Aralıq dənizi hövzəsində hazırlanmış və daha sonra yüksək kartoqrafik dəqiqliyi ilə qeyd olunan digər bölgələri əhatə etmək üçün genişləndirilmiş dəniz xəritələridir. Portolan sözü “limanlar və ya limanlarla əlaqəli” mənasını verən italyanca “portulano” sözündəndir və ən azı 17-ci əsrdən bəri “yelkənli istiqamətlər dəsti” mənasını verir) Paris Milli Kitabxanasında, Ambrosian Kitabxanasında və Korrer Muzeyinin kitabxanasında saxlanılır.Portolan xəritələri 1367-ci ildə venesiyalı qardaşlar Françesko və Domenik Pitsiqani Katalan kartoqrafiya məktəbi üslubunda hazırlanmışdır. Tədqiqatçı P. Zurla hesab edir ki, Pitsqani qardaşları kartoqraflardan daha çox gözbağlayıçı olublar. 1367-ci ildə hazırlanmış Pitsqani qardaşlarının xəritəsində Cuci (Qızıl Orda) ulusuna xüsusi diqqət yetirilir, şəhərlər haqqında toponimik məlumata görə onun müəllifləri kifayət qədər məlumatlıdırlar.Xəritədə 40-dan çox Qızıl Orda şəhəri göstərilib.Dərbənd şəhərinin tamqalı bayraqla bəzədilmiş heyranedici miniatürünün yaxınlığında belə bir yazı var:”Bura Dərbənd qalasıdır (şəhəridir, bu qala Özbək xanın qoruduğu sərhəd qalasıdır”.

İstifadə edilmiş internet resurslar

1.https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02KwVWduxGcpi6Un7aetezuwEskNFCPR9gm7RcTcYgouRSrE9Bh5A4fDekXNmGgWobl&id=100016377433352

2.https://www.loc.gov/resource/g5672m.ct004121/?fbclid=IwAR2Ys9fCi_h2uVrWrjTlG8ofTqFBSkNQS6jvBBLLmyzzBhZhefx_6Z9cruQ&r=0.389,0.118,0.813,0.333,0

3.https://ru.wikipedia.org/wiki/Заглавная_страница

Rus dilindən tərcümə etdi və hazırladı:

Əsədov Seyyub Əsəd oğlu - Şirvan şəhər T. Bağırov adına 11 №-li tam orta məktəbin tarix müəllimi, “Ən yaxşı müəllim” müsabiqəsinin (2015-ci il), “Elektron Təhsil” Respublika Müsabiqəsi, “Təhsildə ən yaxşı İnternet resursları” nominasiyası qalibi (2017-ci il), Respublika “Pedaqoji Mühazirələr”inin (2003-cü il III dərəcəli Diplom və 2019-cu il Tərifnamə) təltifçisi, Təhsildə inkişaf və innovasiyalar üzrə IV qrant müsabiqəsinin (2020) qalibi (“V-XI siniflərdə tarix fənninin tədrisi metodikası” adlı metodik vəsait müəllifi), Azərbaycan Respublikası “Təhsil Şurası” İB-nin İdarə Heyətinin üzvü