Он алтылык эсептөө системасындагы арифметика

Предметтин аты: Информатика

План түзгөн:Салимбаева Б.Дж.

Өтүлгөн мөөнөтү:

II чейрек

Класс: 6 ^а - класс

Негизги компотенттүүлүктөр

Предметтик компетенттүүлүктөр

Маалыматтык (НК1)

Өз ишин пландаштырат; Маалыматты максатка багыттып изденет; Салыштырыт, чечимлерди кабыл алат;

(ПК1)

Социалдык-коммуникациялык (НК2)

Башкалар менен мамиле түзөт; Сүйлөшө билет, маектешет; Бири бирин баалайт; Сөз байлыгы өсөт, өз оюн айтышат; Башкаларды уга билет

(ПК2)

Өз ишин уюштуруу жана көйгөйлөрдү чечүү (НК3)

Өз алдынча иштейт, көнүгөт, машыгат; Өз ишин талдап, баа берет; Жөндөмдүүүлүккө, билгичтикке жана көндүмгө ээ болот

(ПК3)

Сабактын максаттары

Билим берүүчүлүк:

Он алтылык эсептөө системасындагы арифметика жөнүндө маалыматка ээ болушат

Он алтылык эсептөө системасындагы арифметика жөнундө маалыматка ээ болушса.

Өнүктүрүүчүлүк:

Жаратылыштан мисал келтирүүгө үйрөнүшөт, арифметикалык эсептер боюнча базалык билимге ээ болушат.

Жаратылыштан мисал келтирүүгө үйрөнүшсө, арифметикалык эсептер боюнча базалык билимге ээ болушса.

Тарбиялык:

Өз оюн кеӊири айтууга жана топтор менен иштөөгө үйрөнүшөт

Өз оюн кеӊири айтууга жана топтор менен иштөөгө үйрөнүшсө.

№

Этаптары

Мугалимдин ишмердүүлүгү

Окуучунун ишмердүүлүгү

Компет-р

Уюштуруу

1.Саламдашуу

Саламдашуу

Класста жагымдуу жагдай түзүү

Окуучуларын катышуусун текшерүү

Окуу куралдарын толуктоо

Саламдашат

Жагымдуу маанайда окуу куралдарын толуктап сабакка киришет.

Негизги

(НК)

Пред-к (ПК)

Үй тапшырмасын текшерүү

Тапшырманы текшерүү, тема боюнча суроолорду узатуу

Өтүлгөн теманы кайталашат. Суроолорго жооп беришет,

Өз ара суроо беришет.

Тапшырманы аткаруу боюнча жоопкерчиликке ээ болушат.

НК3

ПК3

Шыктандыруу

Арифметика деген эмне?

Экилик эсепөө системасы деген эмне?

Окуучулар ойлоно башташат.

НК1

ПК1

Жаңы тема

• Он алтылык эсептөө системасы- негизи 16 га барабар болгон, компьютерлештирилген электрондук түзүлүштөрдө татаал операцияларды аткарууда колдонулган позициялык эсептөө системасы.

• Алфавити:

0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,А,В,С,D,E,F

Негизи: 16

Он алтылык эсептөө системасында кошуу амалы

Он

Он алтылык эсептөө системасында көбөйтүү амалы

Он алтылык эсептөө системасында кемитүү амалы

Ондук системадагы сан маанисин он алтылык системага которуу үчүн ал сандын калдыгы 15 ке барабар же аз болгонго чейин 16 га бөлүү керектелет. Жыйынтыгында бөлгөндөн ашып калган калдыктарды аягынан башына карай жазып чыгабыз.                                                             

Мисалы: 7467₁₀=1D2B₁₆

Экилик эсептөө системасы менен он алтылык эсептөө системасындагы которуулар

Эми экилик системадан он алтылык системага которуу үчүн, ал экилик системада жазылган маанини сол жагынан баштап төрт топко бөлүп алуу керек. Эгерже акырындагы топто төрткө жетпей калган болсо, анда 0 дөр менен толукап коюу керек. Андан соң дагы эле таблицанын жардамы менен эле оңой которуп алууга мүмкүн.

Мисалы катары 1011100011₂ санын он алтылык эсептөө системасына которуу үчүн ал санды 0010 1110 0011₂ = 2E3₁₆

Ал эми тескеринче он алтылык эсептөө системасынан экилик эсептөө системасына которуу үчүн ушул эле ыкманы колдонобуз

Мисалы катары ЕЕ8₁₆= 1110 1110 1000₂

Он алтылык эсептөө система менен сегиздик эсептөө системасындагы которуулар

Он алтылык менен сегиздик эсептөө системасында бири бирине которууда түздөн түз которууга мүмкүнчүлүк жок. Ошондуктан он алтылыктан сегиздик системага которууда мисалы, биринчи он алтылык системадагы маанини экиликке андан соң сегиздикке которсоңуз болот, же болбосо он алтылык системадагы маанини ондук системага андан соң сегиздикке которсоңуз болот.

Мисалы катары сегиздик системадагыны он алтылык эсептөө системасына которолу : 6635₈ = 110110011101₂=1101  1001 1101₂=D9D₁₆

         FEA₁₆=111111101010₂=111  111 101  010₂=7752₈

Окуучулар темага түүшүнүшөт,берилген суроолорго жооп беришет. Түшүнүү процеси жүрөт, тема боюнча ой жүгүртүүсү өсөт. Өз ара суроо беришет.

НК1,НК2

ПК1,ПК2

Практикалык иш

Окуучулар баары биргеликте красвордду толтурушат.

НК3

ПК3

Бышыктоо

Балдар бүгүнкү сабагыбыз кандай болду,силерге эмнеси менен кызык болду,эмнени үйрөнө алдынар?

НК3

ПК3

Үй тапшырма

Арифметикалык амалдар боюнча окуп келүү

Мисалдарды иштеп келишет

Тапшырманы күндөлүктөрүнө жазып алышат.

Баалоо

Үч команданын жакшы катышкан окуучулардын күндөлүктөрүнө баа коюу

күндөлүктөрүн алып келишет