П?ні: Орта ?асырда?ы ?аза?стан тарихы
Сыныбы: 7
Та?ырыбы: ?мір Темірді? бас?ыншылы? жоры?тары
Саба?ты? ма?саты:
Білімділігі: О?ушылар?а А?са? Темірді? Азия?а жаса?ан бас?ыншылы? жоры?тарын
жан- жа?ты т?сіндіру;
Дамытушылы?: ?мір Темірді? ?анды жоры?тарын баяндаумен ?оса, А.Йасауиге кесене со?тыру
арасында?ы байланысты? сырына ??ілу.
?атыгездік пен парасаттылы?ты таразылау
Т?рбиелігі: ?мір Темірді? батырлы?ы мен ?айсарлы?ын, тап?ырлы?ын ?лгі ете отырып,
патриотты? т?рбие беру.
?дісі: С?ра?-жауап, СТО стратегиясы элементтерін саба?та ?олдану ?дісі.
Т?рі: Жа?а саба?ты ме?герту
К?рнекілігі: ?аза?станны? картасы, плакат беттер, А.Йасауи, ?мір Темір портреті,
?мір Темірді? геонологиялы? схемасы, слайд, тарихи журналдар
П?н аралы? байланыс: ?аза? ?дебиеті,география, ?аза? тілі
Барысы: І ?йымдастыру б?лімі
О?ушылармен с?лемдесу, т?гендеу, о?ушылар назарын саба??а аудару.
ІІ ?й тапсырмасын тексеру
Мо?олстан мемлекеті
(білім тексеру с?ра?тары)
1.Мо?олстанны? ??рылуы, Мо?ол ханы То?ылы?-Темір т?сында саяси жа?дай ?андай болды?
2.?мір Темірді? Мауараннахр?а шабуыл жасауы
3.Мо?ол мемлекетіні? ?лсіреуіне ?андай жа?дай себеп болды?
О?ушы шы?армашылы?ы (Мо?олстан ханды?ы реферат)
ІІІ Жа?а саба?
Жоспар:
1.?мір Темір туралы т?сінік.
2.?мір Темірді? Алтын Орда, А? Орда, Мо?олстан жеріне жаса?ан жоры?тары
3.?мір Темір жоры?тарыны? зардаптары
Кім к?п біледі?
4. ?ас-?а?ым с?т! (цифрлар с?йлейді)
5. Тірек - сызбалармен ж?мыстанайы?!
6. Жа?алы??а ??штарлы?:
а) (венн диаграммасы)
б) (бес жолды ?ле?)
7. Білеміз. Не білдік? Не білгіміз келеді? ?йге тапсырма 8.Ба?алау
?мір Темір- мо?олдарды? т?ркіленген барлас тайпасынан шы??ан Тара?ай бекті? баласы. Ол 1336-1405 жылдар аралы?ында ?мір с?рген. ?мір Темір 1370 жылы –М?уереннахрда?ы билікке ие болып, содан 35 жыл бойы жеке- дара билік ж?ргізген.
Аты а?ыз?а айнал?ан А?са? Темір- мейлінше ?арама ?айшылы?ты т?л?а. Ол ?лемні? те? жартысын ?ан?а б?ктірген ?иян-кесті шай?астар ж?ргізді. Біра? ?зі зорлы?- зомбылы?пен жаса?ан со?ыс с?мды?тары жайлы ??гімені естігісі келген жо?.
Темір жалпы Орта Азияны біріктіруі 18 жыл?а созылды.
Соны? ішінде ?мір Темірді? ?атыгездікпен жаса?ан жоры?тары А? Орда мен Мо?олстаннан басталды.
1375 жылы А? Орда?а басуды к?здеп о?ан То?тамысты ?аруландырып, ?зі бірге аттанды. 1356 жылы ?рыс хан ?аза болып, к?п ?замай ?лкен ?лы То?та?ияда ?аза болып А? Орданы басып алады да То?тамысты Сауранда та??а отыр?ызады. Кейін То?тамыс А? Орданы басып ал?аннан кейін Алтын Орданы? к?птеген жерлерін басып алды. То?тамыс енді А? Орда мен Алтын Орданы? б?рын?ы ?уатын ?айта ?алпына келтіруді ойлап, ?мір Темірге т?уелділіктен бас тартады.
С?йтіп, Темір То?тамысты жазалау ?шін 1391 жылы 200 ?скер мен ??ндызша деген жерде о?ан ?арсы со?ыс?а шы?ады. Біра? То?тамыс ?рыс кезінде ?ашып шы?ып, 1395 жылы ?мір Темірге ?арсы ?айта жоры??а шы?ады. Н?тежиесінде Темір Алтын Орданы? байлы?ын тонап, адамдарын ??лды??а айдап келеді. Алтын Орданы? экономикасына ?за? жылдар бойы о?алмайтындай н?с?ан келтіреді.
1371-1372 жылы Темір Мо?олстан?а ?скер аттандырды. Ол Мо?олстанны? шы?ыста?ы ?алаларын тал?андап к?птеген т?т?ын алып, ?ыруар олжамен оралды. Б?л жоры? Мо?олстан жеріні? ішкі аудандарына келешекте жасалатын жоры?тарыны? белсісі еді.
?мір Темір Мо?олстан?а 1372 жылдан 1390 жыл?а дейін он ша?ты рет жоры? жасады.
А? Орда мен Мо?олстан билеушілері ?мір Темірге жеке – дара ?арсы т?ра алмайтынын біліп, 1380 жыл ода? ??ру?а ?рекет жасады.Алайда б?л ода?тан еш н?тежие шы?пады.1390 жылдарда?ы жоры?тардан кейін Мо?олстан Темірге толы? т?уелді болды.
?мір Темір ?аза?стан жеріндегі ?за? жылдар?а созыл?ан жоры?тары оны? 1405 жылы Отырар ?аласында ?аза болуымен ая?талды.
Жалпы ?мір Темір 14 ?асырды? 90 жылдары 27 мемлекетті жаула?ан Иран, Ирак, Ау?аныстан, ?ндістан, Кіші Азия, Еділ бойы, Орта Азияны ?амтитын империя ??рды. Кейбір тарихшыларды? айтуы бойынша ?мір Темір сауатсыз бол?анымен ?нерді, к?ркем ?дебиетті жан- т?німен с?йген. Жымиюды білмейтін суы? ж?зді, с?сты адам бол?ан с?йте т?ра ?зіл- ?алжы?ды, шешендікті жо?ары ба?ала?ан.?з кезе?інде ислам дінін барынша ?олдап, мешіт, медреселер салдырды. Сондай-а? 1397 жылы Т?ркістан топыра?ында ?ожа Ахмет Йасауи кесенесін салдырып, ?аза? ?ауымы ?шін аса ??нды м?ра ?алдыр?ан.
Сонымен ?атар ешкімге ба?ынбай т?уелсіз ?мір с?рген, мен мен ?олбасшы, Шы??ысхан мен туысты? жа?ынды?ы жо?ты?ы салдарынан «хан» атанба?ан. А?са? Темірді? артында 4 ?л,1 ?ыз ?ал?ан екен.
?мір Темір генеалогиясы
Темір
1.?ияс ад- Жахангер 2.Омар Шейх 3.Мираншах 4.Шахрух 5.?ыз
1.?ияс ад- Жахангер
Пір-М?хаммед М?хаммед-С?лтан
Хайду Халел М?хаммед-Жахангер Садал- Ба??ас Жахия
2. Омар Шейх
Ескендір Пір М?хаммед Р?стем
Ахмед Омар Шейх Бай?ара Осман
?ияс ад-дин Манс?р
?біл?азы Хусейн
3. Жалал ад-дин Мираншах
?бу –Б?кір Омар М?хаммед Халил-С?лтан Аджал С?р?атмыш
Осман Айленнад Менучхер ?бу-Сейіт
Омар Шейх С?лтан- Ахмет Шахрух С?лтан М?хаммед
?лы?бек ?бу Б?кір М?рат Ж?лил
Захир М?хаммед Омар Мас?д Байс???ар ?ли
Жахангир Бабыр
Насыр
4.Шахрух
?лы?бек Ибрагим Байс???ар С?р?атмыш М?хаммед Ж?ни
IV.?ас-?а?ым с?т (цифрлар с?йлейді)
І – ?атар?а
1.Ша?атай ?рпа?ы То?ылы? Темір ?ашан Мо?олстанны? ханы атанды?1348 жыл
2.Неше жасында хан болды? 16 жасында
3.То?ылы?-Темірді? баласы Ілияс ?ожа Мауараннахр?а хан болып ?ашан та?айындалды?1360-1361 жыл
4.То?ылы? Темір ?ашан ?аза болды? 1361 жылы
5.?мір Темір мен Ілияс ?ожа арасында?ы «Батпа? шай?асы» ?ашан болды? 1365 жылы 2 маусымда
6.?мір Темір Мо?олстан?а ал?аш жоры?ы ?ашан жасады?1371-1372 жылы
7.?рыс ханны? ?лы Темір М?лік То?тамыс?а ?ашан шабуыл жасады? 1377 жылы
8.?мір Темір То?тамыс ?скерін ал?аш рет ?ай жерде тал?андады? 1391 ж 18 маусым
9. А? Орда мен Мо?олстан ?з- ара ода? болу?а ?ашан ?рекет жасады?1380жылы
10. А?са? Темір Мо?олстанды ?ашан Бір юолата тал?андады?1380жылы
11.?мір Темір осы со?ыс?а ?анша ?скермен шы?ты? 120 мы?
12. ?мір Темір Отырар ?аласында ?ашан ?айтыс болды? 1405жылы
ІІ- ?атар
1.То?тамыс ?ашан ?зін А? Орданы? билеушісімін деп жариялады? 1380 жылы
2.?мір Темірді? То?тамыс?а ?арсы со??ы жоры?ы ?ашан болды? 1395 жылы
3. ?мір Темір Мо?олстан?а ал?аш?ы ?скерін ?ашан аттандырды? 1371-1372 жылы
4. ?мір Темір Мо?олстан?а ?анша рет шабуыл жасады? 10 рет (1371-1390) жылдары
5. ?мір Темір Мо?олстанды тал?андау ?шін ?олбасшы Сасыб??аны ?ашан жіберді? 1376 жылы
6. Есен Ту?а ?ай жылдары Мо?олстанны? ханы болды (1433-1462ж)
7. Ж?ніс Мо?олстанны? ханы болып ?ашан та?айындалды ?1462 жылы
8. ?мір темірді? ?мір с?рген жылдары 1336-1405 жылдары
9. ?мір Темір Мауаранахрды ?анша жыл бас?арды? 1370-1375жылдары
10. ?мір Темір То?тамыс?а ?скер беріп А? Орда?а ?ашан аттандырды ? 1374-1375 жылдары
11. То?тамыс?а неше рет ?скер берді? 3 рет
12. А? Орданы? ханы ?рыс хан ?ашан д?ние салды? 1376жылы
13. ?рыс ханны? ?лкен ?лы То?та?ия ?ашан ?аза болды ? 1397жылы
V.Тірек - сызбалармен ж?мыстанайы?!
?олбасшы
Мауараннахрды? ?міршісі Барлас тайпасынан
А.Йасауиге кесене салдыр?ан Тара?ай бекті? баласы
?мір Темір 1336-1405 ж ?мір с?рген
А? Орданы, Мо?олстанды
?зіне ?арат?ан С?лтан 1405 жыл Отырарда ?айтыс болды
Сайран ?аласында Ойшыл ?айраткер Сопылы? таратушы
ту?ан 1090-1166ж
90 мы? ш?кірті бар А.Йасауи Арыстан Бабты? ш?кірті
?мір Темірді? табынушысы
Б?хара ?аласында о?ы?ан
?кесі Шайха , Т?ркістанда «Хикмет» кітабын жаз?ан
анасы ?арашаш кесенесі бар
?мір Темір Т?й ?ожаны? баласы Жошыны? ?рпа?ы
ода? бол?ан
Табансыз екі ж?зді То?тамыс Алтын Орданы? к?п жерін ба?ындырды
?мір Темірді? ?ар?ысына
?шырады Ата???мар А? Орданы? билеушісі
?оныс аудару к?шейді Халы? ?ыр?ын?а ?шйрады Елдер арасында байланыс ?зілді
?мір Темір жоры?-
тарыны? зардаптары
М?дениет дамуына зардабын тигізді Ру-тайпаларды? даму де?гейін то?татты
VI. Жа?алы??а ??штарлы?!
а)Венн диаграммасы
?ожа Ахмет Йасауи (даралы?ы) ??састы?ы ?мір Темір(даралы?ы)
Шы?ысты? ??лама ?алымы
«Даналы? хикмет» кітабын шы?ар?ан ?лемге таныл?ан т?л?алар Батырлы?ы мен ?атыгездігі бірдей
Мауараннахрды? ?міршісі
Орта Азияны т?гел ба?ындыр?ан
б) Бес жолды ?ле? (Ахмет Йасауи)
1.Бастауыш:
2. Толы?тауыш:
3.Аны?тауыш:
4.Пысы?тауыш:
5.Баяндауыш:
Бес жолды ?ле? (?мір Темір)
1.Бастауыш:
2. Толы?тауыш:
3.Аны?тауыш:
4.Пысы?тауыш:
5.Баяндауыш:
Бес жолды ?ле? (То?тамыс)
1.Бастауыш:
2. Толы?тауыш:
3.Аны?тауыш:
4.Пысы?тауыш:
5.Баяндауыш:
VII. ?йге тапсырма
Білеміз. Не білдік? Не білгіміз келеді? Стратегиясы
Білеміз Не білдік? Не білгіміз келеді?
?мір Темір ?мір жолын білеміз Алтын Орда, А? Орда, Мо?олстан мемлекеттерін жаулап ал?анын білдік ?мір Темірмен А.Йасауи арасында?ы байланысты? себебін білгіміз келеді
VIII. Ба?алау.
Саба??а белсенді, ынталы ?атысып отыр?ан о?ушылар?а бестік ба?асын, толы? жауап айталмай отыр?ан о?ушылар?а т?рттік ба?асын ?оямын.
Просмотр содержимого документа
«?мір Темірді? бас?ыншылы? жоры?тары»
Т.Жүргенов атындағы орта мектеп
Ашық сабақ
Тақырыбы: «Әмір Темірдің басқыншылық жорықтары»
7 «а» класс
Өткізген: Тарих пәнінің мұғалімі: Н.Қ.Аязбаева
2015-2016 оқу жылы
Пәні: Орта ғасырдағы Қазақстан тарихы
Сыныбы: 7
Тақырыбы: Әмір Темірдің басқыншылық жорықтары
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Оқушыларға Ақсақ Темірдің Азияға жасаған басқыншылық жорықтарын
жан- жақты түсіндіру;
Дамытушылық: Әмір Темірдің қанды жорықтарын баяндаумен қоса, А.Йасауиге кесене соқтыру
арасындағы байланыстың сырына үңілу.
Қатыгездік пен парасаттылықты таразылау
Тәрбиелігі: Әмір Темірдің батырлығы мен қайсарлығын, тапқырлығын үлгі ете отырып,
патриоттық тәрбие беру.
Әдісі: Сұрақ-жауап, СТО стратегиясы элементтерін сабақта қолдану әдісі.
Түрі: Жаңа сабақты меңгерту
Көрнекілігі: Қазақстанның картасы, плакат беттер, А.Йасауи, Әмір Темір портреті,
Әмір Темірдің геонологиялық схемасы, слайд, тарихи журналдар
Пән аралық байланыс: Қазақ әдебиеті,география, қазақ тілі
Барысы: І Ұйымдастыру бөлімі
Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу, оқушылар назарын сабаққа аудару.
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
Моғолстан мемлекеті
(білім тексеру сұрақтары)
1.Моғолстанның құрылуы, Моғол ханы Тоғылық-Темір тұсында саяси жағдай қандай болды?
2.Әмір Темірдің Мауараннахрға шабуыл жасауы
3.Моғол мемлекетінің әлсіреуіне қандай жағдай себеп болды?
Оқушы шығармашылығы (Моғолстан хандығы реферат)
ІІІ Жаңа сабақ
Жоспар:
1.Әмір Темір туралы түсінік.
2.Әмір Темірдің Алтын Орда, Ақ Орда, Моғолстан жеріне жасаған жорықтары
3.Әмір Темір жорықтарының зардаптары
Кім көп біледі?
4. Қас-қағым сәт! (цифрлар сөйлейді)
5. Тірек - сызбалармен жұмыстанайық!
6. Жаңалыққа құштарлық:
а) (венн диаграммасы)
б) (бес жолды өлең)
7. Білеміз. Не білдік? Не білгіміз келеді? Үйге тапсырма 8.Бағалау
Әмір Темір- моғолдардың түркіленген барлас тайпасынан шыққан Тарағай бектің баласы. Ол 1336-1405 жылдар аралығында өмір сүрген. Әмір Темір 1370 жылы –Мәуереннахрдағы билікке ие болып, содан 35 жыл бойы жеке- дара билік жүргізген.
Аты аңызға айналған Ақсақ Темір- мейлінше қарама қайшылықты тұлға. Ол әлемнің тең жартысын қанға бөктірген қиян-кесті шайқастар жүргізді. Бірақ өзі зорлық- зомбылықпен жасаған соғыс сұмдықтары жайлы әңгімені естігісі келген жоқ.
Темір жалпы Орта Азияны біріктіруі 18 жылға созылды.
Соның ішінде Әмір Темірдің қатыгездікпен жасаған жорықтары Ақ Орда мен Моғолстаннан басталды.
1375 жылы Ақ Ордаға басуды көздеп оған Тоқтамысты қаруландырып, өзі бірге аттанды. 1356 жылы Ұрыс хан қаза болып, көп ұзамай үлкен ұлы Тоқтақияда қаза болып Ақ Орданы басып алады да Тоқтамысты Сауранда таққа отырғызады. Кейін Тоқтамыс Ақ Орданы басып алғаннан кейін Алтын Орданың көптеген жерлерін басып алды. Тоқтамыс енді Ақ Орда мен Алтын Орданың бұрынғы қуатын қайта қалпына келтіруді ойлап, Әмір Темірге тәуелділіктен бас тартады.
Сөйтіп, Темір Тоқтамысты жазалау үшін 1391 жылы 200 әскер мен Құндызша деген жерде оған қарсы соғысқа шығады. Бірақ Тоқтамыс ұрыс кезінде қашып шығып, 1395 жылы Әмір Темірге қарсы қайта жорыққа шығады. Нәтежиесінде Темір Алтын Орданың байлығын тонап, адамдарын құлдыққа айдап келеді. Алтын Орданың экономикасына ұзақ жылдар бойы оңалмайтындай нұсқан келтіреді.
1371-1372 жылы Темір Моғолстанға әскер аттандырды. Ол Моғолстанның шығыстағы қалаларын талқандап көптеген тұтқын алып, қыруар олжамен оралды. Бұл жорық Моғолстан жерінің ішкі аудандарына келешекте жасалатын жорықтарының белсісі еді.
Әмір Темір Моғолстанға 1372 жылдан 1390 жылға дейін он шақты рет жорық жасады.
Ақ Орда мен Моғолстан билеушілері Әмір Темірге жеке – дара қарсы тұра алмайтынын біліп, 1380 жыл одақ құруға әрекет жасады.Алайда бұл одақтан еш нәтежие шықпады.1390 жылдардағы жорықтардан кейін Моғолстан Темірге толық тәуелді болды.
Әмір Темір Қазақстан жеріндегі ұзақ жылдарға созылған жорықтары оның 1405 жылы Отырар қаласында қаза болуымен аяқталды.
Жалпы Әмір Темір 14 ғасырдың 90 жылдары 27 мемлекетті жаулаған Иран, Ирак, Ауғаныстан, Үндістан, Кіші Азия, Еділ бойы, Орта Азияны қамтитын империя құрды. Кейбір тарихшылардың айтуы бойынша Әмір Темір сауатсыз болғанымен өнерді, көркем әдебиетті жан- тәнімен сүйген. Жымиюды білмейтін суық жүзді, сұсты адам болған сөйте тұра әзіл- қалжыңды, шешендікті жоғары бағалаған.Өз кезеңінде ислам дінін барынша қолдап, мешіт, медреселер салдырды. Сондай-ақ 1397 жылы Түркістан топырағында Қожа Ахмет Йасауи кесенесін салдырып, қазақ қауымы үшін аса құнды мұра қалдырған.
Сонымен қатар ешкімге бағынбай тәуелсіз өмір сүрген, мен мен қолбасшы, Шыңғысхан мен туыстық жақындығы жоқтығы салдарынан «хан» атанбаған. Ақсақ Темірдің артында 4 ұл,1 қыз қалған екен.
Әмір Темір генеалогиясы
Темір
1.Ғияс ад- Жахангер 2.Омар Шейх 3.Мираншах 4.Шахрух 5.Қыз
1.Ғияс ад- Жахангер
Пір-Мұхаммед Мұхаммед-Сұлтан
Хайду Халел Мұхаммед-Жахангер Садал- Баққас Жахия
2. Омар Шейх
Ескендір Пір Мұхаммед Рүстем
Ахмед Омар Шейх Байқара Осман
Ғияс ад-дин Мансұр
Әбілғазы Хусейн
3. Жалал ад-дин Мираншах
Әбу –Бәкір Омар Мұхаммед Халил-Сұлтан Аджал Сұрғатмыш
Осман Айленнад Менучхер Әбу-Сейіт
Омар Шейх Сұлтан- Ахмет Шахрух Сұлтан Мұхаммед
Ұлықбек Әбу Бәкір Мұрат Жәлил
Захир Мұхаммед Омар Масұд Байсұңқар Әли
Жахангир Бабыр
Насыр
4.Шахрух
Ұлықбек Ибрагим Байсұңқар Сұрғатмыш Мұхаммед Жүни
IV.Қас-қағым сәт (цифрлар сөйлейді)
І – қатарға
1.Шағатай ұрпағы Тоғылық Темір қашан Моғолстанның ханы атанды?1348 жыл
2.Неше жасында хан болды? 16 жасында
3.Тоғылық-Темірдің баласы Ілияс Қожа Мауараннахрға хан болып қашан тағайындалды?1360-1361 жыл
4.Тоғылық Темір қашан қаза болды? 1361 жылы
5.Әмір Темір мен Ілияс Қожа арасындағы «Батпақ шайқасы» қашан болды? 1365 жылы 2 маусымда
6.Әмір Темір Моғолстанға алғаш жорығы қашан жасады?1371-1372 жылы
7.Ұрыс ханның ұлы Темір Мәлік Тоқтамысқа қашан шабуыл жасады? 1377 жылы
8.Әмір Темір Тоқтамыс әскерін алғаш рет қай жерде талқандады? 1391 ж 18 маусым
9. Ақ Орда мен Моғолстан өз- ара одақ болуға қашан әрекет жасады?1380жылы
10. Ақсақ Темір Моғолстанды қашан Бір юолата талқандады?1380жылы
11.Әмір Темір осы соғысқа қанша әскермен шықты? 120 мың
12. Әмір Темір Отырар қаласында қашан қайтыс болды? 1405жылы
ІІ- қатар
1.Тоқтамыс қашан өзін Ақ Орданың билеушісімін деп жариялады? 1380 жылы
2.Әмір Темірдің Тоқтамысқа қарсы соңғы жорығы қашан болды? 1395 жылы
3. Әмір Темір Моғолстанға алғашқы әскерін қашан аттандырды? 1371-1372 жылы
4. Әмір Темір Моғолстанға қанша рет шабуыл жасады? 10 рет (1371-1390) жылдары
5. Әмір Темір Моғолстанды талқандау үшін қолбасшы Сасыбұғаны қашан жіберді? 1376 жылы
6. Есен Туға қай жылдары Моғолстанның ханы болды (1433-1462ж)
7. Жүніс Моғолстанның ханы болып қашан тағайындалды ?1462 жылы
8. Әмір темірдің өмір сүрген жылдары 1336-1405 жылдары
9. Әмір Темір Мауаранахрды қанша жыл басқарды? 1370-1375жылдары
10. Әмір Темір Тоқтамысқа әскер беріп Ақ Ордаға қашан аттандырды ? 1374-1375 жылдары
11. Тоқтамысқа неше рет әскер берді? 3 рет
12. Ақ Орданың ханы Ұрыс хан қашан дүние салды? 1376жылы
13. Ұрыс ханның үлкен ұлы Тоқтақия қашан қаза болды ? 1397жылы
V.Тірек - сызбалармен жұмыстанайық!
Қолбасшы
Мауараннахрдың әміршісі Барлас тайпасынан
А.Йасауиге кесене салдырған Тарағай бектің баласы
Әмір Темір 1336-1405 ж өмір сүрген
Ақ Орданы, Моғолстанды
өзіне қаратқан Сұлтан 1405 жыл Отырарда қайтыс болды
Сайран қаласында Ойшыл қайраткер Сопылық таратушы
туған 1090-1166ж
90 мың шәкірті бар А.Йасауи Арыстан Бабтың шәкірті
Әмір Темірдің табынушысы
Бұхара қаласында оқыған
Әкесі Шайха , Түркістанда «Хикмет» кітабын жазған
анасы Қарашаш кесенесі бар
Әмір Темір Түй Қожаның баласы Жошының ұрпағы
одақ болған
Табансыз екі жүзді Тоқтамыс Алтын Орданың көп жерін бағындырды
Әмір Темірдің қарғысына
ұшырады Атаққұмар Ақ Орданың билеушісі
Қоныс аудару күшейді Халық қырғынға ұшйрады Елдер арасында байланыс үзілді
Әмір Темір жорық-
тарының зардаптары
Мәдениет дамуына зардабын тигізді Ру-тайпалардың даму деңгейін тоқтатты
VI. Жаңалыққа құштарлық!
а)Венн диаграммасы
Қожа Ахмет Йасауи (даралығы) Ұқсастығы Әмір Темір(даралығы)
Шығыстың ғұлама ғалымы
«Даналық хикмет» кітабын шығарған Әлемге танылған тұлғалар Батырлығы мен қатыгездігі бірдей
Мауараннахрдың әміршісі
Орта Азияны түгел бағындырған
б) Бес жолды өлең (Ахмет Йасауи)
1.Бастауыш:
2. Толықтауыш:
3.Анықтауыш:
4.Пысықтауыш:
5.Баяндауыш:
Бес жолды өлең (Әмір Темір)
1.Бастауыш:
2. Толықтауыш:
3.Анықтауыш:
4.Пысықтауыш:
5.Баяндауыш:
Бес жолды өлең (Тоқтамыс)
1.Бастауыш:
2. Толықтауыш:
3.Анықтауыш:
4.Пысықтауыш:
5.Баяндауыш:
VII. Үйге тапсырма
Білеміз. Не білдік? Не білгіміз келеді? Стратегиясы
Білеміз Не білдік? Не білгіміз келеді?
Әмір Темір өмір жолын білеміз Алтын Орда, Ақ Орда, Моғолстан мемлекеттерін жаулап алғанын білдік Әмір Темірмен А.Йасауи арасындағы байланыстың себебін білгіміз келеді
VIII. Бағалау.
Сабаққа белсенді, ынталы қатысып отырған оқушыларға бестік бағасын, толық жауап айталмай отырған оқушыларға төрттік бағасын қоямын.
318
113 956 
