Մայրենի լեզվի միջազգային օր

Մայրենի լեզվի միջազգային օր

1999թ․ նոյեմբերի 17-ին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն որոշում ընդունեց ստեղծել մայրենի լեզվի միջազգային օր։ Իսկ 2000թ․ փետրվարի 21-ից ամբողջ աշխարհը սկսեց տոնել իր մայրենի լեզվի միջազգային օրը։

2008թ․ հայտարարվել է մայրենի լեզվի տարի։

Լեզվին նվիրված տոների նպատակը մեկն է՝ պահպանել դրանք և գիտակցել դրանց կարևորությունը։

Լեզուն է այն կարևորագույն միջոցը , որով սերունդները պահպանում են իրենց ազգությունը։

Եթե չլիներ մեր մայրենի լեզուն , մենք շատ վաղուց կորցրած կլինեինք մեր ազգային դիմագիծը։ Իսկ լեզվի պահպանման , դրա օգտագործման կարևորությունն առաջինը գիտակցել է Մ․ Մաշտոցը , ուրեմն հիշենք նրան ու իր կատարած ազգապահպան գործի կարևորությունը մեզ համար։

Մեր պարտքն է մեզ ավանդված լեզուն պահել մաքուր ու անաղարտ։

Այսօր մենք կփառաբանենք մեր մայրենի լեզուն՝ հայոց լեզուն։

Հազարամյակների պատմություն ունի մեր ժողովուրդը և ժողովրդից անբաժան հայոց լեզուն։

Դառն է եղել մեր ժողովրդի ճակատագիրը։ Դարեր շարունակ հայ ժողովուրդը կռիվներ է մղել զանազան զավթիչների դեմ , կռվել է իր երկիրը , իր լեզուն , իր գոյությունը պաշտպանելու համար։ Դրանք եղել են դաժան ու հերոսական ժամանակներ , և հայ քաջերի բերանից հնչել է հայոց լեզուն։

Սահյան- Քեզանով է պայթել․․․

387թ․ Բյուզանդիան և Պարսկաստանը համաձայնության եկան և ուժասպառ Հայաստանը բաժանեցին 2 մասի՝ առաջնորդվելով «Բաժանիր , որ տիրես» սկզբունքով։ Ստեղծվեց օրհասական վիճակ։ Երկփեղկված ժողովուրդը փրկության ուղիներ էր որոնում։

Ուժեղ ու գիշատիչ թշնամիներին կեր չդառնալու , նրանց դիմադրելու մի զենք էր մնում․ «Ճանաչել զիմաստութիւն և զխրատ , իմանալ զբանս հանճարոյ»․ մարմնական ուժի դեմ դնել հոգեկան զորությունը , ահռելի բազուկի դեմ՝ հուժկու միտքը ։

Մաշտոցն էր այն մարդը , որ եկավ պատասխանելու մեր ժողովրդի առաջ ծառացած հարցին՝ « Լինել , թե չլինել»։ Եվ նա ասաց՝ լինել։ Մաշտոցը հանճարեղորեն զգաց , որ ուժասպառ ժողովուրդը սրի դեմ կարող է կռվել գրով , և իրեն նվիրեց հայոց գրերի ստեղծմանը։

Մուլտֆիլմ

Եվ արարեց մի Ձոն- աղոթք։

Վ․ Դավթյան – Տեսիլքից են ծնվել․․․

Մաշտոցյան այբուբենը շատերին , այդ թվում և աշխարհ տեսած ու ժողովուրդների պատմությունն իմացող մարդկանց զարմանք է պատճառել;

«Հայ այբուբենը մի գլուխգործոց է» , - հիացմունքով ասել է ֆրանսիացի լեզվաբան Մեյեն։

Մ․ Կորյուն «Հայոց գրերը-ին»

Մաշտոցի գործի վեհությունը ոգևորության ու ոգեշնչման անսպառ աղբյուր է եղել բանաստեղծների համար, և նրանք երգեր են ձոնել Մաշտոցին։

Խ․ Դաշտենց- «Մեսրոպ Մաշտոցին»

Հայերեն առաջին գրավոր նախադասությունն է ․»Ճանաչել զիմաստություն և զխրատ , իմանալ զբանս հանճարոյ»։

Մեծ խորհուրդ ունի այս նախադասությունը , իմաստուն է և բազմանշանակ։ Մեր ժողովուրդն իր պատմության ընթացքում պաշտել է գիրն ու գրականությունը , սիրել է իր լեզուն , հաղորդակցվել համաշխարհային գիտական և հոգևոր նվաճումներին։

Դու հնաբառ․․․

Մայրենի լեզու , մայրենի բարբառ․․․

Սահյան․ Մեր լեզուն մեր խիղճն է դա․․․

Վ․ Դավթյան – Ներբող մայրենի լեզվին

Դաժան դարերի հոլովույթում առնականացավ հայոց լեզուն , զարգացավ , կատարելագործվեց։

Հայոց լեզուն նվիրյալներ շատ է ունեցել։

Լսենք մեր մայրենին գովերգող բանաստեղծություններ , որոնցում երևում են մեր լեզվի հնչեղությունը , գեղեցկությունը , երաժշտականությունը։

Չարենց – Մեր լեզուն․․․

Ն․ Զարյան «Արի եղբայր․․․»

Մենք բոլորս պարտավոր ենք սրբությամբ պահել ու պահպանել մեզ ավանդված հայոց լեզուն , պարտավոր ենք պայքարել նրա մաքրության ու գեղեցկության համար, պարտավոր ենք լավ սովորել ու ամեն առիթով խոսել նրանով։ Լեզուն շատ գործածվելուց ոչ թե աղքատանում է , այլ ավելի հարստանում և կատարելագործվում։

Աշխարհում այժմ դժվար է գտնել մի անկյուն , որտեղ հայ չապրի։ Աշխարհասփյուռ հայությանն է ուղղված Ս Կապուտիկյանի բանաստեղծությունը։

Խոսք իմ որդուն-

Լեզուն պահելու , մայրենի լեզվով խոսելու պատգամ է նաև Սարմենի բանաստեղծությունը, որ ուղղված է պանդուխտ հայ մայրերին․

Պանդուխտ հայ մայրերին․

Հայոց լեզվի մեջ մարմնացած է հայ ժողովրդի հոգին։ Ամեն մի բառը նրա հոգու մի կտորն է։ Այդ բառերի մեջ են նյութացած , առարկայացած մեր վիշտը , մեր երազները , հույսերը , իղձերը , սերը մեր ողջ ժողովուրդը․․․

Նրա համար ծով արյուն են թափել մեր նախնիները և հասցրել մինչև մեզ։

Պ․ Սևակ « Մայրենի լեզու»

Մենք այսօր երդվում ենք , որ անաղարտ կպահենք սերնդեսերունդ փոխանցած և մեզ վստահված տոհմական սրբությունը՝ մեր մայրենի լեզուն։ Երդվում ենք․․․