Кошкарбаева Гульназ Байтугановна

САБАҚ ЖОСПАРЫ № __20__

Пән аты: ______Пойыздар қозғалысын интервалды реттеу жүйесі________

Сабақтың тақырыбы

«Автоматты локомотивтік сигнализация мен автотоқтаулар»

Сабақтың мақсаты:

1. Автоматты локомотивтік сигнализация жұмысымен таныстыру

2. Логикалық ойтудырып, өзіндік жұмыстарды атқару қабілетін дамыту

3. Мәдениеттілікке тәрбиелеу

Сабақтың түрі Аралас сабақ

Оқыту әдісі Түсіндіру, сұрақ-жауап, баяндау

Сабақтағы өзіндік жұмыстардың түрлері Ауызша, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс Жол және станса құрылымы, Теміржолдың техникалық құрылғылары

Сабақтың материалды - техникалық көрнекілігі Мультимедиялық проектор, пән бойынша оқулық, бор, тақта

Оқулықтар А.А.Казаков «Устройства автоматика, телемеханики и связи»

САБАҚТЫҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ БАРЫСЫ

ҰЙЫМДАСТЫРУ БӨЛІМІ - ______ мин.

Амандасу, түгелдеу

ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН СҰРАУ – ______ мин.

1. Автоблокировка дегеніміз не?

2. Автоблокировканың қолданылуы?

3. Автоблокировканың құрылысы?

4. Жартылай автоблокировка дегеніміз не?

5. Жартылай автоблокировканың құрылысы?

6. САУТ құрылғысының жұмысы?

7. ПОНАБ құрылғысының жұмысы?

8. Орталықтандырылған автоблокировканың жұмысы?

9. Көп мәнді АЛС-пен жабдықталған автоблокировка?

ЖАҢА САБАҚТЫ ТҮСІНДІРУ – ______ мин

АЛС жүйесі алдағы жол бағдаршамының көрсеткіш белгісін машинист кабинасына орнатылған локомотив бағдаршамына жеткізу үшін қабылданады. Бұл машинистке әсіресе нашар көрініс жағдайында пойызды сенімді әрі қауіпсіз жоғары жылдамдықпен жүруді қамтамасыз етеді. Локомотивке АЛС құрылғыларына қосымша автотоқтатқыш орнатады. Егер машинист пойызды тежеуге жіне уақытылы жабық бағдаршам алдында тоқтауға шара қолданбаса пойызды автоматты түрде тоқтатады. АЛС және автотоқтатқыш жол бағдаршамдарының сигналдық көрсеткіштерін локомотивке жеткізу әдісіне байланысты үздіксіз және нүктелі болып екі түрге бөлінеді. АЛС және автотоқтатқыш алдағы жол бағдаршамының сигналын локомотивке үздіксіз жеткізуді қамтамасыз етеді.

ҚО-қабылдағыш орам

Ф-сүзгі

ДШ – дишифратор

Г-генератор

С-свесток

ЭПҚ – электр пневматикалық қақпақ

ҚТ-қырағылық тұтқасы

ТЖ-тежеуіш желісі

ЛБ-локомотивтік бағдаршам

К-күшейткіш

Төрт мәнді сигнализациясы бар АЛСН құрылысында;

ПК-қабылдағыш катушка

Ф-фильтр

У-усилитель,күшейткіш

ДШ-дишифратор локомативті бағдаршамның басқарылуы ж/е сандық кодты шешуге арналған

ЛС-сигнализациясы лок

ЭПК-электопневматикалық клапн

СК-жылдамдық өлшегіш

РБ-рукоядка бдительности

СК-жылдамдық өлшегіш

РБ-рукоядка бдительности

КПТ-кодты жолды транслиттер

Т-транслиттер

Ж,З-сигналды реле

Локомотивтегі ПК қабылдауыш катушкілеріне реліс тізбегінен сандық кодтың импульсін қабылдайды.Жаңа дөңгелекті жұптардың бандажының реліс шүйдегінің деңгейіне теңестіріп локоматив осінің алдында 220мм биіктікте орналастырылады.Реліс тізбегінен өтетін айнымалы тоқ әр релістің айналасында ПК катушкілерін қамтитын айнымалы магнитті кеңістік құрайды.Кодтық сигналды дұрыс қабылдау үшін катушкілердегі сигналды кодтар токтар әртүрлі бағытта өтуі керек.Катушкалар бір-бірінен индукционды тоқ толық тоқ ф-фильтіріне келіптүседі.Фильтр арқылы тек кодтық сигнал құралған кеңістік өтеді,ал өзге тоқтар фильтрден өтпейді. Фильтр арқылы өткен тоқ У-күшейткішінде күшейіп тұрақты тоқты импульске айналып И-импульсті релесі жұмыс жасайды. ДШ кодтық сигналды дешифратор анықтайды.Онда 1,2,3 щетниктері ж/е 3,ж,к,ж сигналды релесі орналасқан И релесінің импульсті жұмысында кодтық циклда счетчиктер есептейді. Егер релісті тізбектен кодтық циклда бір импульстен тұратын кж код қабылдаса 1 счетчик жұмыс жасап кж релесі қосылып ЛС-да сары мен қызыл от жомады ж-кодын қабылдаған кезде 1,2 счетчиктері жұмыс жасап,ж,к,ж үлкен релесі қосылып,ЛС-да сары от жанады. 3 кодын қабылдаған кезде барлық счетчиктер жұмыс жасап,3 ж,к,ж релесі қосылып ЛС-да жасыл от жанады.Барлық жағдайда сигналды релеге кодтарды қабылдау тыйым салынған кезде ЛС-да қызыл от жанады. Кодталмаған жолдарда қозғалыс жасаған кезде АТС қамтылмаса жз сигналды релесі жұмыс жасап тұрады.Қозғалысының қауіпсіздігін арттыру үшін ЛС-да рұқсат берілген от жанады.

ЖАҢА САБАҚТЫ БЕКІТУ - _______ мин.

1. АЛСН құрылысы

2. АЛСН жұмысы

ҮЙ ТАПСЫРМАСЫ – ______ мин.

«Устройства автоматика, телемеханики и связи» А.А.Казаков

ОҚЫТУШЫ: Кошкарбаева Гульназ Байтугановна