Koruyalım hem hatırlayalım aylä paalılıklarını

Ayl ä - en paalı dünnedä

Ayl ä fidanı

Ayledä yaşayannar. Kim-kimä ne geler.

Koruyalım hem hatırlayalım ayl ä paalılıklarını

Klastan dışarı urok

Pay alannar: üürenicilär 6 klastan

Mart 2019

Todur Angeli adına Haydar gimnaziyası

Üüredici: Koçanjı N. P.

Hatır gütmää büüklerä

Bibliyanın zapovedlerini göreriz gagauz halkın söleyişlerindä da:

• Ana-boba duası da büük, betvası da.
• Karılar kedi gibi, evä girdilär- yuva yapérlar.
• Bobasız evdä uşaklar sokakta.
• Boba yokkana, ev daaléér.
• Fidan büküler körpäykän, uşak terbi ediler küçükkän.

‘’ Güneşsiz çiçeklär açmaz, Sevdasız kısmet olmaz, Karısız sevgi olmaz, Anasız ne şair, ne da kahraman olur’’.

Ana ür ää

Ananın sevdası - uçsuz – kenarsız.

Ana sevgisi bir büük yangındır O koor olmaz, hiç tä tükenmäz. Ana sevgisi suyu-bitmäz deräydir Evlatlarına o hiç çok gelmäz. Todur Angeli

Söleyişl ärlän iş

• Doorutmaa:

• Aylenin gözellii – para.
• Anaya deyni onun uşaa altından da ucuz.
• Aacın yoksa kökleri – eşerer, ayled ä yoksaydı uşak – ilerleer.

Zeedelem ää

• Aacın gözellii - ..............., adamın - .............
• Nicä anası, ölä da ............

Tanımaa hem kurmaa

• Adamın ömürü ölçülmeer yıllarlan, ölçüler yaptıklarınnan
• Mamudan göz äl, yalpak – kimsey yoktur dünnedä.
• Fena laf adamın üreeni yaralêêr, ama sevda – ilaçlêêr.
• Anasız uşak – uşak üüsüz, bobasız uşak – uşak üzsüz.

Baş yol – o ev ä getirän yol.

Oolum, oolum!

• Oolum, oolum, yalnız uşaam,
• Yazıım bir kiyat, kalayım aşaa.
• Olsa send ä evlad bir can,
• Beni kolay sän annayacan.
• Zor yıl oldu, sıra geldi,
• Da bukanı sana böldüm.
• Korku çektim senin için,
• Hasta oldun- kahırlandım,
• Dirseciimdä sabaaladım.
• Döşää koydum – semiz ettim,

• Günä koydum – beniz ettim.
• Baktım seni güncääz – güncääz,
• Büüttüm seni saatçaaz – saatçaaz.
• Sendän fayda taa olmadı,
• Da bän maana hiç bulmadım.
• Sade açan baktım dürük,
• Ürääm oldu çürük-çürük.
• Sade açan suuldun bizä,
• Bän kör oldum dizä-dizä

D. Kara Çoban

Oolum, oolum!

• Oolum, oolum, yalnız uşaam,
• Yazayım bir kiyat, kalayım aşaa.
• Olsa send ä evlad bir can ,
• Beni kolay sän annayacan.
• Zor yıl oldu, sıra geldi,
• Da bukanı sana böldüm.
• Korku çektim senin için,
• Hasta oldun- kahırlandım,

• Dirseciimdä sabaaladım .

• Günä koydum – beniz ettim.
• Baktım seni güncääz – güncääz,
• Büüttüm seni saatçaaz – saatçaaz.

• Döşää koydum – semiz ettim,

• Sendän fayda taa olmadı ,

• Da bän maana hiç bulmadım .
• Sade açan baktın dürük ,
• Ürääm oldu çürük-çürük.
• Sade açan suuldun bizä ,
• Bän kör oldum dizä-dizä

D. Kara Çoban

Kavgalar

Terbietm äk

Aylenin dostlukta patredi

• Kısmetli o, kim kısmetli kendi aylesind ä, evind ä.

Teklif :

• Alın bir kap, dökün ona biraz saburluk, dökün bir auç sevgi, iki auç cömertlik, ekläyin iilik, bir püskä can sıcaklıı, ekeläyin biraz inanmak, bol – bol da gülümsemäk. Islää karıştırın. Sürün onu yaşamanızın bir payına da ikramnayın hepsini, kim karşı gelecek sizin önünüzä. Yaşamanız diişilecek islää tarafa.

Ayl ä paalılıkları

• Birlik , Hatır gütmäk, Fenalık, Özlemäk, Çekiş, Sevinmelik Sevgi, Zarar yapmaa, İnanmak, Kavga, Çok görmäk, Seslemäk, Düşünmäk, Yalpaklık, Çalışkannık , Utandırmaa, Darsımak, Süüm äk, Kösteklemäk, Yannışlık yapmaa , Karşı koymaa,

Ayl ä paalılıkları (argumentlemää: nezaman hem neredä)

• Birlik
• Destlem äk
• Hatır gütmäk
• Sevgi
• İnanmak
• Seslemäk
• Şakalaşmak
• Yalpaklık

• Çalışkannık
• Evcimannık
• Sevinmelik
• darsımak
• Özlemäk
• Düşünmäk
• Kahırsaabisi olmak

Ayled ä körlüklär (argumentlemää: nezaman hem neredä)

• Kızkançlık
• Kavga
• Çekiş
• Süüm äk
• Fenalık
• Çok görmäk
• Kösteklemäk

• Yannışlık yapmaa
• Utandırmaa
• Seslämemää
• Karşı koymaa
• Zarar yapmaa

Soruşlar

• Nesoy duygular peydalanêr sizd ä?
• Angı öz fikiri avtor çalışmış etiştirmää bizä?
• Kısmetli mi bu aylä?
• Nesoy ad koyaceydiniz bu resimä/fotoya?

Benim sevgili evim hem kısmetli ayl äm

Elbetki, herbir insanın lääzım olsun evi. Diil sade örtü için, ama olsun er, neredä onu bekleerlär, beenerlär, annéérlar. Neredä insana sıcak, uygun.

Aylenin zapovedleri: 

• Herzaman koru ayleni
• Sev kendi ayleni hem çalış onun iilii için.
• Ol kuşkulu hem namuzlu, hazır ol herkerä gelmää yardıma aylä azalarına.
• Ol kuşkulu yakın hem uzak hısımnarına.
• Baaşla anana-bobana sevinmelik.
• Becer aaramaa, bulmaa hep yapmaa faydalı iş kendi aylän için.
• Faydalı iş – zenginniktän dä paalı.
• Yaşamak – o yol, angısı dolu türlü denemeklärlän. Ol hazır geçmää onu dooru hem faydalı.

Refleksiya

• Aylä- o...
• Benim anam hem bobam – o...
• Evimin pençeresindä şafk – o...
• Evimin sevinmelii – o..
• Evimin kahırı – o...
• Bulunurkan evimdän uzak, bän aklıma getirecäm ...
• Aylemin adeti, angısını bän isteerim almaa kendi aylemä...
• Bän sayérım, ani anamın hem bobamın istedii – o ...
• Angı kaliteleri bän isteerim almaa anamdan-bobamdan?
• Nesoy traditiyalar var sizin aylenizdä?