Тема: К.Д.Ушинский “Д?рт тел?к”. Билд??е?лек ??м билд?л?? алмаштары.
Класс: 5
Ма?сат: баш?а халы? я?ыусыларыны? ???р??рен ?йр?не?, у?ыусылар?ы? телм?р к?некм?л?рен ??тере?, билд??е?лек ??м билд?л?? алмаштары мен?н таныштырыу, улар?ы телм?р?? ?улланыр?а ?йр?не?.
Йы?азландырыу: К.Д.Ушинский портреты, алмаш тема?ы буйынса таблицалар, йыл ми?гелд?рен? ?арата ??р?тт?р, ?ояш ??р?те, с???т ??р?тт?ре – бары?ы ла проектор аша к?р??тел?. Карточкалар
Д?рес барышы
I. Ойоштороу м?ле.
- Я?шы психологик атмосфера булдырыу.
У?ытыусы. ?аумы?ы?ы?, у?ыусылар! Ултыры?ы?. ?ара?ы? ?ле, балалар, б?г?н бе?г? д?реск? ?ояш апай ?уна??а килг?н. Ул ??ене? йылы?ын бе?г? ?л?ш?с?к, ? бе? уны? ке?ек бер-беребе?г? ?арап
йылмаяйы?, я?шы к?йеф тел?йек.
II. Д?ресте? ма?сатын билд?л??.
У?ытыусы. Ошонда (проектр?а к?р??те?: с???т ??р?тт?ре эсенд? ??л?м, китап, ике кеше т?ш?р?лг?н) ?ара?ы? ?ле, ним?л?р к?р??еге?? Д?рест? ним? эшл?й?с?кбе?? (У?ыусылар яуабы).
Д?р??, ти??йткес ?йт?с?кбе?, я?аса?бы?, у?ыяса?бы? ??м парлашып эшл?й?с?кбе?, йыл ми?гелд?ре ха?ында ??йл?ш?с?кбе?.
III. Артикуляцион к?неге?.
У?ытыусы. Балалар, х??ер баш?орт теле ?нд?рен д?р?? ?йте? ?с?н, ти??йткес у?ып алайы?.
??р ва?ыт ??р беребе? ??р т?рл? эшт? ???ем булайы?. (Берг?л?п)
IV. Я?ы тема ??т?нд? эш.
У?ытыусы. У?ыусылар, б?г?н нис??е? А?наны? нинд?й к?н??
Тышта нинд?й ?ауа торошо?
(У?ыусылар яуабы)
Х??ер д?фт?р??реге?г? матур итеп б?г?нг? числоны, д?ресте? тема?ын я?ып ?уябы?.
V. У?ытыусы ???е.
У?ытыусы. Балалар, был б?й?к рус педагогы, я?ыусы Константин Дмитриевич Ушинский. Ул ??ене? китаптарында атай-?с?й??ребе??е ты?лар?а, т?ртипле, и?тибарлы булыр?а, эш ??й?рг?, тип я?ып ?алдыр?ан. ?й??ге?, бе? д?рест? матур итеп я?айы?, и?тибар мен?н ты?лап ултырайы?, ?орау?ар?а яуап бир?йек. (Карточкалар таратыу. Улар?а ?р?? ?йтелг?н ?????р я?ыл?ан)
Х??ер ошо ??р?тт?р?е ?арайы?. ?е? бында ним?л?р к?р??еге?? (Йыл ми?гелд?ре ??р?тт?ре. У?ыусылар яуабы)
У?ытыусы. Д?р??, был ??р?тт?р?? йыл ми?гелд?ре к?р??телг?н. Улар?ы? ??р бере?е ха?ында ??йл?шеп кит?йек ?ле. ?ыш бе? ним? эшл?йбе??
У?ыусы. ?ыш к?н? бе? сана шыуабы?, хоккей уйнайбы?.
У?ытыусы. Я?шы, я? етк?с, нинд?й мауы?тыр?ыс эшт?р бе??е к?т??
У?ыусы. Я?ын бе? г?рл??ект?р буйлап кораблд?р а?ы?абы?, к?б?л?кт?р ?ыуабы?, с?ск?л?р йыябы?.
У?ытыусы. Д?р??. Й?й бул?ас, нисек ял ит?бе??
У?ыусы. Й?й к?н? ?ыу ин?бе?, ел?к йыябы?, балы? тотабы?.
У?ытыусы. Афарин,балалар! К?? ай?ары килеп етк?с, бе??е нинд?й эшт?р к?т??
У?ыусы. К?? ?ып-?ы?ыл алма, ?ап-?ары грушалар йыябы?.
У?ытыусы. ?ай, маладис! Шулай итеп, бе? ??р йыл ми?геленд? була тор?ан эшт?р?е, нисек ял итк?нд?ребе??е ?анап сы?ты?. Бик я?шы.
Х??ер б?т?бе? ?? 74-се битт?ге 177- се к?неге??е тапты?. И?тибар мен?н мин у?ы?анды ты?лайбы?.
VI. “Д?рт тел?к” тексты ??т?нд? эш.
- У?ытыусыны? тасуири у?ыуы;
- ???лек эше: ??р ва?ыт, ?уйын д?фт?ре, бул?ын ине. (?????р?е хор мен?н у?ыу);
- Тексты сылбырлы у?ыу;
- Т?ржем? ите?;
- ?орау?ар?а яуап бире?:
1) ?ыш Митя ним? эшл?не?
2) У?а ?ыш о?шаймы?
3) Я? к?н? малай ним? эшл?не?
4) Митя я? тура?ында ним? тине?
5) Й?й?е ул нисек ?тк?р?е?
6) У?а й?й о?шаймы?
7) Был малай к???? яратамы?
8) ? ?е??е? ярат?ан ми?гелеге? бармы?
?ы?ымта я?ау.
VII. Ял минуты.
У?ытыусы. Й?й к?н? б?шм?к, ел?к с?пл?нек, (эйеле?)
К?? етк?с, ба?салар?а алма, грушалар йый?ы?. (?реле?)
?ыш са??ыла й?р?н?к елдереп, (са??ыла й?р?г?нде к?р??те?)
Я? килг?с, болондар?а ?икер?ек елпенеп. (?икере?)
VIII. Грамматик тема буйынса эш.
У?ытыусы. У?ыусылар, таблицалар?а и?тибар итеге?. Бында алмаш т?рк?мс?л?ре бирелг?н. Улар?ы ?арап ?т?йек (билд??е?лек ??м билд?л?? алмаштары). (Хор мен?н у?ыу). Был алмаштар мен?н ??йл?мд?р т???й?к.
М???л?н: ??р ва?ыт ?йг? эше?де эшл?.
У?ыусы. ??р кем белерг? тейеш. Б?т??е л? бел?.
У?ыусы.Кемдер килм?не. ?лл? ?асан бел?м.
У?ытыусы. Я?шы. Х??ер ошо ?????рг? ?ара?ы?.(Ти??йткес) . Бында алмаштар бармы?. (яуаптар)
Текст?а ла к???те? я?айы?. Билд??е?лек ??м билд?л?? алмаштары бул?а, д?фт?р??рг? к?сереп я?айы?.
?ы?ымта я?ау.
IX. Парлашып эшл??.
??р?тт?р?е ?арап, йыл ми?гелд?рене? атамаларын я?ыу. ??р ми?гелг? хас бул?ан эшт?р?е атау. (У?ыусылар бер-бере?ене? эшен тикшер?)
X. Йом?а?лау.
У?ытыусы. Шулай итеп, бе? б?г?н д?рест? ним?л?р тура?ында ??йл?штек? (яуаптар)
Балалар, ми?гелд?р сиратлап са?ыу би??кт?рен ерг? ?ала. Бе? шу?а йылды? ??р бер айын ?а?ынып к?т?п алабы?. Эйе, ??р йыл ми?геле ??енс? матур, тик уны к?р? белерг? ген? к?р?к.
XII. ?йг? эш.
Тексты тасуири у?ыр?а. Бер йыл ми?гелен? ?арата ??р?т т?ш?р?рг? (тел?к буйынса)
397
99 074 
