Химиялык тен салмактуулук

У.Салиева атындагы зээнд// балдардын жатак лицейи

Химия мугалими:Пайзилдаева Айжаркын

Тема:

Химиялык теё салмактуулук жана аны жылдыруунун шарттары.

Б/г/н сабакта:

• Химиялык теё салмактуулук
• Теё салмактуулуктун константасы
• Теё салмактуулукту жылдыруунун шарттары.

Ле-Щателье принциби:

А)Температуранын таасири

Б)Басымдын таасири

в)Концентрациянын таасири

Г)Катализатордун таасири

Химиялык теё салмактуулук

Т\з ж\ргън реакциянын ылдамдыгы(v1) карама-каршы ж\ргън реакциянын ылдамдыгына (v2) барабар болсо,химиялык теё салмактуулук пайда болот.

теё салмактуулуктун константасы(К)

• К заттардын концентрациясына къз каранды эмес
• К температурага къз каранды

-Эндотермикалыкта тъмъндъйт

-Экзотермикалыкта жогорулайт

Химиялык теё салмактуулуктун константасы

• Т\з ж\ргън реакциянын ылдамдыгынын константасы к1
• Тескери ж\ргън реакциянын ылдамдыгынын константасы к2

К=к1 к2

Химиялык теё салмактуулктун константасы реакциядан пайда болгон заттардын концетрациясынын къбъйт\нд\с\,реакцияга чейинки заттардын концентрациясынын къбъйт\нд\с\н\ катышына барабар.Кт заттын жаратылышына жана концентрацияга къз каранды.

Ле-Щателье принциби:

• Эгерде теёдештикте турган абалга сырттан таасир этсек(температура,басым,концентрация ж.б) ,анда теёдештик таасир эт\\ эффектисине карама-каршы жакты къздъй жылышат.

2NO 2 =N 2 O 4 +Q т жогору-кайнак сууда -теё салмактуулук солго, Т тъмън-музга салынган-теё салмактуулук оёго жылат

А) Температуранын таасири

• Эндотермикалык реакция –Q
• Экзотермикалык реакция +Q

• t жогорулаганда солго жылат
• t тъмъндъгъндъ оёго жылат

Б)Басымдын таасири

• -Кълъм бирдей болсо басым таасир этпейт.
• Басымды жогорулатканда кълъм аз жакты къздъй жылат.
• Р жогору болсо V тъмън,Р тъмън болсо V жогору болот.
• Катуу жана суюк заттарда кълъм нългъ барабар.

Басым жогорулаганда теё салмактуулук оёго,

Басы тъмъндъгъндъ теё салмактуулук солго жылат.

в)Концентрациянын таасири

Реагент реакциянын продуктусу

• Реагенттин концентрацясы жогорулаганда оёго жылат,
• Реакциянын продуктусунун концентрациясы жогорулаганда солг о жылат

Г)Катализатордун таасири

• Химиялык теё салмактуулукка катализаторлор жана ингибиторлор таасир этпейт,бирок теё салмактуулукка жетиш\\ жараянын тездетет.

Концентрацияны ъзгърт// боюнча кън/г// иштъъ

CH 4 менен H 2 O конц. Жогорулатуу

CO 2 менен H 2 конц.жогорулатуу

CO 2 менен H 2 конц.тъмъндът\\

CH 4 менен H 2 O конц.тъмъндът\\

Тапшырма

• 1.Массанын сакталуу законунун математикалык т\рдъ кърсътк\лъ.
• Мисалы

• Реакциянын продукту тарапка жылуу факторун кърсътк\лъ.