| Сабактын темасы: Кан басымы
|
| Сабактын максаты: Окуучулар кан басымы тууралуу маалымат алышат. Кан басымынын туруктуулугун сактоо үчүн алган билимдерин колдонушат. |
| Негизги компетенттүүлүк: | Маалыматтык. Социалдык-коммуникациялык. Өз ишин уюштуруу жана көйгөйлөрдү чечүү.
|
| Милдеттери: | Когнитивдик: Окуучулар кан басымы тууралуу маалымат алат. Жүрүм турумдук: Окуучулар кан басымынын иштөө принциби жана функциясы тууралуу алган маалыматтарын колдонот. Баалуулук: Кан басымы пайда кылган ооруларды алдын ала алат ,өзден-соолугунун кам көрө алат. |
| Мазмундук тилке | Организм-биологиялык система катары. Кан организмдин бир бөлүгү.Кан басымынын туруктуулугун сактоо.Кан басымынан пайда болгон оорулар. Адам жана айлана-чөйрө. Айлана чөйрөдөгү кан басымына таасир этүүчү факторлор. Заттарды таанып билүү. |
| Предметтик компетенттүүлүк | Компетенттүүлүгүн баяндоо |
| Жандуу объектилерди таануу жана баяндоо |
жандуу жана жансыз жаратылыштын айырмасын аныктайт ; илимий изилдөөлөрдү издөө үчүн керектүү өзөктүү түшүнүктөрдү аныктайт;
|
| Кубулуштардын илимий түшүндүрмөсү |
|
| Илимий далилдерди пайдалануу | илимий фактыларды жана маалыматтарды түшүндүрөт,жыйынтык чыгарат; практикада далилдердин маалыматтарын пайдаланат; коомдо жана жаратылыш чөйрөдө илимдин жана технологиянын жетишкендиктерин колдонуунунун натыйжаларына баа берет. |
|
| Күтүлүүчү натыйжа | Көрсөткүчтөр |
|
Кан басымы тууралуу маалымат алышат. Окуучулар кандын басымына башка факторлордун тийген таасирин аныктай алышат.Кан басымын бузуучу нерселерди талдай алат.Маалыматтарды талдап баалай алат.Элементтердин касиеттерин турмуш менен байланыштыра алса.
|
Кан басымы тууралуу маалымат ала алышса.Кан басымына тийгизген туура эмес факторлорду аныктап билсе.Кан басымын бузулуушун алдын ала алса.Алган маалыматтарын талдай алса. Элементтердин организмге тийгизген таасирин айырмалай алса.
|
| Сабактын тиби: | Жаңы билимди үйрөтүү. |
| Баалоонун усулдары формасы | Диагностикалык,формативдик,суммативдик.
|
| Көрсөтмөлүүлүк каражаттар | Жумушчу баракчалар,ватман,проектор,компьютер,ж.б. |
| Колдонулуучу усулдар | Топтордо жана жуптарда иштөө |
| Сабактын этаптары | Мугалимдин ишмердиги | Окуучунун ишмердиги | Баалоо техникасы | t |
| Уюштуруу | “Испан ыргагы”муз жаргычын колдонуу | Саламдашат жумуш ордун даярдайт, музыка менен колун ,буттары менен ыргак табышат. | Кол менен белги берүү | 3 |
| Тапшырманы текшерүү
| “Үч мүнөттүк тыным “ техникасы:4 топторго тапшырма берилет. | -Мен кан тмырларга карата мамилемди өзгөртүм.................. -мен кан тамыр жөнүндө көбүрөөк билдим........................ -Мен кан тамырга таң калдым........................................ -Мен кан тамырымдын сокконун сездим.......................................... -Кан тамырга карата менин мамилем мындай эле.................. Ушул сүйлөмдөргө окуучулар кан тамырлардын түзүлүшү жана аткарган кызматы боюнча толуктоо киргизишет. | Температураны өлчөө -Ысык -Жылуу -Муздак | 5 |
| Сабактын темасы жана максаттары менен тааныштыруу | Окуучуларга слайд аркылуу сабактын темасын, максатын жана баалоо көрсөткүчтөрүн аныктоо | Окуучулар тема менен таанышышат, ойлорун сунуш кылышат. Баалоо көрсөткүчтөрүн аныкташат. Көрсөткүчтөр: -3 мүнөттүк тыным техникасында сүйлөм толуктоого катышуу -Кан басымынын олчөө тууралуу практикалык маалымат алуу -Сабакка активдүү катышуу -Кайтарым байланыш жүргүзүү -Кан басымынын туруксуздугуна таасир этүүчү нерселер тууралуу билүү |
| 2 |
| Окуучулардын билимин актуалдаштыруу | Кан басымын жогорулаткан жана төмөндөткөн азык-заттар тууралуу видеону көргөзүү. | Ассоцациялык көз караштарын айтышат. Мисалы:Туура тамактануу керек экендигин,Кыймылдоо керек экендигин,Тамак-аш тузун аз колдонуу керек экендигин. | Кайтарым байланыш | 5 |
| Жаңы теманы түшүндүрүү
| Окуучуларды төрт топторго бөлүп,бөлүнгөн топторго тема боюнча тапшырмалар берилет.
| 1-топко:Кан басым тууралуу маалыматберишет. 2-топ:Артериялык пульстун жыштыгынын себептерин аныкташат.Ролдоштуруп аткарышат. 3-топ:Кан тамырдын согушу.Практикалык көргөзүү. 4-топ:Кандын курамындагы химиялык элементтер. Топтор берилген тапшырмалар боюнча ар түрдүү багытта презентациялашат.
| Температураны өлчөө. Эки жылдыз бир каалоо
| 13 |
| Сабакты бышыктоо
| “Түшүнүүнүн жаңылыштыгын текшерүү” техникасы | 1-топ.Эң жогорку басым диастолалык деп аталат,эң төмөнкү басым систолалык деп аталат. 2-топ. Эң жогорку сымап мамычасы 300-400ал эми эң төмөнкү сымап мамычасы 30-40 3-топ.Кан басымы жогору болсо гипотония ал эми төмөн болсо гипертония деп аталат. 4-топ.Темир ферменттердин курамына кирбейт.Көмүртек органикалык заттардын молекулалардын негизин түзбөйт.Белоктордун органикалык бирикмелердин компонентин азот түзөт. | Кайтарым байланыш. | 5 |
| Рефлексия
| “3-2-1-чыгуу билети”ыкмасын колдонуу менен жалпы рефлексия
| 3 жаңы нерсени билдим,2 нерсе кызыктуу болду,1 суроо калды деп жумушчу баракка толтуруп жазышат | . | 10 |
| Окучулардын билимин баалоо | Баалоо баракчалары жыйынтыгы менен окучулардын билимдерин баалоо. | Топтогу эксперттер өзүнүн топ мучөлорүнүн билимдерин критерийлерге таянып баалоо жүргузөт. |
| 3 |
|
Үйгө тапшырма |
Кан басымынын жогорулашы жана төмондөшуно таасир эткен факторлорду аныктап келүү |
Интернет булактарынан,китептерден кошумча маалыматтарды топтоп келүү. |
| 2
|
| Сабактын темасы: Витаминдер.
|
| Сабактын максаты: Окуучулар витаминдер тууралуу маалымат алышат. Витаминдердин түрлөрүн жана турмушта керек экендигин алган билимдерин колдонушат. |
| Негизги компетенттүүлүк: | Маалыматтык. Социалдык-коммуникациялык. Өз ишин уюштуруу жана көйгөйлөрдү чечүү.
|
| Милдеттери: | Когнитивдик: Окуучулар витаминдер тууралуу маалымат алат. Жүрүм турумдук: Окуучулар витаминдердин түрлөрүн тууралуу алган маалыматтарын колдонот. Баалуулук: Витамин жетпей калган ооруларды алдын ала алат ,өз ден-соолугуна кам көрө алат. |
| Предметтик компетенттүүлүк | Компетенттүүлүгүн баяндоо |
| Жандуу объектилерди таануу жана баяндоо |
жандуу жана жансыз жаратылыштын айырмасын аныктайт ; илимий изилдөөлөрдү издөө үчүн керектүү өзөктүү түшүнүктөрдү аныктайт;
|
| Кубулуштардын илимий түшүндүрмөсү |
|
| Илимий далилдерди пайдалануу | илимий фактыларды жана маалыматтарды түшүндүрөт,жыйынтык чыгарат; практикада далилдердин маалыматтарын пайдаланат; коомдо жана жаратылыш чөйрөдө илимдин жана технологиянын жетишкендиктерин колдонуунунун натыйжаларына баа берет. |
|
| Күтүлүүчү натыйжа | Көрсөткүчтөр |
| Витаминдер тууралуу маалымат алышат. Окуучулар витаминдердин түрлөрүн аныктай алат Маалыматтарды талдап баалай алат.Витаминдердин касиеттерин турмуш менен байланыштыра алса.
|
Витаминдер тууралуу маалымат ала алышса. Окуучулар витаминдердин түрлөрүн аныктай аласа.Алган маалыматтарын талдай алса. Витаминдердин организмге тийгизген таасирин айырмалай алса.
|
| Сабактын тиби: | Жаңы билимди үйрөтүү. |
| Баалоонун усулдары формасы | Диагностикалык,формативдик,суммативдик.
|
| Көрсөтмөлүүлүк каражаттар | Жумушчу баракчалар,ватман,проектор,компьютер, смайлик ж.б. |
| Колдонулуучу усулдар | Топтордо жана жуптарда иштөө |
| Сабактын этаптары | Мугалимдин ишмердиги | Окуучунун ишмердиги | Баалоо техникасы | t |
| Уюштуруу | “Испан ыргагы”муз жаргычын колдонуу | Саламдашат жумуш ордун даярдайт, музыка менен колун ,буттары менен ыргак табышат. | Кол менен белги берүү | 3 |
| Тапшырманы текшерүү
| “Үч мүнөттүк тыным “ техникасы:4 топторго тапшырма берилет. | -Мен организмдин энергияга муктаждыгын өзгөртүм.................. -Мен тамактануу нормалары жөнүндө көбүрөөк билдим........................ -Мен ар кандай кесиптеги адамдардын суткасына энергияны сарп кылышынын болжолду нормасын сездим...................... -Энергиянын алмашуусуна менин мамилем мындай эле.................. Ушул сүйлөмдөргө окуучулар энергиянын алмашуусуна жана аткарган кызматы боюнча толуктоо киргизишет. | Температураны өлчөө -Ысык -Жылуу -Муздак | 5 |
| Сабактын темасы жана максаттары менен тааныштыруу | Окуучуларга слайд аркылуу сабактын темасын, максатын жана баалоо көрсөткүчтөрүн аныктоо | Окуучулар тема менен таанышышат, ойлорун сунуш кылышат. Баалоо көрсөткүчтөрүн аныкташат. Көрсөткүчтөр: -3 мүнөттүк тыным техникасында сүйлөм толуктоого катышуу -Витаминдер тууралуу практикалык маалымат алуу -Сабакка активдүү катышуу -Кайтарым байланыш жүргүзүү
|
| 2 |
| Окуучулардын билимин актуалдаштыруу | Кан басымын жогорулаткан жана төмөндөткөн азык-заттар тууралуу видеону көргөзүү. | Ассоцациялык көз караштарын айтышат. Мисалы:Туура тамактануу керек экендигин,Кыймылдоо керек экендигин,Тамак-аш тузун аз колдонуу керек экендигин. | Кайтарым байланыш | 5 |
| Жаңы теманы түшүндүрүү
| Окуучуларды төрт топторго бөлүп,бөлүнгөн топторго тема боюнча тапшырмалар берилет.
| 1-топко:А витамини тууралуу маалыматберишет. 2-топ:. С витамини тууралуу маалыматберишет. 3-топ:. В витамини тууралуу маалыматберишет. 4-топ Д витамини тууралуу маалыматберишет. Топтор берилген тапшырмалар боюнча ар түрдүү багытта презентациялашат.
| Температураны өлчөө. Эки жылдыз бир каалоо
| 13 |
| Сабакты бышыктоо
| “Түшүнүүнүн жаңылыштыгын текшерүү” техникасы | 1-топ.Организмге узак убакытка чейин витаминдер жетишпесе ,анда авитаминоз келип чыгат. 2-топ. Организмде витаминдердин өлчөмүнүн нормадан төмөн болушу гиповитаминоз деп аталат 3-топ.Азыркы кезде адамдар витаминдерди жасалма препараттар түрүндө колдонушат .Эгерде аларды нормадан көп пайдаланса ,аны гипервитаминоз дешет. 4-топ.Втобундагы витаминдерге В1 ,В2. В11 . В12 В6кирет Бул витаминдер пиво ачыткысында ,буурчакта ,сабизде ,капустада көп. | Кайтарым байланыш. | 5 |
| Рефлексия
| Жалпы рефлексия |
Сездим , Көрдүм,Уктум. | . | 10 |
| Окучулардын билимин баалоо | Баалоо баракчалары жыйынтыгы менен окучулардын билимдерин баалоо. | Топтогу эксперттер өзүнүн топ мучөлорүнүн билимдерин критерийлерге таянып баалоо жүргузөт. |
| 3 |
|
Үйгө тапшырма |
Витаминдер β 55 |
Интернет булактарынан,китептерден кошумча маалыматтарды топтоп келүү. |
| 2
|
Витаминдер.
| Витаминдер | Организмдеги нормалдуу зат алмашууда жана тиричилик аракетинде мааниси чоң биологиялык активдүү бирикмелер .Витамин –латын сөзүнөн vita(өмүр)деген сөзүнөн келип чыккан |
| Авитаминоз | Организмге узак убакытка чейин витаминдер жетишпесе ,анда авитаминоз келип чыгат.
|
| Гиповитаминоз | Организмде витаминдердин өлчөмүнүн нормадан төмөн болушу гиповитаминоз деп аталат
|
| Гипервитаминоз | Азыркы кезде адамдар витаминдерди жасалма препараттар түрүндө колдонушат .Эгерде аларды нормадан көп пайдаланса ,аны гипервитаминоз дешет. |
| В тобундагы витаминдерге | Втобундагы витаминдерге В1 ,В2. В11 . В12 В6кирет .Бул витаминдер пиво ачыткысында ,буурчакта ,сабизде капустада көп.
|
| Витаминди ким ачкан ? | Витаминдин ачылышын орус окумуштуусу Н.И.Луниндин ысымы байланыштуу .Ал 1880- жылы тамактын составында тиричилик үчүн эң керек белгисиз фоктор бар экендигин эксперментте аныктаган . |
| Эмне жөнүндө айтылып жатат | Поляк окумуштуусу К.Функ 1912-жылы “Витамин ”терминин сунуш кылган .Буга чейин эле организмге белгилүү өлчөмдө белок , май,углевод ,минерал туздар жана суу бар экендигин аныктаган. |
232
134 882 
