Германия Федеративті Республикасы

Ф-ОИБ-04/01

№16 КОЛЛЕДЖ МКҚК

САПА МЕНЕДЖМЕНТІ ЖҮЙЕСІ

«КЕЛІСЕМІН» «БЕКІТЕМІН»

Әдіскер __________ Г.Дүйсебаева Директордың ОІЖ___________Е. Билалов

«____»__________20..... ж «____»__________20..... ж

АШЫҚ САБАҚ

ҰЛЫБРИТАНИЯ

Ф-ОИБ-04/01

Пәні: География

Оқытушы: Беримова Ж.Е.

Шардара

1 курс Тұ-43 тобы «15» қараша 2016 жыл

Пәні География

Сабақтың тақырыбы Ұлыбритания

Сабақтың мақсаты

1 Білімділік мақсаты : Студенттерге Ұлыбританияның экономикалық-географиялық жағдайы, табиғат жағдайлары мен табиғат ресурстары, халқы, шаруашылығы жөнінде түсіндіру.

2 Тәрбиелік мақсаты: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.

3 Дамытушылық мақсаты: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.

Сабақтың түрі, әдісі: саяхат сабақ, сұрақ-жауап, тірек-сызбамен жұмыс, кестемен жұмыс, картамен жұмыс, өз бетімен жұмыс

Сабақтың көрнекілігі: Дүние жүзінің саяси картасы, географиялық диктант, тест тапсырмалары, үлестірмелер.

Пәнаралық байланыс: Экономика, тарих, саясаттану

Сабақтың барысы

1 Ұйымдастыру кезеңі ( 2 минут)

Студенттермен сәлемдесу, сабаққа қатысуын тексеру. Сабаққа қажетті құрал-жабдықтарын түгелдеу.

2 Үй тапсырмасын тексеру ( 13 минут)

Қазақстаннан Еуропа елдеріне саяхатымызды жалғастырамыз.

 Графикалық диктант

1. Еуропаның өнеркәсібіндегі ең жетекші сала - машина жасау

2. Еуропада машина жасаудан кейінгі жетекші сала-түсті металлургия

3. Еуропада «Үлкен жетілікке» кіретін төрт ел орналасқан

4. Германия мен Ұлыбританияда көмір өндіру мүлдем тоқтатылды

5. «Үлкен жетілікке» сегіз ел кіреді

6. Қазір аймақтағы АЭС-тер саны 80-ге таяу

7. Дүние жүзіндегі туристер ең көп баратын ел Франция

8. Шығыс Еуропаны бұрын социалистік жүйеде болған елдер алып жатыр

9. Дүние жүзіндегі аса ірі 200 банктің 100-ден астамы Еуропада орналасқан

10. 2002 жылы 1 қаңтарда - еуро айналымға енгізілді

1. «+» дұрыс

2. «-» дұрыс емес

3. Бағалау: «5»-9-10, «4» -6-8, «3»-4-5, «2»-0-3

Ендігі кезекте, Батыс Еуропа елдерінің ең дамыған мемлекетінің бірі Германия Федеративтік Республикасына сапар шегеміз.

Карточкалық сұрақтар:

ГФР-ның астанасы? (Берлин қаласы әйгілі «Бранденбург қақпасы»)

Германияның экономикалық-географиялық жағдайы? (Шығыс Еуропа елдері аралығында, құрлық, әуе жолдарының тоғысында орналасқан орналасқан, Балтық, Солтүстік теңіздермен шектеседі)

Германия аумағының құрамы? (16 - ты әкімшілік (федералдық) жерден тұрады)

Германияның табиғат ресурстары? (таскөмір, қоңыр көмір,табиғи газ, калий тұзы мен құрылыс материалдар қоры)

Мемлекеттік құрылымы? (федерациялық республика)

Халқының саны жөнінен Батыс Еуропада нешінші орында? (80,9 млн адам, 1-орында)

Халықтың негізгі құрамын немістер құрайды? (92 %)

Жеңіл автомобиль жасаудан дүниежүзінде нешінші орында? (Жапония, АҚШ-тан кейінгі 3-орында)

Германияның автомобиль астанасы? (Вольфсбург)

Кеме жасаудан (жүк сыйымдылығы бойынша) нешінші орында? (Жапония мен Корея Республикасынан кейінгі 3-орында)

Германияны неге «химиялық держава» деп атайды? (химия өнеркәсібінің күшті дамуына байланысты)

Ауылшаруашылығының жетекші саласы? (мал шаруашылығы)

Картамен жұмыс

1. Картадан Германияның қай елдермен шектесетінін анықтау, көрсету.

Польша, Чехия,Австрия, Швейцария, Франция, Бельгия, Нидерланд, Дания

1. Аса ірі қалаларын картадан тауып көрсету: Берлин, Гамбург, Мюнхен, Кельн

Жаңа тақырыбымызда Дүниежүзілік «Үлкен жетілік», яғни экономикасы жоғары дәрежеде дамыған Ұлыбританияға саяхатха шығамыз. Саяхат нәтижесінде Ұлыбританиямен шекараласатын елдердің шекарасында, ірі қалаларында, королева Елизаветта резиденциясында, парламент үйінде, өндіріс орындарында боламыз.

3 Жаңа тақырыпты түсіндіру ( 18 минут)

Жер көлемі – 244,1 мың ш. ш
Халқы – 64,5 млн адам
Астанасы - Лондон
Ақшасы – фунт стерлинг
Діні - христиан, католиктер.

Мемлекеттік құрылымы – парламенттік монархия
Мемлекеттік тіл – ағылшын тілі
Мемлекет басшысы - королева

Үкімет басшысы – премьер-министр
Жоғарғы Заң шығарушы органы – парламент

1.Әлемдегі алғашқы ірі танкер «Глюкауф» 1886 жылы жасалған мемлекет – Ұлыбритания туралы айтамыз.

Дәстүрлі ұлттық тағамдары: еттен жасалатын: ростбиф, бифштекс, бекон т.б; сұлы ботқасын (порридж), балықты көп қолданады. Сүйікті сусындары — сүтқатқан шай, ішімдіктен — сыра, виски.

2. Соңғы қола және ерте темір дәуірінде (б.з.б. 800 — 700 ж.) Ұлыбританияға құрлықтан кельттердің қоныс аударуы басталды. Британиядағы кельттер мен кельттердің ықпалына ұшыраған халық шартты түрде бриттер деп аталады. Король Эгберт 9 ғ-да елдің үлкен бөлігін бір мемлекетке біріктіріп, ол Англия деп аталды. 1066 ж. Британияның ұсақ корольдіктерін нормандық қолбасшы Вильгельм басып алып, біртұтас мемлекетке біріктірді. 1707 ж. Ұлыбританияна корольдігіне бірігу жөніндегі актіге қол қойылғаннан кейін Лондон біртұтас мемлекеттің астанасына айналды. 18 ғасырдада Британдық отарлық жүйе қалыптасты. Отарларының барлығынан айрылғанына қарамастан Ұлыбритания әлемдегі жетекші елдердің бірі болып саналады.

3. Ұлыбританияның Елтаңбасымен, Туымен, астанасы - Лондонмен және мемлекеттік құрылымымен таныстыру. (слайд қосымша материал)

Ұлыбритания – Елтаңбасы  Ұлыбританияның Туы (слайд, суреттер)

Біріккен Корольдік деген атына қарамастан, Ұлыбритания федерация емес, унитарлы мемлекет.

Ұлыбритания 4 тарихи провинцияға: графтықтар мен Үлкен Лондоннан тұратын Англия, графтықтарға бөлінетін Уэльс, аудандар мен аралдық аумақтардан тұратын Шотландия және округтерге бөлінетін Солтүстік Ирландияға топтастырылған.

Ұлыбританияның астанасы-Лондон қаласы дүниежүзіндегі ең ірі және әйгілі әуежайдың бірі Хитроу орналасқан қала. Дүниежүзілік қаржы орталығы.

Ресми түрде мемлекет басшысы монарх - королева Елизавета 2 (слайд ,сурет) болғанымен, ол басқару ісіне араласпайды, тек парламент қабылдаған заңдарды бекітеді.

Ұлыбритания бірыңғай қабылданған арнайы негізгі заңы – Конституциясы жоқ ел.

Үкімет басшысы – премьер-министр Тереза Мэй (слайд, сурет)

Букингем сарайы королева резиденциясы болып есептеледі. Сарай алдындағы алаңда ақ мәрмәрдан жасалған королева Викторияның мүсіні орнатылған.

Парламент үйі Вестминстер сарайында орналасқан, биіктігі 97 м-лік Биг-Бен мұнарасына үлкен сағат орнатылған.

Ұлыбританиядағы басты саяси күштер – консервативтік және лейбористік партиялар.

Ұлыбритания БҰҰ, НАТО, ЕҚЫО, ЕО халықаралық ұйымдардың мүшесі.

 Тірек-сызбамен жұмыс.

Тірек-сызба арқылы Ұлыбританияның экономикалық-географиялық жағдайын түсіндіру.

Халықаралық теңіз және әуе жолдарының тоғысқан аймағында орналасуы

Кестемен жұмыс.

Кесте арқылы Ұлыбританияның табиғаты және табиғат ресурстарын түсіндіру.

Кесте арқылы Ұлыбританияның халқынның құрамын, санын  түсіндіру.

Кесте арқылы Ұлыбританияның өнеркәсіп салаларын түсіндіру.

Ұлыбритания – бокс, көгалдағы хоккей, футбол, гольф, крикет, регби сияқты әлемге кең тараған спорт түрлерінің отаны. Ұлыбритания – теміржол көлігінің отаны. Дүниежүзіндегі ең алғашқы метрополитен 1863 жылы Лондон қаласында салынған.

Қазақстан Республикасы мен Ұлыбритания арасындағы дипломатиялық қарым-қатынас 1992 жылдан бастап орнады. 1994 ж. 19 наурызда Қазақстан Республикасы мен Ұлыбритания арасында достық пен ынтымақтастық, экономикалық ынтымақтастық туралы бірлескен декларацияларына, білім, ғылым және мәдениет саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды.

Картамен жұмыс

1. Картадан Ұлыбританияның қай елдермен шектесетінін анықтау, көрсету. (слайд)

Франция, Бельгия, Нидерланд, Дания, Германия, Норвегия, Ирландия

1. Аса ірі қалаларын картадан тауып көрсету: Лондон (8 млн 308 мың), Манчестер (2 млн 600 мың), Бирмингем (1млн 28 мың) (слайд)

2. Ұлыбритания 4 әкімшiлік-саяси бөліктен (тарихи ұлттық облыстардан): (Англиядан (45 графтық пен ерекше әкімш. бірлік — Үлкен Лондон, әкімш. орт. — Лондон), Уэльстен (8 графтық, әкімш. орт. — Кардифф), Шотландиядан (12 облыс пен 186 арал, әкімш. орт. — Эдинбург), Солтүстік Ирландиядан (26 округ, әкімш. орт. — Белфаст) тұрады. Ал Мэн аралы (әкімш. орт. — Дуглас) мен Норманд аралдары (әкімш. орт. — Сент-Хелиер) дербес әкімш. аймақтар)

4 Жаңа сабақты бекіту ( 7 минут)

Сұрақ-жауап.

Ұлыбританияның экономикалық-географиялық жағдайы?

Ұлыбритания аумағының құрамы?

Ұлыбританияның табиғат ресурстары?

Ұлыбританияның мемлекет басшысы?

Ұлыбритания халқы?

Тест сұрақтары

1. Ұлыбританияның экономикалық-географиялық жағдайы?

А) Еуропа елдерінің солтүстік-батысындағы Британ аралдарында орналасқан

Б) Шығыс Еуропа елдері аралығында орналасқан

В) Оңтүстік Еуропаның орталық бөлігінде орналасқан

Г) Рейн өзенінің жағалауында орналасқан

2. Ұлыбритания аумағының құрамы?

А) 16 - ты әкімшілік (федералдық) жерден тұрады

Б) 4 әкімшiлік-саяси бөліктен тұрады

В) 25 штаттан тұрады

Г) федералдық округтен тұрады

3. Ұлыбританияның табиғат ресурстары?

А) таскөмір, қоңыр көмір,табиғи газ, калий тұзы

Б) күкірт, таскөмір, алтын

В) таскөмір, табиғи газ, уран

Г) таскөмір, мұнай мен газ, темір

4. Ұлыбританияның мемлекет басшысы?

А) премьер-министр

Б) королева

В) федералдық президент

Г) герцог

5. Ұлыбритания халқы?

А) 80,9 млн адам

Б) 60,5 млн адам

В) 64,5 млн адам

Г) 65,5 млн адам

6. Мемлекеттік құрылымы?

А) парламенттік монархия

Б) теократиялық монархия

В) федерациялық республика

Г) унитарлы республика

7. Дүниежүзіндегі ең алғашқы метрополитен қай жылы Лондон қаласында салынған?

А) 1683 жылы

Б) 1863 жылы

В) 1836 жылы

Г) 1638 жылы

5 Бағалау ( 2 минут)

Сабаққа белсенді қатысып, сұрақтарға жауап беріп отырған студенттерді бағалау.

6 Үйге тапсырма ( 3 минут)

Ұлыбритания

Оқытушы: _________ _________________________________

(қолы) (аты-жөні)

1 карточка

1. ГФР-ның астанасы? (Берлин қаласы әйгілі «Бранденбург қақпасы»)

2. Германияның экономикалық-географиялық жағдайы? (Шығыс Еуропа елдері аралығында, құрлық, әуе жолдарының тоғысында орналасқан орналасқан, Балтық, Солтүстік теңіздермен шектеседі)

3. Германия аумағының құрамы? (16 - ты әкімшілік (федералдық) жерден тұрады)

2 карточка

1. Германияның табиғат ресурстары? (таскөмір, қоңыр көмір,табиғи газ, калий тұзы мен құрылыс материалдар қоры)

2. Мемлекеттік құрылымы? (федерациялық республика)

3. Халқының саны жөнінен Батыс Еуропада нешінші орында? (80,9 млн адам, 1-орында)

3 карточка

1. Халықтың негізгі құрамын немістер құрайды? (92 %)

2. Жеңіл автомобиль жасаудан дүниежүзінде нешінші орында? (Жапония, АҚШ-тан кейінгі 3-орында)

3. Германияның автомобиль астанасы? (Вольфсбург)

4 карточка

1. Кеме жасаудан (жүк сыйымдылығы бойынша) нешінші орында? (Жапония мен Корея Республикасынан кейінгі 3-орында)

2. Германияны неге «химиялық держава» деп атайды? (химия өнеркәсібінің күшті дамуына байланысты)

3. Ауылшаруашылығының жетекші саласы? (мал шаруашылығы)

5 карточка

1. Германияның экономикалық-географиялық жағдайы? (Шығыс Еуропа елдері аралығында, құрлық, әуе жолдарының тоғысында орналасқан орналасқан, Балтық, Солтүстік теңіздермен шектеседі)

2. Германияның табиғат ресурстары? (таскөмір, қоңыр көмір,табиғи газ, калий тұзы мен құрылыс материалдар қоры)

3. Германияның автомобиль астанасы? (Вольфсбург)

6 карточка

1. ГФР-ның астанасы? (Берлин қаласы әйгілі «Бранденбург қақпасы»)

2. Мемлекеттік құрылымы? (федерациялық республика)

3. Кеме жасаудан (жүк сыйымдылығы бойынша) нешінші орында? (Жапония мен Корея Республикасынан кейінгі 3-орында)

7 карточка

1. Германия аумағының құрамы? (16 - ты әкімшілік (федералдық) жерден тұрады)

2. Германияның автомобиль астанасы? (Вольфсбург)

3. Халқының саны жөнінен Батыс Еуропада нешінші орында? (80,9 млн адам, 1-орында)

1. карточка

1. ГФР-ның астанасы?

2. Германияның экономикалық-географиялық жағдайы?

3. Германия аумағының құрамы?

1. карточка

1. Германияның табиғат ресурстары?

2. Мемлекеттік құрылымы?

3. Халқының саны жөнінен Батыс Еуропада нешінші орында?

1. карточка

1. Халықтың негізгі құрамын немістер құрайды?

2. Жеңіл автомобиль жасаудан дүниежүзінде нешінші орында?

3. Германияның автомобиль астанасы?

1. карточка

1. Кеме жасаудан (жүк сыйымдылығы бойынша) нешінші орында?

2. Германияны неге «химиялық держава» деп атайды?

3. Ауылшаруашылығының жетекші саласы?

1. карточка

1. Германияның экономикалық-географиялық жағдайы?

2. Германияның табиғат ресурстары?

3. Германияның автомобиль астанасы?

1. карточка

1. ГФР-ның астанасы?

2. Мемлекеттік құрылымы?

3. Кеме жасаудан (жүк сыйымдылығы бойынша) нешінші орында?

1. карточка

1. Германия аумағының құрамы?

2. Германияның автомобиль астанасы?

3. Халқының саны жөнінен Батыс Еуропада нешінші орында?

Тест сұрақтары

1. Ұлыбританияның экономикалық-географиялық жағдайы?

А) Еуропа елдерінің солтүстік-батысындағы Британ аралдарында орналасқан

Б) Шығыс Еуропа елдері аралығында орналасқан

В) Оңтүстік Еуропаның орталық бөлігінде орналасқан

Г) Рейн өзенінің жағалауында орналасқан

2. Ұлыбритания аумағының құрамы?

А) 16 - ты әкімшілік (федералдық) жерден тұрады

Б) 4 әкімшiлік-саяси бөліктен тұрады

В) 25 штаттан тұрады

Г) федералдық округтен тұрады

3. Ұлыбританияның табиғат ресурстары?

А) таскөмір, қоңыр көмір,табиғи газ, калий тұзы

Б) күкірт, таскөмір, алтын

В) таскөмір, табиғи газ, уран

Г) таскөмір, мұнай мен газ, темір

4. Ұлыбританияның мемлекет басшысы?

А) премьер-министр

Б) королева

В) федералдық президент

Г) герцог

5. Ұлыбритания халқы?

А) 80,9 млн адам

Б) 60,5 млн адам

В) 64,5 млн адам

Г) 65,5 млн адам

6. Мемлекеттік құрылымы?

А) парламенттік монархия

Б) теократиялық монархия

В) федерациялық республика

Г) унитарлы республика

7. Дүниежүзіндегі ең алғашқы метрополитен қай жылы Лондон қаласында салынған?

А) 1683 жылы

Б) 1863 жылы

В) 1836 жылы

Г) 1638 жылы

1.Кесте арқылы Ұлыбританияның табиғаты және табиғат ресурстарын түсіндіру.

2.Кесте арқылы Ұлыбританияның халқынның құрамын, санын  түсіндіру.

3.Кесте арқылы Ұлыбританияның өнеркәсіп салаларын түсіндіру.

Графикалық диктант

1. Еуропаның өнеркәсібіндегі ең жетекші сала - машина жасау

2. Еуропада машина жасаудан кейінгі жетекші сала-түсті металлургия

3. Еуропада «Үлкен жетілікке» кіретін төрт ел орналасқан

4. Германия мен Ұлыбританияда көмір өндіру мүлдем тоқтатылды

5. «Үлкен жетілікке» сегіз ел кіреді

6. Қазір аймақтағы АЭС-тер саны 80-ге таяу

7. Дүние жүзіндегі туристер ең көп баратын ел Франция

8. Шығыс Еуропаны бұрын социалистік жүйеде болған елдер алып жатыр

9. Дүние жүзіндегі аса ірі 200 банктің 100-ден астамы Еуропада орналасқан

10. 2002 жылы 1 қаңтарда - еуро айналымға енгізілді

15