Балама канткенде жагам

«ААЛАМДАШУУ ДООРУНДАГЫ /Й-Б/ЛЪ»

Семинардын эмне кереги бар?

\й-б\лъ мезгил мезгили менен ооруп, даарылоого муктаж болот…ъз убагында кийлигишпесе, айрым \й-б\лълър каарылыкка жетпей ъл\п калышы ыктымал. \й-б\лън\ С/Й//, УРМАТТОО жана МЭЭРИМД//Л/К азыктандырып турат.

Келгиле, ъткънгъ къз чаптырып къръл\:

Мурдалары 4 бълмъл\\ \йдъ 14 киши жашаса, азыр 4 кабаттуу \йдъ 4 киши жашап калган замандабыз…

Салттуу коомдогу кър\н\ш

Мурда \йдъг\ 1 бълмъб\з дасторкон жайылганда АШКАНА , жыналганда САЛОН , тъшък салынганда УКТООЧУ БЪЛМЪГЪ айланган

2 бала жетет, калганын ким багат?

Мурдалары 1 оюнчук же 1 кийимди 10 балаё ортодо колдонсо, азыр 2 балаё 2 оюнчукту бир-бири менен бъл\шъ албайт…

Бала жашап жаткан чъйрън\н изин ташыйт

Балага тарбия \йдъ берилет , ал эми мектепте ошол берилген тарбиянын жыйынтыгын къръб\з. мектепте болсо билим берилет -ошон \ч\н да биз мектептерди БИЛИМ БЕР// МЕКЕМЕСИ деп атайбыз

ЭКИ МУУН МУРДА КЕЧТЕР КАНТИП ЪТЧ/?

Кеч киргенде \й-б\лъ м\чълър\

-бир жерге чогулушчу

-ашказан гана эмес, башказан да тойчу

-бардыгы чогулмайынча башташчу эмес, сабырга тарбияланчу,

-бир-бири менен бир к\нд\к къргън билгени тууралуу маек болчу,

-ар бири жаёылыктары жана

кыйынчылыктары менен

бъл\шч\, кыйынчылыктар

\й-б\лъ м\чълър\ менен

чогуу чечилч\

-с\йлъъ, угуу, унчукпоо, чыдоо, създ\ бълбъъ, улууну урматтоо, кич\\н\ ызаттоо жана башка коомдо ъз\н алып ж\р\\ эрежелери \й-б\лъдъ \йрът\лгън. -телевизор, компьютер, интернет жашообузга кире элек убакта адамдар дасторкон четине чогулуп баарлашчу. Баары чогуу отурчу чырак жагылчу…. улуулардын с\йлъшкън\нъ балдар кийлигишч\ эмес, угуп гана отурушкан. Жада калса календар баракчасын окушса дагы аны эё маанил\\ жаёылык катары угушкан. Бул ъз кезегинде жалгыз жашоо м\мк\н эместигине, улууларга урмат менен мамиле жасап, алардан ар дайым кеёеш сурап туруу керек экендигине да тарбия болчу...

Жер титирегенде имараттар кычырабашы жана урабашы \ч\н къп нерселерди кылып, технология менен заманабыз алда канча алдыга жылып кетти. Бирок имараттын ичинде жашаган \й-б\лън\н кычырабашы жана урабашы \ч\н заманабыз бир канча тъмъндъп баратат…

27 ЖЫЛДЫК ЭГЕМЕНД//Л/КТ/Н УЧУРУНДА ЖАЁЫ МУУНДУН КАТМАРЫН ПАЙДА КЫЛДЫК

• МУРДАЛАРЫ

• АТА-ЭНЕСИ ЖОК - ТОМОЛОЙ ЖЕТИМ
• ЖЕ АТАСЫ, ЖЕ АПАСЫ ЖОК –

• ЖАРЫМ ЖЕТИМ БАР БОЛГОН БОЛСО

• АЗЫРКЫ УЧУРДА

• АТА-ЭНЕСИ БАР ТУРУП, ЖЕТИМДИКТИН ЗАПКЫСЫН, АЗАБЫН ТАРТЫП ЖАШАП ЖАТКАН

• ТИР//ЛЪЙ ЖЕТИМДЕРИБИЗ БАР ТИЛЕККЕ КАРШЫ

Т\гъйлърд\н бирин-бири С/Й//С/

ЭГЕРДЕ Т/ГЪЙЛЪР АРАСЫНДА С/Й//

БОЛБОСО…

БАЛАНЫН

• ЧОЁОЙУУСУ,
• БАСУУСУ,
• С/ЙЛЪШ/
• АКЫЛ ЭСИНИН ЪС//С/ КЕЧИГЕТ

- Адамдар билгенине жараша эмес, къргън\нъ жараша аракет жасашат

Андай болсо, балаёды тарбиялабай ъз\ёд\ тарбияла.

Анткени балаё барибир сага окшош болот!!!

Бала тарбиясы

ЭНЕНИН КУРСАГЫНДА БАШТАЛЫП,

бъбък кезинде

КАЛЫПТАНАТ!!!

БАЛАНЫ БАККАН МЕНЕН ТАРБИЯЛАГАНДЫН АЙЫРМАСЫН, БАЛАЁЫЗ ЧОЁОЮП КООМГО АРАЛАШКАНДА БИЛЕСИЗ!!!

1. Социалдык эс алуу - эмгек жамааты,достор, туугандар менен мамиле жасоо аркылуу болот…. 2. Менталдык эс алуу – ички сезимдерди бир жерге чогултуу. Перзенттер менен бир жерге чогулганда болот…. 3. Физикалык эс алуу – бир аз жатып уктоо, сууга чайынып алуу менен болот…. 4. Руханий эс алуу – тазаланып даарат алуу, намаз кылуу жана медитация аркылуу болот…

Ата-энелер ъз балдарын т\ш\н\\ \ч\н алар алектенген нерселер жън\ндъ т\ш\н\г\ болушу керек, мисалы

ИНТЕРНЕТ

же

ЖАЁЫ ТЕХНОЛОГИЯ

Баласына бала болгон ата-энелердин айынан заманабыз оёоло албай жатат. Кимдин кимге шарт койоорун унутпаёыздар!!!

ИНТЕРНЕТ ДЕГЕН БАЛАКЕТ

ЖАНА

БАЙКУШ БАЛДАР

АТА-ЭНЕСИ МЕНЕН БОЛГОН МАМИЛЕСИНЕ ТААСИР ЭТЕТ. 2 ЖАШКА ЧЕЙИНКИ УБАКТА НАРИСТЕНИН МЭЭСИ /Ч ЭСЕ ТЕЗ ЪСЪТ. АТА-ЭНЕНИН БАЛАСЫ МНЕЕН С/ЙЛЪШ//С/ АНЫН МЭЭ КЛЕТКАЛАРЫНЫН КАЛЫПТАНЫШЫНА ЖАРДАМ БЕРЕТ. МЫНДАЙ УЧУРДА БАЛА УБАКТЫСЫН АТА-ЭНЕСИ МЕНЕН ЭМЕС, СМАРТФОН ЖЕ ИНТЕРНЕТ МЕНЕН ЪТКЪРСЪ, АЁ СЕЗИМИ ЪСПЪЙ КАЛАТ!!!

БАЛАНЫН АЛГАЧКЫ «НАРКОТИГИ» БОЛУП КАЛАТ. СМАРТФОН АРКЫЛУУ БАЛА КААЛАГАНЫН (ОЮН, МУЗЫКА, ВИДЕО) АЛА АЛАТ. БУЛ ТЕХНИКА АНЫН КРУГОЗОРУН ЪСТ/РБЪСТЪН, ТЕСКЕРИСИНЧЕ, КЪН/М/Ш АДАТКА АЙЛАНАТ. НАТЫЙЖАДА БАЛА ДАЙЫМА СМАРТФОНДУ ЭЁСЕП КАЛАТ.

ТАЛМА ПАЙДА БОЛОТ. БАЛДАР ЖАКШЫ КЪРГЪН НЕРСЕСИН КОЛУНАН ТАРТЫП АЛСА ЧЫР САЛЫШАТ. АЙРЫМДАРЫ КАЛТЫРАП-ТИТИРЕП ЖАТЫП КАЛАТ.

УЙКУСУ БУЗУЛАТ. ЖАШ БАЛДАР ЭЛЕ ЭМЕС, ЧОЁДОР ДА УКТАРДА СМАРТФОН КОЛДОНСО ЭКРАНДАН ЧЫККАН ЖАРЫК УЙКУ ГАРМОНУНУН ИШТЕШИНЕ ТЕРС ТААСИР ТИЙГИЗЕТ. ЖЫЙЫНТЫГЫНДА УЙКУ ЦИКЛИ БУЗУЛАТ. КЪЗ РАГЫ ООРУУСУН ДА ПАЙДА КЫЛАТ.

ОКУУ ЖЪНДЪМД//Л/Г/НЪ ТААСИР ЭТЕТ. ОКУУ /Ч/Н МААНИЛ// БОЛГОН ВИЗУАЛДЫК КЪНД/МДЪР/Н/Н ЪС/Ш/НЪ, ЧЫГАРМАЧЫЛЫК ЖЪНДЪМ/НЪ, ЭЛЕСТЕТ//С/НЪ ЗЫЯН КЕЛТИРЕТ.

АГРЕССИВД// КЫЛЫП КОЕТ. СМАРТФОНДУ ОЙНОП ЖАТЫП ЭКРАНЫ ИШТЕБЕЙ, ЖЕ КЪР/П ЖАТКАН ВИДЕОСУ ТОКТОП КАЛСА БАЛАНЫН АЧУУСУ КЕЛИП, КАЙРА-КАЙРА БАСКЫЛАП, КЭЭДЕ ЧААП ЖИБЕРЕТ. МЫНДАЙ КЪР/Н/Ш БАЛАНЫ АГРЕССИВД//Л/ККЪ АЛЫП БАРАТ.

СОЦИАЛДЫК КОРКУНУЧТАР ЖАРАЛАТ. СОЦИАЛДЫК КЪНД/МДЪРГЪ /ЙРЪН//-БАЛАНЫН ИЙГИЛИКТ// ЪС/Ш/ /Ч/Н МААНИЛ// ЭТАП. СМАРТФОНДУ КЪП КОЛДОНГОН БАЛА ЧОЁОЙГОНДО БАШКАЛАР МЕНЕН ПИКИР АЛЫШУУДА, /Й-Б/ЛЪЛ/К МАСЕЛЕЛЕРДЕ, КАРЬЕРАЛЫК ЪС//ДЪ ЪЗ АЛДЫНЧА ЧЕЧИМ ЧЫГАРА АЛБАЙ КЪП КЫЙЫНЧЫЛЫКТАРГА УЧУРАЙТ.

-МИОПИЯ (КЪР//С/ НАЧАРЛАЙТ)

-МОЮН, Ж/Л/Н, ОМУРТКА ООРУУЛАРЫ

-БАШ ООРУУ

-ТАРАМЫШЫ ТАРТЫШУУ

-АШЫКЧА САЛМАК

-КАНТ ДИАБЕТИ

-ИММУНИТЕТИНИН ТЪМЪНДЪЪС/

-ИНСУЛЬТ, ИНФАРК

Ата-энелер сонун \й\м, сонун машинам болсун деп аракет жасабастан, СОНУН ПЕРЗЕНТИМ болсун деп аракет жасоосу керек…

Эч кандай оюнчук, канчалык кымбат болсо да, ойноп жаткан шеригиёдин ордун баса албайт. Андай болсо балаёызды кымбат оюнчук менен жалгыз калтырбай ъз\ё\з шерик болуёуз…

2.400 5-КЛАССТЫН ОКУУЧУЛАРЫНЫН

АРАСЫНДА ОТКОРУЛГОН АНКЕТАДА ;

БАЛДАРДЫ ЭН КОП КЫЙНАГАН НЕРСЕ :

“ АТА-ЭНЕЛЕРИ МЕНЕН АЗ УБАКЫТ БОЛГОНДОРУ ”

“ ата-эненизден эмнени кутосуз ?

1- жакшы тараптарыбызды ачыкка чыгаруусун .

• 1- жакшы тараптарыбызды ачыкка чыгаруусун .
• 1- жакшы тараптарыбызды ачыкка чыгаруусун .

2- каталарыбызга тушунуктуу болуусун .

“ мен кылган катаны 2 кун суйлойт, башкаларына айтат, каталарымды бетиме урат, өздөрү кылса ошол жерде унутушат. ”

“ бир жумуртка сындырасын жашооң бүтөт, апам ар дайым сындырат эч нерсе болбойт .”

“ ката кылганында бизде муну эч ким жасабайт сен кимге тарттың ” дешет .

3- бир нерсе жасап жатканда биздин да каалоолурубузду эсепке алса.

• 3- бир нерсе жасап жатканда биздин да каалоолурубузду эсепке алса.
• 3- бир нерсе жасап жатканда биздин да каалоолурубузду эсепке алса.

- “ алар кааласа мажбур абалда айланганы чыгабыз, биз каалаганда уйдо отурабыз.

4- жаман баа алганда урбай, тушундурсун. Жакшы баа алсак конул да бурушпайт, мактап да коюшпайт.

5- бизди коркутуп стреске салышпасын .

• 5- бизди коркутуп стреске салышпасын .
• 5- бизди коркутуп стреске салышпасын .

- “ сен эшшексин. Дагы кайталагын менден жакшы кунду корбойсун !”

6- бизге аракеттери менен орнок болсун . Оздоруно создору дал келсин.

• 6- бизге аракеттери менен орнок болсун . Оздоруно создору дал келсин.
• 6- бизге аракеттери менен орнок болсун . Оздоруно создору дал келсин.

“ сигарета чекпе дейт чегишет. Арак ичпе дейт ичишет ”

“ атам мага коп телевизор коросун дейт, бирок озу менден коп корот. ”

• “ сигарета чекпе дейт чегишет. Арак ичпе дейт ичишет ” “ атам мага коп телевизор коросун дейт, бирок озу менден коп корот. ”
• “ сигарета чекпе дейт чегишет. Арак ичпе дейт ичишет ” “ атам мага коп телевизор коросун дейт, бирок озу менден коп корот. ”

Озунун заманы менен биздин заманды салыштырбасын

• Озунун заманы менен биздин заманды салыштырбасын
• Озунун заманы менен биздин заманды салыштырбасын

Коркуткандын ордуна суйунтсун

Биз менен да кенешсин.

• Коркуткандын ордуна суйунтсун Биз менен да кенешсин.
• Коркуткандын ордуна суйунтсун Биз менен да кенешсин.

Инилерибиз менен урушсак адилеттуу болсун

• Инилерибиз менен урушсак адилеттуу болсун
• Инилерибиз менен урушсак адилеттуу болсун

Ачуусу келсе бизден чыгарбасын

Озубуз жакшы коргон кесипти тандайлы.

Биз мултик коруп жатсак келип башка каналга албасын

Бала тарбиясындагы кеёири таралган бирок туура эмес т\ш\нчълър.

1- Сеники окшошпой жатат, келе берчи мен кылайын! -деген съз баланын ъз\нъ ишенимин азайтат

2- Ал да, басылчы деги! -деген съз бала бир

нерсени сурай бергенинен же ыйлай бергенинен

баланы кайсарлыкка алып келет.

3- Дагы бир жолу кайталанчу болсо, таарынба! -

деген съз баланы таарынчактыкка алып келет

4- Мен сага токтот деп жатам! -деген съз баланы

ъчъш\\гъ алып келет.

Балаёыз иниси менен

урушканда ачууланып жазалантыргандан

къръ, иниси менен жакшы ойноп жаткан

учурда мактасаёыз дагы да пайдалуураак…

5- Балдарыёызга канчалык «ЖОК» -деген соъзд\ къп колдонсоёуз, убакыттын ът\ш\ менен алар да сизге ЖОК дешти баштайт…

6- Мен да бала болгом, ът\п кетет! -деген съз

баланы \м\тс\зд\ккъ алып келет.

7- Баламын бардык нерсеси болушу керек, эч

нерседен кем болбошу керек! -

деген съз баланы жалкоо кылат.

8- Балама убактымды ажырата албасам да, эч

нерседен кем кылганым жок бирок! -деген съз

ата-эненин жоопкерчилигин унуттурат.

9- Сен бул нерсени т\ш\н\ш\ё керек! -деген соъзд\ уккан бала коргонуу реакциясына ът\п алат жана таарынып турганда кеёештин бер\\н\н кажети жок…

10- Болбогон нерсеге капаланбачы,

ыйлактабачы! -деген създ\ уккан бала мындан

кийин сизге ишеничин жоготуп койот.

11- Менин ден-соолугумду сакта! -деген създ\

орунсуз эле уга берген бала кайдыгер болуп

калат.

12- Муну сатып алганга акча жок! -деген създ\н

ордуна «Мындай оюнчук сенде бар», «шоколад

ътъ зыяндуу» деген жакшы. Себепсиз акча

жок десеёиз бала ата-энемдин акчасы болсо

баарын сатып алат деген б\т\мгъ келет.

13- Элдин балдарын карачы, а сен болсо илээнди,

ж\\н\ бош, атала, с\йрългън ж.б.у.с…! -деген

съз баланын ъз\нъ болгон баалоосун т\ш\рът

жана бала ошого жараша кыймылдай баштайт.

• - Эгер балаёыз \й-б\лъдъ достук жана ынтымакты кър\п чоёойсо,

БУЛ Д/ЙНЪДЪ БАКТЫЛУУ БОЛУУНУ /ЙРЪНЪТ! -

15- Кийимиёди ал! -дегендин ордуна:

ТИГИ КИЙИМ ЖЕРДЕ КАЛЫП ……..

-деп себебин т\ш\нд\рсъё\з

балага дагы да пайдалуураак.

-атаке биздин класста Нурбек деген бала бардык сабактардан «5» алат -кана эле, мен ошол баланын атасы болуп калганымда-деди атасы какшытып -жакшы эле атасы болбоптурсуз, атаке. Себеби анын атасы мурда эле ъл\п кеткен….

Бала \ч\н пайдалуу създър

1- Мен сени жакшы къръм! -деген създ\ къп

укпаган бала чечкинсиз жана ырайымсыз

болот.

2- Мен сени менен сыймыктанам! -деген съз

баланын максат коюп алга жылышына жардам

берет.

3- Мени кечирип койчу! -сиздин да аракетиёиз

балаёызга чагылышып турганын унутпасаёыз

жакшы болоот.

4- Мен сени кечирдим! -деген създ\ урушкандан

кийин да айтпай ж\ръ берсеёиз бала ата-энеге

к\й\мс\з болуп калуу коркунучу бар.

5- Мен сени угуп жатам! -деген съз

« Сен кичинесиё, эмнени билмек элеё, жън

отурчу »-дегенден жакшы, антпесе балада

адамга болгон ишеним жоголот.

6- Сен буга жоопкерчиликт\\с\ё! -деген съз

баланы чечкинд\\л\ккъ, жоопкерчиликке

тарбиялайт.

7- Сен муну жасай аласыё! -деген съз. Балаёызга

ишемиёиз к\ч болсо ал дагы келечекте сиздин

\м\т, тилектериёизди ишке ашырат

БЕЛГИЯДА АЖЫРАШУУ АРЫЗЫ нике катталган к\ндън 2 жыл ъткъндън кийин гана кабыл алынат

«Бардык бактылуу \й-б\лълър бир-бирине окшош, ал эми ар бир бактысыз \й-б\лъ ъз\нчъ бактысыз» Лев Толстой

“ ТАРБИЯЛАШЫМ КЕРЕК БОЛГОН БИР БАЛАМ, ЖАНА ЖЕТЕКТЕШИМ КЕРЕК БОЛГОН БИР ЪЛКЪМ БАР. АЧЫК АЙТСАМ ЭМНЕ КЫЛААРЫМДЫ БИЛБЕЙ ЖАТАМ ” ТОНИ БЛЕЙР ( АНГЛИЯНЫН ПРИМЕР МИНИСТРИ 46 ЖАШЫНДА )

/й-б\лъл\к бакыттын эё маанил\\ принциби – \й-б\лън\н ичинде баарлашуу сапаты

Эрке бала ъм\рдъ къп нерсенин кадырына жетпейт жана ийгиликт\\ боло албайт.

БАЛАЁЫЗГА БАЙ БОЛУШТУ ЭМЕС, БАКТЫЛУУ БОЛУШТУ /ЙРЪТ/Ё/З. ОШОНДОЙ КЫЛСАЁЫЗ ЧОЁОЙГОНДО АР БИР НЕРСЕНИН БААСЫН ЭМЕС, КАДЫРЫН БИЛИП ЖАШАЙТ…

Апамдын създър\нън айтайынбы?

Апа акча бериёчи-десеё

Мен сага эмне, акча чыгарган

заводмунбу?

Апа эмне кийем-десеё

Жылаёач бар!!!

Апа таппай жатам-десеё

Азыр мен барып тапсам

къз\ёд\ чукуйм.

Асманды карабай жерди кара!!!

Коноктор келгенде шоктонсоё же сукулдасаё…

Коноктор кетсин

мойнуёду жулам!!!

Тандырдан ыссык нанды \з\п клегенде

Биринчи эски нанды жегиле.

Жаёысын эртеё жейсиёер!!!

Эщиктен достор чакырганда

Чык, эрлериё келди!!!

Апа каякка кетип баратасыз-десеё

Мышыктын тоюна!!!

Эрте менен ойшотко

Тур сасыбай, адамдардын

балдары качаан турган!!!

Апа сумкам кана?-десеё

Сени издеп къчъгъ

чыгып кетти!!!

Кандай ата-энеге ээ болгонун маанил\\ эмес. Анткени ал сенин колуёдагы иш эмес. Бирок кандай

АТА-ЭНЕ

болоорун абдан маанил\\. Анткени бул сенин колундагы иш!!!

Урматтуу ата-эне жана мугалим! БАЛА СИЗ КААЛАГАНДАЙ ЭМЕС, СИЗ ТАРБИЯЛАГАНДАЙ ЧОЁОЙОТ…

Куш уясында къргън\н жасайт

Къчът канчалык чоёойсо, анын кълъкъс\ да ошончолук чоёойоорун унутпаёыздар.

Къчът жаш кезинде ийилет….

Азыркы жаштардын 4 ж\з\ бар

• Биринчисин \йдъ
• Экинчисин мектепте
• /ч\нч\с\н досторунун арасында
• Търт\нч\с\н тааныбаган инсандар арасында

кърсътът

Перзентиёиздин сиз ойлогон инсан болуусун кааласаёыз, анда перзентиёизге болгон жоопкерчиликтин 80-90 пайызын ъз\ё\згъ алыёыз. Башкасынан шылтоо издебеёиз.

Баланын ийгиликке жет\\с\ ата-эне менен мугалимдин къзъмъл\ндъ экенин да унутпаёыздар. Баланын сабагын къзъмълдъп текшер\\ \ч\н ата-эненин мугалим болуусу шарт эмес.

“ ИНСАН СУЙБОГОН ЖЕРИНЕН ЭЧ НЕРСЕ АЛА АЛБАЙТ .”

ОШОНДУКТАН…..

АТА-ЭНЕНИН МИЛДЕТИ :

МЕКТЕП АНА МУГАЛИМДИ БАЛДАРЫНА СУЙДУРУУ БОЛУП САНАЛАТ

МУГАЛИМДИ барктабаган ълкън\н келечеги жок!!!

ЭГЕР БАЛАЁЫЗДЫ ЖАКШЫ ЖЕТИШТИР//Н/ КААЛАСАЁЫЗ, АГА ЖУМШАГАН АКЧАЁЫЗДЫ ЭКИ ЭСЕ АЗАЙТЫРЫП , АГА БЪЛГЪН УБАКТЫЁЫЗДЫ ЭКИ ЭСЕ КЪБЪЙТ/Ё/З…

Жамааттын пайдалары

• 70 Пайыз ашыкча жол
• Баары жетекчи болуу укугуна ээ
• Бирин-бири козомолдойт
• Келген кушту кошуп алганга ашыгат

МУГАЛИМДИ барктабаган ълкън\н келечеги жок!!!