СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Аскерге чейин даярдык

Категория: Директору

Нажмите, чтобы узнать подробности

Аскерге чейин даярдык (АЧД-НВП)

Кыргыз Республикасы эгемендүүлүккө жетишкенден кийин 1996-97-жылдардан билим берүү системасында батыш европанын толеранттуулук термини системада жаңылануу деген ураанда колдоншуп өлкөбүздөгү кээ бир патриоттук сезимди ойгото турган сабактарды жоюу жана алсыздандыруу иретинде колдоно башташкан. 

Өзү толеранттуулук деген эмне? (ТОЛЕРАНТНОСТЬ (от лат. tolerantia – терпение) 1) терпимость к иного рода взглядам, нравам, привычкам. Толерантность необходима по отношению к особенностям различных народов, наций и религий. Она является признаком уверенности в себе и сознания надежности своих собственных позиций, признаком открытого для всех идейного течения, которое не боится сравнения с др. точками зрения и не избегает духовной конкуренции; 2) способность организма переносить неблагоприятное влияние того или иного фактора среды. Философский энциклопедический словарь.2010)

Демек, биз өзүбүздүн мыйзам ченемдүүлүгүбүздү колдонушубуз керектиги айтылып жатат, бул деген союуздун программасынан чыгып кыргыз элибиздин үрп адаттарынын алкагында билим тарбия берүү жана изилденүү болчу. Бирок жогоркунун эсебинен өзүбуздүн билим берүү методдорубуз эмес эксперименталдык,  баш аламандык биздин минталитетке туура келбеген чет элдик окутуп тарбиялоо усулуна өткөрүүнү азыркы учурга чейин аракеттенишүүдө. Билим алуу эркиндиги бала каалагандай окуусу, каалаган тартипте билим алуусу б.а. мажбурлап окутуу тарбиялоо системасын түп тамырынан жоюу жана баш аламандыкка алып келүүгө көздөлгөн билим тарбия.

Өспүрүм балдар мектепте тарбияланбай үйдө ата энеси тарбия бере албай кескин түрдө айыл шаарларда  түрдүү тартип бузуу, кылмыштын өсүшүнө жол түзүлүп берилүүдө. Кесепети айыл шаарларда топтолушуп майда бей баштык, баш аламандыкка, чоңойгондо чоң башаламандыкка, кылмыштуулукка жол ачып берүүнүн бирден бир усулу болуп калыптана баштады. Бул көрүнүштөргө бөгөт коюулбаса мынданда өрчүшү күтүлүүдө. Жашы жете элек өспүрүмдөргө биринчиден үй-бүлөсүнүн таасири чоң, анын ата энеси, бир туугандары жана туугандары.

Чындыгында карап көрсөк психологияда  Д.Б.Эльконинин өспүрүмдөрдүн алдыңкы формаларынын өзгөрүү критерийлерине таянып, өспүрүм куракты 11-17 жаштагы мезгил деп атаган. Бирок ал аны эки этапка бөлөт: орто мектеп жашы (11-15 жаш) анда өз-ара, топтошуп сүйлөшүүлөр негизги иши болуп саналат жана жогорку мектеп жашы (15-17 жаш) билим алуу жана кесиптик иш алып баруу мезгили. Демек, ошол (11-15 жаш)курак мезгилиндеги тарбия татаалдаша баштаганы билинбей, алар сырткы чөйрөдөгү бирге окугандары, достору, жакын туткан адамдары менен мамилелешип сүйлөшүп, ар кандай учурларды талкуулап ишеничтери пайда болуп коомго ынгайлаша башташат. Ата эне, бир туугандары жана туугандарынан жашыруун билдирип билдирбей өз ара арасат мезгилине айланат…. Мындай учурда ата эне, социальдык педагог, класс жетекчилери (кураторлор) ЖЖӨИ биргеликте иш алып баруусун күчөйтүү жана тарбиялоо муктаждыгына ээ. Бирок, тарбиялоо усулу алсыз......

Ошолордун ичинен аскер жетекчиси, аскерге чейин даярдык -АЧД сабагынын мугалими мекенди сүйүүгө, коргоого патриоттук сезимди ойготуучу №1 сабак болчу, аскер жетекчисинин кызматтык ордун жоюуп болбогон сааты калып азыркыга чейин аты эле бар жетишерлик денгээлде сабак өтүлбөй жана ал саат кошумча саат болуп калган. Өлкөбүз, кийинки келечек үчүн эң керектүү сабак десе болот. Айылдарда аскер жетекчисин мектептерде гана эмес, жарандык коргонуу боюнча бала бакчаларда да кошумча кароону милдеттендирүү менен аскер жетекчиси кызмат ордун калыбына келтирүү зарыл экендиги мезгил талабына ылайык.

Ал тургай акыркы 10 жылдыкта тестирлөө ЖРТ (ОРТ) га да жетишишти бул жерде эң кызыктуусу 11-жыл боюу окуп 5ке окуган окуучулардын мээнети, мугалимдин берген тарбиясы текке кеткени, келечек муунубуздун өнүгүп өсүүсүнө түздөн түз бөгөт коюулганы турган кеп. Себеби тестирлөөдө билими ой жүгүртүүсү бааланышы мүмкүн, бирок, жүрүм туруму анын коомго болгон мамилеси мугалим тарабынан гана билимине кошуп бааланышы баарыбызга белгилүү.  Мугалим балдарды тээ бала бакчадан баштап кыймыл аракет,туура сүйлөөгө, түстөрдү өздөштурүү, туура эсептөөгө, жаратылыш, мекен таануудан 11-классты бүткөнгө чейин коомду, дүйнөнү таануу, мекенин сүйүүгө, кесип тандоого чейин үйрөтөт, бул жагы эске алынбаганы өкүнүчтүү.

Өлкөбүздүн  мектептериндеги аскер жетекчилигин жандандыруу  жарандарды аскердик кызматка жана жарандык коргонууга милдеттүү түрдө даярдоо болуп, мекенди коргоонун 1чи этабы теориялык жана практикалык жактан тарбиялоодо мамлекетибизге салган чоң салымы болуп эсептелээр эле.       

Мектептердеги аскер жетекчилеринин негизги милдеттери:

коргонуу жаатында негизги билим берүү;

аскердик-патриоттук тарбия берүү;

билим берүү мекемесинде жана уюмдардын окуу борборлорунда аскердик кызматтын негиздерин үйрөтүү;

аскер комиссариатынын жолдомосу боюнча жоокерлердин, матростордун, сержанттардын жана командирлердин аскердик милдеттерин окуп үйрөнүү;

аскердик биринчи медициналык  жардам көрсөтүү.

Аскердик кызматка даярдоо жана жарандык коргонууга даярдыкты 16-17 жашка толгон улан-кыздар  үчүн жүргүзүүнү жана орто жалпы билим берүүчү уюмдарда, баштапкы кесиптик жана орто кесиптик билим берүү мекемелеринде окууну шарттоо зарыл.

 

 

Просмотр содержимого документа
«Аскерге чейин даярдык»

Аскерге чейин даярдык (АЧД-НВП)

Кыргыз Республикасы эгемендүүлүккө жетишкенден кийин 1996-97-жылдардан билим берүү системасында батыш европанын толеранттуулук термини системада жаңылануу деген ураанда колдоншуп өлкөбүздөгү кээ бир патриоттук сезимди ойгото турган сабактарды жоюу жана алсыздандыруу иретинде колдоно башташкан.

Өзү толеранттуулук деген эмне? (ТОЛЕРАНТНОСТЬ (от лат. tolerantia – терпение) 1) терпимость к иного рода взглядам, нравам, привычкам. Толерантность необходима по отношению к особенностям различных народов, наций и религий. Она является признаком уверенности в себе и сознания надежности своих собственных позиций, признаком открытого для всех идейного течения, которое не боится сравнения с др. точками зрения и не избегает духовной конкуренции; 2) способность организма переносить неблагоприятное влияние того или иного фактора среды. Философский энциклопедический словарь.2010)

Демек, биз өзүбүздүн мыйзам ченемдүүлүгүбүздү колдонушубуз керектиги айтылып жатат, бул деген союуздун программасынан чыгып кыргыз элибиздин үрп адаттарынын алкагында билим тарбия берүү жана изилденүү болчу. Бирок жогоркунун эсебинен өзүбуздүн билим берүү методдорубуз эмес эксперименталдык, баш аламандык биздин минталитетке туура келбеген чет элдик окутуп тарбиялоо усулуна өткөрүүнү азыркы учурга чейин аракеттенишүүдө. Билим алуу эркиндиги бала каалагандай окуусу, каалаган тартипте билим алуусу б.а. мажбурлап окутуу тарбиялоо системасын түп тамырынан жоюу жана баш аламандыкка алып келүүгө көздөлгөн билим тарбия.

Өспүрүм балдар мектепте тарбияланбай үйдө ата энеси тарбия бере албай кескин түрдө айыл шаарларда түрдүү тартип бузуу, кылмыштын өсүшүнө жол түзүлүп берилүүдө. Кесепети айыл шаарларда топтолушуп майда бей баштык, баш аламандыкка, чоңойгондо чоң башаламандыкка, кылмыштуулукка жол ачып берүүнүн бирден бир усулу болуп калыптана баштады. Бул көрүнүштөргө бөгөт коюулбаса мынданда өрчүшү күтүлүүдө. Жашы жете элек өспүрүмдөргө биринчиден үй-бүлөсүнүн таасири чоң, анын ата энеси, бир туугандары жана туугандары.

Чындыгында карап көрсөк психологияда Д.Б.Эльконинин өспүрүмдөрдүн алдыңкы формаларынын өзгөрүү критерийлерине таянып, өспүрүм куракты 11-17 жаштагы мезгил деп атаган. Бирок ал аны эки этапка бөлөт: орто мектеп жашы (11-15 жаш) анда өз-ара, топтошуп сүйлөшүүлөр негизги иши болуп саналат жана жогорку мектеп жашы (15-17 жаш) билим алуу жана кесиптик иш алып баруу мезгили. Демек, ошол (11-15 жаш)курак мезгилиндеги тарбия татаалдаша баштаганы билинбей, алар сырткы чөйрөдөгү бирге окугандары, достору, жакын туткан адамдары менен мамилелешип сүйлөшүп, ар кандай учурларды талкуулап ишеничтери пайда болуп коомго ынгайлаша башташат. Ата эне, бир туугандары жана туугандарынан жашыруун билдирип билдирбей өз ара арасат мезгилине айланат…. Мындай учурда ата эне, социальдык педагог, класс жетекчилери (кураторлор) ЖЖӨИ биргеликте иш алып баруусун күчөйтүү жана тарбиялоо муктаждыгына ээ. Бирок, тарбиялоо усулу алсыз......

Ошолордун ичинен аскер жетекчиси, аскерге чейин даярдык -АЧД сабагынын мугалими мекенди сүйүүгө, коргоого патриоттук сезимди ойготуучу №1 сабак болчу, аскер жетекчисинин кызматтык ордун жоюуп болбогон сааты калып азыркыга чейин аты эле бар жетишерлик денгээлде сабак өтүлбөй жана ал саат кошумча саат болуп калган. Өлкөбүз, кийинки келечек үчүн эң керектүү сабак десе болот. Айылдарда аскер жетекчисин мектептерде гана эмес, жарандык коргонуу боюнча бала бакчаларда да кошумча кароону милдеттендирүү менен аскер жетекчиси кызмат ордун калыбына келтирүү зарыл экендиги мезгил талабына ылайык.

Ал тургай акыркы 10 жылдыкта тестирлөө ЖРТ (ОРТ) га да жетишишти бул жерде эң кызыктуусу 11-жыл боюу окуп 5ке окуган окуучулардын мээнети, мугалимдин берген тарбиясы текке кеткени, келечек муунубуздун өнүгүп өсүүсүнө түздөн түз бөгөт коюулганы турган кеп. Себеби тестирлөөдө билими ой жүгүртүүсү бааланышы мүмкүн, бирок, жүрүм туруму анын коомго болгон мамилеси мугалим тарабынан гана билимине кошуп бааланышы баарыбызга белгилүү. Мугалим балдарды тээ бала бакчадан баштап кыймыл аракет,туура сүйлөөгө, түстөрдү өздөштурүү, туура эсептөөгө, жаратылыш, мекен таануудан 11-классты бүткөнгө чейин коомду, дүйнөнү таануу, мекенин сүйүүгө, кесип тандоого чейин үйрөтөт, бул жагы эске алынбаганы өкүнүчтүү.

Өлкөбүздүн мектептериндеги аскер жетекчилигин жандандыруу жарандарды аскердик кызматка жана жарандык коргонууга милдеттүү түрдө даярдоо болуп, мекенди коргоонун 1чи этабы теориялык жана практикалык жактан тарбиялоодо мамлекетибизге салган чоң салымы болуп эсептелээр эле.

Мектептердеги аскер жетекчилеринин негизги милдеттери:

коргонуу жаатында негизги билим берүү;

аскердик-патриоттук тарбия берүү;

билим берүү мекемесинде жана уюмдардын окуу борборлорунда аскердик кызматтын негиздерин үйрөтүү;

аскер комиссариатынын жолдомосу боюнча жоокерлердин, матростордун, сержанттардын жана командирлердин аскердик милдеттерин окуп үйрөнүү;

аскердик биринчи медициналык жардам көрсөтүү.

Аскердик кызматка даярдоо жана жарандык коргонууга даярдыкты 16-17 жашка толгон улан-кыздар үчүн жүргүзүүнү жана орто жалпы билим берүүчү уюмдарда, баштапкы кесиптик жана орто кесиптик билим берүү мекемелеринде окууну шарттоо зарыл.






Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!