Ашық сабақ "Жұрнақ,оның түрлері"

Сабақтың тақырыбы. Жұрнақ, оның түрлері

Сабақтың мақсаты: а) Оқушыларға жұрнақ, оның түрлері туралы түсінік беру, білімдерін кеңейту.

ә) Оқушылардың практикалық білімдерін кеңейту, ой-өрістерің дамыту, ойларын еркін жеткізуге үйрету, түбірге жұрнақ жалғау арқылы жаңа сөз пайда болатынын дәлелдету.

б) оқушыларды адалдыққа, достыққа, адамгершілікке, еңбексүйгіштікке, жалқаулық сияқты жаман әдеттен аулақ болуға тәрбиелеу.

Көрнекі қүралдар: слайд, суреттер, үлестірмелі парақшалар.

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру

«Зымыран сұрак»

1. Түбірлес сөздер деген қандай сөздер?

2. Түбір деген қандай сөздер?

3. Қосымшадеген не?

4. Қосымшаның түрлерін ата.

Жаңа сабақ

Сурет бойынша түсіндіру: балықшы етікші

Суретке назар аударайық. Кімнің суретін көріп отырсыңдар? Осы балықшы, етікші сөздерінің түбір мен қосымшасын ажыратайық, мағынасын аныктайық.

Жұрнақ деп өзі жалғанған сөздің мағынасын өзгертетін қосымшаны айтамыз.

Жұрнақ — сөз тудырушы, сөз түрлендіруші қосымша.

Сөздің негізгі мағынасын өзгертеді, жаңа сөз тудырады.

Өзгертпей, оған қосымша мағына ғана үстейді.

ки - ім, аш - ық, қала - шық, ақ - шыл

III деңгей

Оқушыларға ережелерді қайталатып оқыту.

Оқулыкпен жұмыс

Сөз тудырушы және сөз түрлендіруші жүрнақты екі бағанға көшіру.

Төмендегі сөздің мағынасын анықтап, олардың қандай сұрақтарға жауап

беретінін айту. Әрбір сөздің түбірі мен қосымшасын дефис арқылы ажыратып көшіру.

1-тапсырма. Ребусты шешіп, сол сөздің түбірі мен қосымшасын тап.

, ,,,

Шыгармашылық деңгей.

Ребустың шешуі болған сөзді қатыстырып мақалдар жазу, мағынасын түсіндіру (немесе шағын шығарма жазу).

Міндетті деңгей.

2-тапсырма. Мақалдың мағынасын анықтап, жұрнақ арқылы жасалған сөзді табу.

Жалқаулық — жаман ауру.

Өнерлі жігіт өрде озар, өнерсіз жігіт жер соғар.

3-тапсырма. Суреттегі сөздерден жұрнақ (-шы, -ші) арқылы басқа сөздер жаса.

балық... етік... сурет...

Сабақты бекіту

Сәйкестендіру тесті

Сөз тудырушы сөзге қосымша мағына үстейді.

Сөз түрлендіуші сөздің мағынасын өзгертеді.

Үйге тапсырма

«Өнерлінің қолы — алтын» тақырыбында әңгіме.

III, IV деңгей

Жылқышы, ойыншық, оқушы сөздерін қатыстырып сөйлем құрау.