Алгера 11-класс Иррационалдык барабарсыздык

Иррационалдык  барабарсыздыктар  жана     чыгаруу методдору.

Аныктама:  Белгисизди  радикал  астына  камтыган  алгебралык  барабарсыздыкты                     

                       иррационалдык  барабарсыздык  деп  айтабыз.

Барабарсыздыктын  чыгарылышы  деп, аны  туура  сан  барабарсыздыгына  же   тендештикке  айландырган  белгисиз  чондуктун  маанилерин  айтабыз.

Барабарсыздыкты  чыгаруу -  бул  же  аны  канааттандырган  чыныгы  сандардын  коптугун  табууну  же   анын  чыгарылышы  жок  экенин  далилдоону  билдирери  белгилуу.

Иррационалдык  барабарсыздыктын  аныкталуу  облусу  - бул   анын  эки  жагы  тен   аныкталган  белгисиздин  маанилеринин   коптугу   эсептелет.

Иррационалдык  барабарсыздыктарды  чыгарууда,  иррационалдык  тендемелерди  чыгаруудагыдай  эле,жуп  даражадагы  тамырлар  арифметикалык  гана  болуп  каралат,  ал эми  так  даражалуу   радикалдар  тамыр  астындагы   туюнтманын  бардык  чыныгы  маанилеринде  каралат.

Эскертуу:  Иррационалдык  барабарсыздыктардын  чыгарылыштары,негизинен  сандар  коптугу                                                                          

                   болот. Демек, иррационалдык  барабарсыздыктарды  чыгарууда  жургузулгон  бардык                                         

                    озгортуулор  тен  кучтуу  болушуна  озгочо  конул  буруу  керек.

Демек  бул  теманы  жакшы  билуу  учун:

- рационалдык  барабарсыздыктарды  чыгаруу  методдорун

-кыскача  кобойтуунун  формулаларын

- рационалдык болчоктор  менен  жургузулуучу  амалдарды

- коп  мучону  кобойтуучулорго  ажыратууну

-рационалдык  корсоткучтуу  даражанын  касиеттерин

-интервалдар  методдорун

-барабарсыздыктардын  касиеттерин

-арифметикалык  тамыр  жана  анын  касиеттерин

-иррационалдык  тендеменин  турлорун  жана  алардын  чыгаруу  жолдорун

- функциянын  аныкталуу  облустарын  табууну

- сан огундагы  коптуктор  менен  жургузулуучу  амалдарды

-  барабарсыздыктарды  тендеш  озгортуп  тузууну  билуу  керек  болот.

Иррационалдык  барабарсыздыктарды  чыгарууда  колдонулуучу  негизги  методдорго:

-  аныкталуу  облусун  табуу

-арифметикалык  тамырдын  касиеттерин  колдонуу

- даражага  которуу

-  жаны  белгисизди  кийируу

-  толук  квадратты  болуп  алуу

-  график  методу  кирет.  Кобунчо  бул  методдор  айкалышта  колдонулат.

Ошондой  эле иррационалдык  барабарсыздыктарды  чыгаруунун  негизги  методу  болуп  берилген  барабарсыздыкты   тен  кучтуу  рационалдык  барабарсыздыктардын  системасына  же  системаларынын  жыйындысына  келтируу  болуп  саналат.

Иррационалдык  тендемелерди  жана  иррационалдык  барабарсыздыктарды  чыгарууда  модулду  камтыган    тендемелерге    жана  барабарсыздыктарга  кездештик  жана  аларды  чыгардык.

Айрыкча  модулду  камтыган  тендемелерди  жана  барабарсыздыктарды  чыгарууда ,  модулдун  аныктамасы   жана  интервалдар  методу  колдонулат.

Сандын  же  функциянын  модулун  анын  абсалюттук  чондугу  деп  да  айтабыз.

Ошондой  эле  модулдун  ичиндеги  туюнтманын  нолун   критикалык  ( сыналуучу )  чекит  деп  айтабыз.  Критикалык   чекит  жкалгыз  бироо  же   андан  да  коп  болушу  мумкун.

Туюнтманын  нолу  деп,  бул  туюнтманы  нолго  барабарлагандан    келип  чыккан   тендеменин  тамырын  айтабыз.

Эскертуу:    Модулдары  бар   функциянын  критикалык  чекиттери  деп,  функциядагы                          

                       модулдардын   ичиндеги  туюнтмалардын  нолдорун  айтабыз.

                       Тендеменин  же барабарсыздыктын  критикалык  чекиттери  деп,  тендемедеги  же 

                        барабарсыздыктагы  модулдардын  ичиндеги  туюнтмалардын  нолдору айтылат.