«10 иһинэн эбиини уонна көҕүрэтиини чиҥэтии. Ойуур кыылларын кыһыҥҥы олохторо»

Интегрированнай уруок

Математика уонна тулалыыр эйгэ

Уруок темата: «10 иһинэн эбиини уонна көҕүрэтиини чиҥэтии. Ойуур кыыллара кыһыҥҥы олохторо»

Сыала:

• 10 иһинэн эбиини уонна көҕүрэтиини чиҥэтии, задачаны оҥоруу уонна суоттааһын;

• Геометрическай фигуралары араарарга үөрэтии;

• Өйгө суоттуур дьоҕурдарын сайыннарыы

• Айылҕаны таптыыр буоларга иитии

Туттар тэриллэр: уруһуй тииҥ, саһыл, куобах, тоҥсоҕой(мультимедийная презентация), Лесовичок, куобах уруһуйа геометрическай фигуралартан, кыһыҥҥы айылҕа уруһуйа

уруок хаамыыта

1. тэрээһин чааһа

а) уруок темата уонна сыала

- Уруок саҕаланна. Настарыанньабыт хайдаҕый? Бүгүҥҥү уруок арыый атын соҕус болуоҕа. Кылаастан тахсыбакка олорон эрэ ойуурга күүлэйдиэхпит, мантыккыпыт мээнэ күүлэйдээһин буолбакка, ахсаан сыһыаннаах буолуоҕа. Ханнык дьыл кэмнэрэ баалларый? (сайын, кыһын, күһүн, саас)

- Билигин ханнык дьыл кэмэй? (Кыһын))

- Айылҕаҕа туох уларыйыы буолбутуй? (Сэбирдэхтэр түспүттэр, көтөрдөр итии дойдуга көпүттэр, сорохтор утуйбуттар)

- Кыһыҥҥы ойуурга тиийиэххэ эрэ, ойуур кыылларыгар ааҕар, суоттуур, эйэлээхтик үлэлиирбитин көрдөрүөхпүт. Билигин 3 группаҕа арахсыахпыт.

«туллуктар», «куобахтар», «дьуостар»

б) устнай счет

- Сирдьиппит ойуур тойоно – Лесовичок буолуоҕа. (Лесовичок көстөр). 

Ойуурга киириэхпит иннинэ, Лесовичок эһигини тургутан көрүөн баҕарар. “Дьуостар” 1 - 20 дылы ааҕабыт 1-ри көтүтэ көтүтэ

“Куобахтар” 1 - 20 дылы ааҕабыт 2-ни көтүтэ көтүтэ,онтон “Туллуктар” 1 - 20 дылы ааҕабыт 3-һү көтүтэ көтүтэ. (уочаратынан ааҕаллар). Бэрэбиэкэтэ көстөр.

Лесовичокка көмөлөһүөххэ эрэ нуултан эбэри уонна көҕүрэтэри. (оҕолор эппиэттэрэ).

- Маладьыастар! Ойуурга ханнык кыыллары көрсүөххэ сөбүй? (оҕолор эппиэттэрэ)

-бастаан кими көрүөххэ сөбүй?

Математическай диктаны оҥоруохха эрэ?

 (Карточканан үлэ).

Математический диктант.

1.5эбэбин 1. (6) уо

2.9 көҕүрэтэбин 2. (7) б

3.10 көҕүрэтэбин 5 . (5) к

4.6 эбэбин 2. (8) а

5. 5 эбэбин 4 (9) х (Куобах)

-кими көрүстүбүт?(Куобаҕы).

-Кыһын куобах хайдах өҥнөнөрүй? (Маҥан)

-Тугунан аһылыктанарый? ( Талах)

- биһиги куобахпытыгар доҕордоох.Кини ханнык фигуралартан турар? (Оҕолор фигуралары ааттыыллар)

Хас 3 муннуктан? (5)

Хас квадраттан ? (2)

Хас көнө муннуктан?(4)

Хас төгүрүктэн? (1)

Хас ньолбуһахтан ? (3)

(Эппиэттэрэ экраҥҥа көстөр).

Тэтэрээккэ суруйдубут улаатан эрэр бэрээдэктэринэн. (Бэйэ –бэйэлэрин бэрэбиэркэлииллэр).

- Таабырынна таайыахха.

Ойуурга олоробун, эриэхэнэн аһылыктанабын.

- Сөп, тииҥ. (экраҥҥа көстөр). 

- Ханна тииҥ кыстыырый?

(оҕолор эппиэттэрэ)

- Тииҥ дьүөгэтигэр бараары уонна тэллэй илдьэн күндүлээри гыммыт. Хас тэллэйи илдьэ бараары гыммытын таайыҥ эрэ. Көппүт чыыһыланы бул уонна суруй.

1, 2, 4, 5, 7, 8, …

- Сөп, 10 тэллэй.

2. Суругунан үлэ

- Баран иһэн куобаҕы көрсүбүт. (экраҥҥа куобах уруһуйа). 

Тииҥ 3 тэллэйи Куобахха биэрбит. Хас тэллэйдээх хаалбытый?

Задачаны оҥоруу. (уруһуйунан көрдөрүү, суоттааһын тэтэрээккэ).

ФИЗМИНУТКА

Куобах куобах олорор кулгааҕын хамсатар ( илиибитин төбөбүтүгэр кулгаах курдук тутабыт хамсатабыт).

Куобахчааммыт тоҥно

Илиибитин имиттибит.

Куобахчааммыт тоҥно

Ойуоккалаан биэриэххэ.

Бөрөнү көрөн куотта (сүүрэбит миэстэҕэ туран)

Олоробут паартаҕа..

в) Интерактивная оонньуу

Дьүөгэтэ тииҥи эриэхэнэн күндүлээбит, эриэхэлэрэ боростуой буолбатахтар, математическайдар эбит. Көмөлөһүөххэ эрэ тииҥҥэ 10 диэн эппиэттээх эриэхэлэри хомуйарга. Болҕомтолоох буолуҥ.

(Экраны көрөбүт)

3. Дифференцированнай үлэ.

Таайыахха эрэ.

- Төбөтө кыһыл, бу көтөрү ойуур бырааһа диэн ааттыыллар. (Тоҥсоҕой)

- Тоҥсоҕой туһунан тугу билэҕит? (Оҕолор эппиэттэрэ)

Тоҥсоҕой сорудаҕын толоруохха эрэ. Айдаарбакка үлэлиибит.

(Лиискэ үлэлииллэр).

Бэрэбиэркэлэнэллэр

4. Графическай диктант.

Оҕолор, тоҥсоҕой үөрдэ, Лесовичок эмиэ. Ол гынан баран биир албын кыыл эһигини бутуйуон баҕарар.

Албын көлдьүн,

Кыһыл төбөлөөх,

Көпсөркөй түү кутуруктаах,

Кимий?… (саһыл )

- хайдах кыстыырый?(Оҕолор эппиэттэрэ)

- Саһыл дьиэлиир суолбутун кутуругунан бүрүйбүт. Хайдах булабыт. Мин этэрбин болҕомтолоохтук истиҥ

2 клетка аллара

2 клетка уҥа

3 клетка аллара

2 клетка уҥа

2 клетка үөһээ

2 клетка уҥа

2 клетка аллара

2 клетка уҥа

5 клетка үөһээ

1 клетка хаҥас

1 клетка аллара

3 клетка хаҥас

2 клетка үөһээ

2 клетка хаҥас

1 клетка аллара

2 клетка хаҥас

Ким мунна? бэрэбиэркэлиэххэ. ( холобура) 

- Туох таҕыста?(ыт)

-Ыт биһигини көрүстэ.

5. Түмүк.

Ыппытыгар кэпсиэххэ тугу өйдөөбүппүтүн, тугу билбиппитин бүгүҥҥү уруоктан.

- ханнык кыыллары ойуурга көрүстүбүт?

-Ол кыыллар ханна кыстыылларый?

-Ханнык фигуралартан куобах турар этэй?

- Маладьыастар! Бүгүҥҥү уруокка үчүгэйдик үлэлээтигит.