Зрительные диктанты (Көрөн диктант).

Бэлэмнээтэ В.Г.Павлов аатынан

Сунтаар алын с үһүө х

оскуолатын учуутала.

Данилова Елизавета Петровна

КѲРѲН ДИКТАННАР тустарынан учууталга

Көрөн диктаннар тиэкистэрэ оҕо өйдүүр дьоҕурун сайыннарарга профессор И.Т.Федоренко оҥорбут көрдөрүүлээх диктаннарыгар олоҕуран оҥоһуллан саха тылын уруоктарыгар туттарга учууталга көмө буолуохтара. Манна учуутал уруок аайы туттарыгар 6-лыы этиилээх 16 хомуур (набор) киирдэ. Биир хомуурга хас биирдии этии кэнниттэн тылын ахсаана уонна көрдөрөр бириэмэтэ (сөкүүндэтэ). Биир хомуур хас да уруокка, эбэтэр эбии дьарыкка туттуллуон сөп, оҕо өйдөөн таба суруйар үөрүйэҕэ сайдыар диэри. Диктаны ситимин быспакка ыыта сырыттахха оҕо көрөн өйдүүр дьоҕура сайдар. Тылга болҕомтолоох буолар.

Диктаннарга киирбит өс хоһооннорун уонна уос номохторун кытта үлэни ыытан учуутал оҕо тылын саппааһын, тылын баайын хаҥатар. Оҕо ханнык баҕарар түгэҥҥэ өс хоһоонун, уос номоҕун миэстэтигэр тутта үөрэннэҕинэ тыла сайдар, кэрэтийэн иһиллэр.

Диктант кэннэ суруйбут этиилэрин ис хоьоонугар үлэни ыытыы тэриллэр. Ханнык түгэҥҥэ туттуллара тоҕоостооҕун оҕолор ырыта уонна бэйэлэрин санааларын этэ, бэйэ-бэйэни кытта бодоруһан кэпсэтиһэ, бэйэлэрэ айан кылгас тиэкис оҥоро үөрэнэллэригэр учуутал сорудах биэриэн сөп.

Диктаны хайдах тэрийэбитий Биир хомууру арыйабыт. Хас биирдии этиини бэриллибит бириэмэтигэр көрөн оҕо өйдүүр, араардахпытына этии сүтэр, оҕолор суруйан бүттэхтэринэ иккис этиини көрдерөбүт. Итинник хомуур алта этиитэ бүтүөр диэри суруйаллар. Онтон суруйбуту бэрэбиэркэлиир үлэ тэрийэн оҕолор суруйбуттарын ааҕан иһитиннэрэллэр.

Ситиһиини!

1 . Этиини аах. Туйаара оскуола ҕ а барда.

2. Орфограмманы бэлиэтээ. Т уй аа ра о скуо ла ҕ а ба рд а .

3 . Ө сс ө биирдэ аах. Т уй аа ра о скуо ла ҕ а ба рд а .

4 . К ө рб ө кк ө эрэ хатылаа.

6 . Суруй.

7. Бэрэбиэркэлэн. Т уй аа ра о скуо ла ҕ а ба рд а .

5 . Ө сс ө биирдэ аах. Т уй аа ра о скуо ла ҕ а ба рд а .

1. Кус с ү рэх. 8 4

2. К үө х к ө пп ө . 9 4

4. Y т үө дьыл - дьол. 11 5

6. Омоллоон оло ҕ о. 13 6

5. Эриэн ыт элэгэ. 12 5

3. Бэдэр мэйии. 10 5

3. Аччыгы а һ ат. 10 4

1. Хо ҥ мэйии. 8 4

4. И һ э эриэн үө н. 11 5

2. Атах балай. 9 4

5. Сыл диэн хонук. 12 6

6. Тыл у ҥ уо ҕ а суох. 13 6

1. Кус бы һ ый. 8 4

2. Тии ҥ мэйии. 9 4

3. Ки һ и тыла – ох. 10 5

6. Да ҥ курдук ки һ и. 13 6

5. Сэттэтин ылла. 12 6

4. К ү нд ү к ү л үү к. 11 5

1. Ыт харбат. 8 4

2. К ө м ү с т ө б ө . 9 4

4. Суола сойбут. 11 5

5. Субурус гынна. 12 6

3. Ампаар айах. 10 5

6. Халлаан ки һ итэ. 13 6

1. Ырыа сээн. 8 4

2. К ү н-ый буол. 9 4

6. Суол до ҕ ордоох. 13 6

4. Кыра ҕ ы харах. 11 5

3. Са h ыл мэйии. 10 5

5. С ү гэ-балта тыл . 12 6

2. Орой мэник . 9 4

4. Биэрэс тэбэр . 11 5

1. С үү с с ү бэ. 8 4

6. Айан аргыстаах. 13 6

3. Дьоро киэ һ э. 10 5

5. Эр ки һ и - уол о ҕ о. 12 6

6. Тилэх батта һ а. 12 6

4. Уолбат ойбон. 11 5

1 . Өҥө өҥөнөн. 9 4

5. К ү н сирэ к ү нд ү . 12 6

2. Ыраас илиис. 10 4

3. Орох тэппит. 11 5

1 . Yc өргөстөөх. 11 6

2 . Хадаар хаата. 11 6

4 . Сэттэ дьиэрэ ҥ . 12 6

3 . И ҥ сэ иэдээнэ. 11 6

5 . О ҕ о - ки һ и дьоло. 12 6

6 . Кы һ ан да көрдөө. 13 7

1. Уу диэбитэ хаар. 13 7

2. Бар дьон тыла ох. 13 7

6. Илиитин сотунна. 14 8

4. Илии тутуурдаах. 14 8

3. Хаарга хаампыт. 13 7

5. Y рдэ үү с бэргэ һ э. 14 8

1. Эмээлтэ буолла. 13 6

2. Уот ыла киирбит. 13 6

6. Дьэбин уо һ уйбут. 14 7

4. Дьор ҕ ойон турда. 14 7

3. Баайа баппатах. 13 6

5. К ү рэс былдьаста. 14 7

1. Дьол ү лэ ҕ э баар. 13 6

5. Уо һ а куура илик. 15 7

2. Ынах үү тэ айа ҕ ар. 14 6

6. Буута быстарынан. 15 7

4. Таптал диэн дьол. 14 6

3. Дугдуруй да о ҕ ус. 14 6

1 . Ылар илии билбэт. 14 6

2. Кутуруга куйаар. 14 6

6. Саатар сирэйэ суох. 16 7

5. С ү рэ ҕ ин ытар ҕ ата. 15 7

4. Кинигэ ҕ э бар ҕ а баай. 14 6

3. Атахха биллэрдэ. 14 6

6. Суо ҕ у суоруллубат. 16 7

1. Оройунан к ө рб ү т. 14 6

2. Быарын тарбаата. 14 6

3. Уолугунан к ө рб ү т. 15 6

4. Силин бы һ а ыйыстар. 16 7

5. Бэл үө н-к ө й үү р ө л ө р. 16 7

5. Бэл ө р ү с уута уолар. 16 7

1. Кураана ҕ ы уоппут. 15 6

2. Кус-хаас лахсыыра. 15 6

6. Тыла айа ҕ ар баппат. 16 7

3. Мастаахха баппат. 15 6

4. Антах-бэттэх сирэй. 16 7

1. Дьэргэстэй ы һ ыа ҕ а. 16 7

2. Саарытын астарбыт. 16 7

4 . Оҕо атаҕа-ыт атаҕа. 16 7

5 . Саалаахтан самныма. 17 8

6. Оруо ма һ ы ортотунан. 17 8

3. Тааралаан хаалла. 16 7

1. Y түө киһи үгэлээх. 15 6

2. Ө төх тө ҥ үргэстээх. 16 7

6. Кэһиллибэтэх кэс тыл. 18 8

4. Билэр күөлүм балыга. 17 7

3. Сытар киһи сыыспат. 16 7

5. Y рүҥү хара диир киһи. 17 7