Жоопкерчиликтүү болуу деген эмне?

Сабактын темасы:  Жоопкерчиликтуу болуу деген эмне?

Сабактын максаты:
1. Окуучуларга  «Жоопкерчилик» деген создордун манызын, маанисин тушундуруу.
2. Оз мунозун таануу жана тарбиялоого, «жоопкерчиликтуу» болууга чакыруу.

Сабактын жабдылышы: таркатма материалдар.

Сабактын журушу:
Уюштуруу.
Сабактын темасы, максаты жонундо тушундурмо беруу.

Суроолордун тегерегинде маектешуу уюштуруу:
   -  Оз мунозунор жонундо эмне айта аласынар?
   -  Жоопкерчилик деген эмне?
   -  Сен озунду жоопкерчиликтуумун деп айта аласынбы?
             (Окуучулардын оз ойлорун тартынбай айтуусуна мумкунчулук беруу жана колдоо менен маектешуу)
Мугалим:
   Эми акылмандардын созуно конул бурсак «Жоопкерчиликсиз эркиндикке жетууго болбойт» деп айтышат.  Жоопкерчилик деген эмне экендиги жонундо бир топ оюнарды айттынар. «Жоопкерчилик – адамга куч беруучу жук» деген таамай айтылган афоризмдин маанисин чечмелеп королу. 
   Жоопкерчиликтуу болуу бир жагынан оордук келтирчу жук болсо, экинчи жагынан адам оз эрки менен которчу жук сыяктуу экен. Адам канча бийиктикке которулгон сайын ошончолук жоопкерчилиги жогорулайт. Эн биринчи адам озунун суйлогон созуно, журум-турумуна, аткарган ишинин тууралыгына, чыгарган чечимине жоопкерчиликтуу болот. Ошондой эле озунун ден соолугуна , омуруно да озу жоопкер болот. Уйунордо азыр да силер жоопкерчиликтуу болгон нерселер бар. Мисалы, озунордун кичуулорго коз салуу, аларды ойнотуу ж.б. ал эми чонойгон сайын жоопкерчилигинер да чоноёт. Кээде жоопкерчиликти такыр сезбеген балдар да болот. Озу ойноп кетип калып, инисин карабай же ата-энеси дайындаган ишти аткарбай койгон учурлар да болот. Мындай балдарды «жоопкерчиликсиз» дешет жана аларга ишенбей коюшат. Азыр силер ошондой эле сабакка оз убагында келип, тапшырмаларды аткарууга, жакшы журум-турумга милдеттуусунор. Оз милдетин аткарбаган окуучу да «жоопкерчиликсиз» болуп эсептелет.

     Бышыктоо. Конугуу иштоо:
Ар бир адам оз жоопкерчилигин сезуусу керек. Ошондуктан балдар,
«Ким эмнеге жоопкерчиликтуу?»  деген оюн ойнойбуз. Класс эки топко болунуп, бири бирине кайсы бир кесиптеги же категориядагы адамды айтышат, экинчиси ал эмнеге жоопкер экенин табышат.
Мисалы, шофер – озунун автосундагы жургунчулордун омуруно, алдынан чыккан жоо журуучулордун, жолдогу башка автомобилдердин коопсуздугуна. ж.б. 
  Жетекчи кадр – оз кол алдында иштеген эмгекчилердин коопсуздугуна, алардын эмгек акысынын убагында толонушуно, эмгек шартына ж.б.
Окуучу –
Мугалим –
Врач –
Президент –                ж.б.
      Жыйынтыктоо:
  Элибиз байыртан эле жоопкерчиликтуулукту баалаган. Анда элдик адеп-ахлак нормаларынан жоопкерчилик эмне экендигин дагы теренирээк тушунолу.
     Жоопкерчилик. Бул – пендечиликтеги жогорку сапат. Адамдар­дын өзүнө-өзү талап коюусу. Жашоо-тиричиликте ар кими өзүнүн жекече жолун тандап, ага карата мамиле кылуусу. Турмуш куруусу, бала-чака күтүүсү. Мындай касиеттер:
Биринчиден, бөбөктөргө, жаш муундарга, үйдөн тарбия-таалим берүүнүн туура багытта болушунан;
Экинчиден, ата-эненин ич-ара ынтымагынан, балдарына өзүлөрүнүнүн жүрүш-туруш үлгүлөрүнөн;
Үчүнчүдөн, үй-бүлөдө атанын алган ордунан, ал ээлик катары табышкеринен, үй-бүлөсүн ойдогудай багуусунан;
Төртүнчүдөн, анын айыл арасындагы, эл ичиндеги кадыр-бар-кынан, башкалар баамдоочу таасиринен, ишмердүүлүгүнөн ж.б. са-паттарынан;
Бешинчиден, эненин үй ичин тирдентүүсүнөн, зайыптарга таан­дык күч-аракеттерин талаптагыдай жүргүзүүдөн, үзүлгөндү улап, жоктон бар кылууларынан жоопкерчиликтери артылып келет.