Тарбиялык саат Улуу Ата Мекендик согуш

Коргол атындагы №13 жалпы билим берүүчү орто мектеби. 7-а класс

Класс жетекчиси:

Тогузбай кызы Майрамкүл

Улуу Ата Мекендик согуштун 79 жылдыгына арналган тарбиялык саат

Эч ким, эч качан унутулбайт!

Биз турмушта аталардан кеч келип, Тээ батыштан согуш отун кечпедик, А аталар төрөлө элек биз үчүн, Кала берди танк алдында тепселип- демекчи, бүгүнкү өтүлүүчү класстык сабагыбыз Улуу Жеңиштин 79 жылдыгына арналат.Ошондой эле тарыхка кайрылып, эрдик көрсөткөн баатырларыбыз тууралуу сөз кылабыз.

Сабактын максаты: 1.Ка ргашалуу, апаат күн тууралуу маалымат алышат; 2.Улуу Ата Мекендик согуш жылдарындагы маданият өкүлдөрүнүн чыгармачылыгы менен таанышат; 3.Кыргыз баатырларынын эрдиги, окуучулардын патриоттук сезимин, атуулдук позициясын өстүрөт, ошондой эле сыймыктануу сезими ойгонот, эл баатырларын даңктоо менен алардан үлгү алышат.

Каргашалуу апаат күн

1941-жылы 22-июнда таңкы саат төрттө фашисттик Германия СССРге кол салган.Кыргызстандан 360 миңден ашууну курман болгон.Гитлердин согуш ачуусунун негизги себеби: Гитлер жеңип чыгарына ишенген.Согуш башталардан мурун Германия СССР аймагын өзүнө ылайыктап бөлүштүрүп,план түзгөн.Жеңиштен кийин 30 жыл аралыгында 4,5 миллион немис элин көчүрүп келүүнү планга киргизген.Гитлердин буйругу боюнча, согуш ачуу планын генерал-полковник Ф.Гальдер иштеп чыккан.

Улуу Ата Мекендик согуш жылдарындагы маданият өкүлдөрү жана чыгармачылыгы

• Согуш жылдарында белгилүү маданият өкүлдөрү: акындар,жазуучулар, сүрөтчүлөр, композиторлор жазган чыгармаларын душманды жеңүү үчүн жаратып жатышты.Жазуучулар өз чыгармаларын фронтко эрдик көрсөткөн эр азаматтарга, тылдагы баатырларга арнап жазышты.Алсак: Ташым Байжиев 1942-жылы согушка кетип,2 жылдан кийин майып болуп кайтып келет.1944-жылы анын Улуу Ата Мекендик согуш тууралуу жазган «Жигиттер» аттуу пьесасы «Советтик Кыргызстан» журналына басылып чыккан.Ташым Байжиев майыптыгына карабай «Манас» эпосунун негизинде жазылган китеби үчүн куугунтукка алынып, камалган.1952-жылы түрмөдө көз жумат.

Сүйүнбай Эралиев

(1921-2016)

Сүйүнбай Эралиевдин таланты

дагы согуш жылдары башталган.

1942-жылы согушка жөнөп,

1944-жылы жарадар болуп кайтып

келген.1949-жылы

«Биринчи жаңырык», 1950-жылы

«Тууган жер» аттуу жыйнактарын

жарыкка чыгарат.

Сооронбай Жусуев

(1925-2016)

Сооронбай Жусуев 18 жашында армияга алынат.Ал 1943-жылы фронтко барып, согуш аяктаганча күрөшкөн.Акын атактуу Панфилов атындагы 8-гвардиянын байланышчысы болгон.Акын согушта эки жолу жаракат алат.Акындын фронтто жазган алгачкы ыры «Алдыга жүргүн, кыргыздар!» 1943-жылы жарыялаган.

Темирку Үмөталиев

(1908-1991)

Темиркул Үмөталиев да өз эрки менен согушка жазылат.Ал Тверь облусун,Түндүк Кавказды,Түштүк Украинаны,Молдава,Румыния,

Болгария,Югославия,Венгрия,

Австрияны бошотуу иштерине катышкан. Ал «согуш кайталанбасын»,-деп айткан.Акын – фронтовик согуш талаасында «Баатыр», «Жоокер», «Фронттук дептерден» ырларын жазган.

• Орус элинин улуу акыны

К.Симоновдун фронттон белгилүү ыр түрүндөгү

«Жди меня, и я вернусь ...» катын да мисал келтирүүгө болот.

• Татар акыны Советтер Союзунун

Баатыры Муса Жалил 1944-жылы фашисттердин түрмөсүндө курман болгон.

• «Жеңиш күнү» ырынын автору Давид Тухманов.

Советтер Союзунун Баатырлары Чолпонбай Түлөбердиев

Советтер Союзунун Баатыры Чолпонбай Түлөбердиев 1942-жылы 6-августта Воронежде Дон дарыясынын жээгинде душмандын дзотун жок кылуу максатында амбразуранын оозун денеси менен жапкан.Натыйжада, дзот жайгашкан бийиктик советтик аскерлер менен алынган.

Дүйшөнкул Шопоков

«Советтер Союзунун Баатыры» наамын биринчи кыргыз жоокери Дүйшөнкул Шопоков алган.1941-жылы 16-ноябрдагы салгылашууда Дубосекова разъездинде душмандын 50 танкасынын чабуулун токтотуу учурунда өлбөс-өчпөс эрдик көргөзүп курман болгон.1942-жылы 21-июлда «Советтер Союзунун Баатыры» наамына татыктуу болгон.

К.Г Жуков

«Жеңиш Маршалы» » деген наам совет элинин полковеци

К.Г.Жуковго берилген.

• 1945-жылдын 9-майы күнөөсүз эле кол салган фашисттик Германияны Советтер Союзу талкалап Берлинде Жеңиш туусу

желбиреди.Улуу Жеңиш канчалаган аталарыбыздын каны, апаларыбыздын көз жаш менен келди.Жеңишти алып келген аталарыбыз бар болуңуздар!Сиздердин эрдигиңиздер түбөлүк элдин жүрөгүндө сакталат!

Төмөнкү тапшырмаларга жооп берип көрөлү

1. Тапшырмалар т өмөнкү маалыматтардын кимге тиешелүү экенин таап белгилегиле?

1

К. Симонов

2

Муса Жалил

3

«Жеңиш күнү» ырынын автору

Давид Тухманов.

4

5

«Алдыга жүргүн, кыргыздар!»

Сооронбай Жусуев

Темиркул Үмөталиев

Татар акыны Советтер Союзунун Баатыры

«Жоокер», «Фронттук дептерден»

1944-жылы фашисттердин түрмөсүндө курман болгон.

фронттон белгилүү ыр түрүндөгү «Жди меня, и я вернусь ...» катын жазган.

Тапшырмаларнын (жообу) Т өмөнкү маалыматтардын кимге тиешелүү экенин таап белгилегиле?

1

К. Симонов

2

3

Муса Жалил

3

4

«Жеңиш күнү» ырынын автору

4

Давид Тухманов.

5

Сооронбай Жусуев

2

«Алдыга жүргүн, кыргыздар!»

Татар акыны Советтер Союзунун Баатыры

5

Темиркул Үмөталиев

1944-жылы фашисттердин түрмөсүндө курман болгон.

«Жоокер», «Фронттук дептерден»

1

фронттон белгилүү ыр түрүндөгү «Жди меня, и я вернусь ...» катын жазган.

2. Тапшырма Төмөнкү сүйлөмдөр текстте бар же жок экендигин белгилегиле?

1

«Жеңиш Маршалы» деген наам совет

2

БАР

Элинин полковеци К.Г. Жуковго берилген

3

«Советтер Союзунун Баатыры» наамын биринчи кыргыз жоокери Дүйшөнкул Шопоков алган.

ЖОК

СССРдин баатыры Чолпонбай Түлөбердиев 1942-жылы

4

6-августта Воронежде Дон дарыясынын жээгинде

« Жоокер», «Фронттук дептерден» ырларын жазган.

5

душмандын дзотун жок кылуу максатында амбразуранын

Улуу Ата Мекендик согушта эң биринчилерден аялдардан Советтер Союзунун Баатыры деген наам Зоя Космодемьянскаяга берилген.

оозун денеси менен жапкан.

Өткөн согуш кан майдандан сес берип, Турат бүгүн бардык жерде эстелик. Гүл ордуна койдум ушул ырымды, Аталарды, агаларды эскерип - демекчи, мен бүгүнкү класстык сабагыбызды Төлөгөн Мамеевдин жогорудагы төрт сап ыры менен аяктап жатып, кан майданда баатырларча курман болгон Эр азаматтарыбыз, ар бир атуулдун жүрөгүндө жашайт демекчимин! Эрдигиңерге таазим!

Эч ким, эч качан унутулбайт!

Тапшырма

« Мен согушту каалабайм!»

деген темада дил баян жазып келүү