Պար և պարարվեստ

Հին եգիպտացիների, հույների, հռոմեացիների կենցաղում պարը, պաշտամունքի մաս լինելով հանդերձ, դաստիարակչական մեծ դեր է կատարել (ուժի ու ճարպկության, մարզական ու ռազմական գործողությունների և պարերի ցուցադրություններ), եղել թատրոնի պարտադիր բաղկացուցիչներից։ Ժողովրդական պարերի հիման վրա պարարվեստի մասնագիտացմամբ սկզբնավորվել է բեմական պարը, որպես պարի հիմնական տեսակներից մեկը։ Եվրոպայում նրա զարգացումն սկսվել է հելլենիզմի դարաշրջանում (մ․ թ․ ա․ IV–II դդ․), պարող մնջկատակների արվեստով, որը մ․ թ․ II –V դարերում Հին Հռոմում շարունակվելով՝ կատարելագործվել է մնջախաղում։ Միջնադարում թատերականացված պարերով հանդես են եկել գուսանները, ժոնգլյորները, շպիլմանները, սկոմորոխները։ XV–XVI դարերում կատարվել են սյուժետային պարային տեսարաններ։ XVI դարի վերջին և XVIII դարի սկզբին սկզբնավորվել է բեմական պարի նոր տարատեսակը՝ ձևավոր պարը (Իտալիայում՝ բալլո ֆիգուրատո, Ֆրանսիայում՝ բալլե և այլն)։ XVI–XVII դարերում Եվրոպայում լայն տարածում են գտել պարահանդեսային պարերը։ XVII դարի սկզբից, պարային ներկայացումների ի հայտ գալով, պարարվեստը հարստացել է նոր արտահայտչամիջոցներով, տեխնիկայով։