Санау “бір” санынан басталады. “Бір” саны бір затты көрсетеді. Көп заттардың ішінен бір затты бөліп алу дағдысын дамытуға көңіл бөлу керек. Оқу-шыларға цифрдың белгі болып табылатынын, оны санды жазу үшін қолданатынымызды түсіндіру қажет. Сабақта олар санды 1 цифрымен сәйкестендіріп, 1 цифрын жазады.
Сабақты қайталаудан бастаңыз. Оқушыларға “Тізбектеп санау” ойынын ойнатыңыз. Бірінші оқушы қатарынан екі-үш санды атайды, содан кейін санауды келесі оқушы жалғастырады және т.с.с. 2-ден 6-ға, 3-тен 7-ге, 8-ден 4-ке, 9-дан 1-ге дейін санатыңыз.
Жұптық ойын ұйымдастырыңыз: бірінші оқушы бір санды атайды, келесі оқушы — келесі санды, алдыңғы немесе көрші сандарды атайды (ойын сіздің қандай шарт қоюыңызға байланысты жүргізіледі).
Оқушыларға мұқият тыңдау керектігін ескерті-ңіз. Кішкене қарындашпен үстелді (тақтаны) соғып, тоқылдатыңыз не болмаса шапалақ соғыңыз. Олар әрбір тарсылды немесе шапалақты санауы керек.
Оқушыларға қағаздан жасалған шаршыларды көрсетіңіз. Сіз қанша шаршы көрсетсеңіз, олардың сонша рет шапалақ ұруы (бір шаршыға көп немесе аз шапалақтауға болады) және сол санды атауы керек.
Оқушыларға оларды қоршаған заттарды мұқият қарап шығуды сұраңыз.
Оқушылардан саны 1 болатын заттарды табуды сұраңыз (тапқан кезде “бір” сөзін пайдалануы қажет). Оларға сыныптағы шамдарды, парталарды дауыстатып санатыңыз да, қай саннан бастап санағанын сұраңыз.
Оқулық бетінің жоғарғы бөлігінде орналасқан сандық сәулеге көңіл аударуды сұраңыз. “Бірінші қай сан тұр? Егер ретімен санасақ, келесі сан қай сан болады? Олар натурал сан бола ма? Неге?” деген жетелеуші сұрақтар қойып нақтылаңыз.
Оқушыларға цифр — бұл сандарды жазуда қол-данылатын белгі екенін хабарлап айтыңыз. Бүгін “1” цифрымен танысатынымызды ескертіңіз. Оқу-шылардан 1 цифрының неге ұқсайтынын қарап айтуды сұраңыз.
|
Мектеп сөмкесін жинауға көмектес. Тапсыр-ма көп заттардың ішінен саны біреу ғана болып тұрған затты табуға арналған. Oқушыдан басқа заттарды емес, неге осы затты таңдағанын түсіндіру-ді сұраңыз.
Жауабы:
күнделiк, қаламсауыт, сызғыш, альбом, қалам, қарындаш.
Қатені тап. Берілген тапсырманы орындау үшін жұптық жұмыс ұйымдастырыңыз. Оқушылардан суреттегі қатені табуды сұраңыз. Олар диалог барысында кейбір суреттердегі заттардың саны көрсетілген цифрларға сай келмейтінін табады. Яғни қатені табады және тапсырманы орындайды.
Орындап көр. Оқушыларға топпен жұмыс іс-теуді ұсынып, соңынан өздерінің байқағанын топ ішінде қорытындылап, өз пікірін қорғауға мүмкіндік беріңіз.
Жауабы:
мысал ретінде тақта, есік, компьютер және т.б. алуға болады.
Суреттен саны 1-ге тең болатын заттарды тап. Жұппен орындалатын тапсырма. Саны 1-ге тең заттарды тауып атайды. Тексеру барысында кей-бір жұптар жауаптарын атайды, қалғандары кері байланыс үшін тиісті түстегі парақшаны көрсетеді: жасыл түс — дұрыс, қызыл түс — қате.
Жауабы:
киіз үй, әже, ер адам, құлын, ұл бала, қыз бала, қорап.Гүлдер мен көбелектер саны бірдей ме?
Оқушылар суретте көрсетілген әрбір гүлге бір-бір көбелектен келетіндей сәйкестендіріп, жауаптарын парталас көршісімен жұп болып талдайды да, өз пікірін айтады.
Жауабы:
барлық көбелектерге жетпейді, бір көбелек гүлсіз қалып қояды.
Шығарып көр. Арман мен Айнұр қораптан кезек-кезек кәмпит алды. Бірінші кәмпитті Арман, екіншісін Айнұр және т.с.с. алып тауысады. Соңғы кәмпитті кім алады? Кәмпиттің көбі кімге тиеді?
Кәмпиттердің орнына қағаздан жасалған дөңге-лектерді пайдаланып, оқулықтағы “Шығарып көр” айдарындағы тапсырманы сыныпта оқушылармен тәжірибе жасай отырып өткізіңіз.
Жауабы:
Арман соңғы кәмпитті алады. Оған үш кәмпит, ал Айнұрға — екі кәмпит тиеді.
|
Тірек сөздерді есте сақтау үшін оқушылармен ойын жүргізіңіз. Сөздер жазылған парақшаларды тақтаға орналастырыңыз. Кез келген парақшаны көрсетіңіз, оқушылар топпен дауыстап қайталайды. Оқушылар тірек сөздерінің графикалық жазылуын есте сақтап, үлкендердің көмегінсіз өз беттерімен айта алады.
|
Бір үрленген шардың суретін сал. Оқушылар “1” цифрын заттың санымен байланыстыра отырып, бір затты белгілеп, бір шардың суретін салу керек.
Суретке қара. Оқушылар өз бетінше саны 1-ге тең заттарды тауып, оларды түрлі түсті қарындашпен бояйды.
Жауабы:
қалам, дәптер.
Шаршының бос торкөздерін толтыр. Тап-сырма оқушылардың ойлау дағдыларын дамы-тады. Тапсырманы топпен орындауды ұсыныңыз. Шаршыны толтырып болған соң, әр топ өз шешімін тақтаға шығып көрсетеді (алдын ала тақтаға көрнекіліктегі шаршының көшірмесін бекітіңіз). Оқушылар өз пікірін ортаға салып, дұрыс шешімді тауып, оны дәлелдеуі тиіс.
Жауабы:
бірінші қатар — үй; екінші қатар — үй, шар; үшінші қатар — алма, шар.
Үлгі бойынша жаз. “1” цифры қандай элемент-терден тұратынын байқауы тиіс. Оқушылармен бірге саусақпен жаттығу жасаңыз. 1 цифрының элементтерін жолға жазуды ұсыныңыз. Үшінші қатарды толтырудың алдында тақтада оның үлгісін көрсетіңіз. Үшінші жолды цифрды жазудың әр қадамын айта отырып жаздырыңыз.
Бір зат салынған жерге 1 санын жаз. Бұл тапсырма 1 цифрын жазу дағдысын бекітуге ба-ғытталған. Оқушылар бір зат салынған суретті таңдап алып, 1 санын оның астына жазуы тиіс.
|