СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Göniburçly üçburçlugyň göni çyzykdaky işi

Категория: Геометрия

Нажмите, чтобы узнать подробности

Просмотр содержимого документа
«Göniburçly üçburçlugyň göni çyzykdaky işi»

G eometriýa 6 Jumaýew A.A.

G eometriýa 6

Jumaýew A.A.

GÖNIBURÇLY ÜÇBURÇLUKLARYŇ HÄSIÝETLERI. 6 1 5 4 3 2 7 9 8 1 0 11 … taýýar çyzgylarda 1 7 1 6 1 5 1 4 1 3 1 2 GÖNIBURÇLY ÜÇBURÇLUKLARYŇ DEŇLIK NYŞANLARY. 18 22 21 19 23 20 … taýýar çyzgylarda 25 2 7 24 26 NAZARY BILIMLERI BARLAMAK. 28 30 29 31 32 33

GÖNIBURÇLY ÜÇBURÇLUKLARYŇ HÄSIÝETLERI.

6

1

5

4

3

2

7

9

8

1 0

11

taýýar çyzgylarda

1 7

1 6

1 5

1 4

1 3

1 2

GÖNIBURÇLY ÜÇBURÇLUKLARYŇ DEŇLIK NYŞANLARY.

18

22

21

19

23

20

taýýar çyzgylarda

25

2 7

24

26

NAZARY BILIMLERI BARLAMAK.

28

30

29

31

32

33

KATET GIPOTENUZA А В С KATET

KATET

GIPOTENUZA

А

В

С

KATET

1 А В С G öniburçly üçburçlukda ýiti burçlaryň jemi 90 0 .

1

А

В

С

G öniburçly üçburçlukda ýiti burçlaryň jemi 90 0 .

2 А 30 0 В С G öniburçly üçburçlukda 30 0 burçuň garşysynda ýatan  katet gipotenuzanyň ýarsyna deňdir.

2

А

30 0

В

С

G öniburçly üçburçlukda 30 0 burçuň garşysynda ýatan

katet gipotenuzanyň ýarsyna deňdir.

3 А 30 0 В С G öniburçly üçburçlukda gipotenuzanyň ýarsyna deň katet 30 0 burçuň garşysynda ýatýar.

3

А

30 0

В

С

G öniburçly üçburçlukda gipotenuzanyň ýarsyna

deň katet 30 0 burçuň garşysynda ýatýar.

1 А А В С С В Eger bir gönüburçly üçburçlu­gyň katetleri degişlilikde başga bir gönüburçly üçburçluguň katetlerine deň bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

1

А

А

В

С

С

В

Eger bir gönüburçly üçburçlu­gyň katetleri degişlilikde

başga bir gönüburçly üçburçluguň katetlerine deň

bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

2 А А В В С С Eger bir gö­nüburçly üçburçlugyň kateti we oňa  sepleşýän ýiti burçy degişlilikde başga bir gönüburçly üç­burçlugyň katetine we oňa sep­leşýän ýiti  burçuna deň bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

2

А

А

В

В

С

С

Eger bir gö­nüburçly üçburçlugyň kateti we oňa

sepleşýän ýiti burçy degişlilikde başga bir

gönüburçly üç­burçlugyň katetine we oňa sep­leşýän ýiti

burçuna deň bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

3 А А С В В С Eger bir gönüburçly üçburçlugyň gipotenuzasy we ýiti burçy degişlilikde başga bir gönüburçly üçburçlugyň gipotenuzasyna  we ýiti burçuna deň bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

3

А

А

С

В

В

С

Eger bir gönüburçly üçburçlugyň gipotenuzasy we ýiti burçy

degişlilikde başga bir gönüburçly üçburçlugyň gipotenuzasyna

we ýiti burçuna deň bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

4 А А В С С В Eger bir gönüburçly üçburç­lugyň gipotenuzasy we kateti degişlilikde başga bir gönüburçly üçburçlugyň gipotenuzasyna we katetine deň bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

4

А

А

В

С

С

В

Eger bir gönüburçly üçburç­lugyň gipotenuzasy we kateti

degişlilikde başga bir gönüburçly üçburçlugyň gipotenuzasyna

we katetine deň bolsa, onda ol üçburçluklar deňdirler.

А В С E ger üçburçlugyň iki tarapy deň bolsa, onda oňa deňýanly üçburçluk diýilýär. АВ = АС

А

В

С

E ger üçburçlugyň iki tarapy deň bolsa, onda oňa

deňýanly üçburçluk diýilýär. АВ = АС

А М В К С N D eňýanly üçburçlugyň esasyna geçirilen bissektrisa h em medianadyr, hem beýiklikdir. Deňýanly üçburçlugyň esasyndaky burçlar deňdirler esasyndaky  burçlar mediana, beýiklik, bissektrisa.

А

М

В

К

С

N

D eňýanly üçburçlugyň

esasyna geçirilen bissektrisa

h em medianadyr,

hem beýiklikdir.

Deňýanly üçburçlugyň

esasyndaky burçlar

deňdirler

esasyndaky

burçlar

mediana, beýiklik,

bissektrisa.

В С D А Ü çburçlugyň daşky burçy oňa çatyk bolmadyk iki içki burçlaryň jemine deňdir.

В

С

D

А

Ü çburçlugyň daşky burçy oňa çatyk bolmadyk

iki içki burçlaryň jemine deňdir.

А M В С G öniburçly üçburçlukda göni burçuň depesinden inderilen mediana gipotenuzanyň ýarsyna deňdir.

А

M

В

С

G öniburçly üçburçlukda göni burçuň depesinden inderilen

mediana gipotenuzanyň ýarsyna deňdir.

А M В С Eger üçburçlugyň medianasy onuň tarapynyň ýarsyna deň bolsa, onda bu üçburçluk göniburçlydyr.

А

M

В

С

Eger üçburçlugyň medianasy onuň tarapynyň ýarsyna

deň bolsa, onda bu üçburçluk göniburçlydyr.

1. Berlen : Tapmaly : В Kömek G öniburçly üçburçlugyň häsiýeti 37 0 А С G öniburçly üçburçlygyň  ýiti burçlarynyň jemi 90 0 . Jogaby:

1.

Berlen :

Tapmaly :

В

Kömek

G öniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

37 0

А

С

G öniburçly üçburçlygyň

ýiti burçlarynyň jemi 90 0 .

Jogaby:

2. Berlen : Tapmaly : Kömek (3) В D eňýanly üçburçluk D eňýanly üçburçlugyň  häsiýeti С А Göniburçly  üçburçlugyň  häsiýeti Jogaby:

2.

Berlen :

Tapmaly :

Kömek (3)

В

D eňýanly

üçburçluk

D eňýanly

üçburçlugyň

häsiýeti

С

А

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

Jogaby:

3. Berlen : Tapmaly : А Kömek (2) х Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti 2х В С Jogaby:

3.

Berlen :

Tapmaly :

А

Kömek (2)

х

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

В

С

Jogaby:

4. Berlen : Tapmaly : А Kömek (2) 30 0 Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti 4 В С Jogaby:

4.

Berlen :

Tapmaly :

А

Kömek (2)

30 0

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

4

В

С

Jogaby:

5. 13 Berlen : Tapmaly : В Kömek (2) Ü çburçlugyň daşky burçy Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti 120 0 С А D Jogaby:

5.

13

Berlen :

Tapmaly :

В

Kömek (2)

Ü çburçlugyň

daşky burçy

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

120 0

С

А

D

Jogaby:

6. 8,4 Berlen : Tapmaly : А Kömek (2) Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti 4 , 2 В С Jogaby:

6.

8,4

Berlen :

Tapmaly :

А

Kömek (2)

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

4 , 2

В

С

Jogaby:

7. 8 Berlen :  Tapmaly : А Kömek (3) Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti D D eňýanly üçburçlugyň  häsiýeti 45 0 M ediananyň häsiýeti… В С Jogaby:

7.

8

Berlen :

Tapmaly :

А

Kömek (3)

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

D

D eňýanly

üçburçlugyň

häsiýeti

45 0

M ediananyň

häsiýeti…

В

С

Jogaby:

8. Berlen :  Tapmaly : К Kömek (2) Ü çburçlugyň daşky burçy 9 150 0 Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti Р Е С Jogaby:

8.

Berlen :

Tapmaly :

К

Kömek (2)

Ü çburçlugyň

daşky burçy

9

150 0

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

Р

Е

С

Jogaby:

9. Berlen : Tapmaly : B Kömek (2) Göniburçly  üçburçlugyň  nyşany 25 0 Göniburçly üçburçlugyň häsiýeti С D A Jogaby:

9.

Berlen :

Tapmaly :

B

Kömek (2)

Göniburçly

üçburçlugyň

nyşany

25 0

Göniburçly

üçburçlugyň

häsiýeti

С

D

A

Jogaby:

Çyzgylara seredip meseläniň şertini we jogabyny ýazmaly . 11 12 13 10 14 15 16 17

Çyzgylara seredip

meseläniň şertini

we jogabyny

ýazmaly .

11

12

13

10

14

15

16

17

10. Tapmaly : В ? 70 0 С А Jogaby:

10.

Tapmaly :

В

?

70 0

С

А

Jogaby:

11. 15,2 sm 7,6 sm  Üçburçlugyň burçlaryny tapmaly . В С А D Jogaby:

11.

15,2 sm

7,6 sm

Üçburçlugyň burçlaryny tapmaly .

В

С

А

D

Jogaby:

12. Tapmaly :  AH  H В 12 0 0 4 sm С А Jogaby:

12.

Tapmaly : AH

H

В

12 0 0

4 sm

С

А

Jogaby:

1 3 . Tapmaly :  AE  В 60 0 3 0 0 С А 7 E Jogaby:

1 3 .

Tapmaly : AE

В

60 0

3 0 0

С

А

7

E

Jogaby:

1 4 . Tapmaly : В С 7 3,5 А D 7 Jogaby:

1 4 .

Tapmaly :

В

С

7

3,5

А

D

7

Jogaby:

1 5 . 20 Tapmaly :  CK  А 150 0 С В K Jogaby:

1 5 .

20

Tapmaly : CK

А

150 0

С

В

K

Jogaby:

1 6 . Tapmaly : А 70 0 K С В Jogaby:

1 6 .

Tapmaly :

А

70 0

K

С

В

Jogaby:

1 7 . Tapmaly : D ? А K 16 8 Jogaby: В С

1 7 .

Tapmaly :

D

?

А

K

16

8

Jogaby:

В

С

18. Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli. B Kömek D Göniburçly  üçburçluklaryň  d eňlik nyşanlary А G ipotenuzasy we ýiti burçy boýunça… С Netije

18.

Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli.

B

Kömek

D

Göniburçly

üçburçluklaryň

d eňlik nyşanlary

А

G ipotenuzasy we ýiti

burçy boýunça…

С

Netije

19. Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli. А Kömek Göniburçly  üçburçluklaryň  d eňlik nyşanlary С B K ateti we oňa sepleşýän ýiti burçy boýunça… D Netije

19.

Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli.

А

Kömek

Göniburçly

üçburçluklaryň

d eňlik nyşanlary

С

B

K ateti we oňa sepleşýän

ýiti burçy boýunça…

D

Netije

20. Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli. А Kömek Göniburçly  üçburçluklaryň  d eňlik nyşanlary K atetleri boýunça… B С D Netije

20.

Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli.

А

Kömek

Göniburçly

üçburçluklaryň

d eňlik nyşanlary

K atetleri boýunça…

B

С

D

Netije

21. Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli. А Kömek Göniburçly  üçburçluklaryň  d eňlik nyşanlary О С B K ateti we gipotenuzasy boýunça… D Netije

21.

Ü çburçluklaryň deňligini subut etmeli.

А

Kömek

Göniburçly

üçburçluklaryň

d eňlik nyşanlary

О

С

B

K ateti we gipotenuzasy boýunça…

D

Netije

22. Berlen : Subut etmeli : BD – burçuň bissektrisasy B Kömek (2) Üçburçluklara seretmeli Göniburçly  üçburçluklaryň  d eňlik nyşanlary C А D Netije BD - bissektrisa

22.

Berlen :

Subut etmeli : BD burçuň bissektrisasy

B

Kömek (2)

Üçburçluklara

seretmeli

Göniburçly

üçburçluklaryň

d eňlik nyşanlary

C

А

D

Netije

BD - bissektrisa

23. Berlen :  Subut etmeli : TС – mediana ∆ КT N  Kömek (4) T Üçburçluklara seretmeli Дополнительное построение Göniburçly  üçburçluklaryň  d eňlik nyşanlary А B D eňýanly üçburçlugyň häsiýeti N K C Netije TС - mediana

23.

Berlen :

Subut etmeli : – mediana КT N

Kömek (4)

T

Üçburçluklara

seretmeli

Дополнительное

построение

Göniburçly

üçburçluklaryň

d eňlik nyşanlary

А

B

D eňýanly

üçburçlugyň

häsiýeti

N

K

C

Netije

TС - mediana

Çyzgylara seredip meseläniň şertini we jogabyny ýazmaly . 25 26 27 24

Çyzgylara seredip

meseläniň şertini

we jogabyny

ýazmaly .

25

26

27

24

24. Subut etmeli : ∆ ABC = ∆ DKP K В 1 2 С D А P Gipotenuzasy we ýiti burçy boýunça… Netije

24.

Subut etmeli : ABC = ∆ DKP

K

В

1

2

С

D

А

P

Gipotenuzasy we ýiti

burçy boýunça…

Netije

2 5 . Subut etmeli : P А В С K atetleri boýunça… Netije

2 5 .

Subut etmeli :

P

А

В

С

K atetleri boýunça…

Netije

26. Subut etmeli : А С K В N P

26.

Subut etmeli :

А

С

K

В

N

P

2 7 . Subut etmeli : C А L K B T N

2 7 .

Subut etmeli :

C

А

L

K

B

T

N

 28 we 29 ýumuşlarda dogry ojgaplary saýlamaly, düşündirmeli 3 0 we 3 1  ýumuşlarda 1, 2 we 3 burçlaryň gradus ölçeglerini tapmaly 3 0 we 3 1  ýumuşlarda 1, 2, 3, 4 we 5 burçlaryň gradus ölçeglerini t apmaly. Deň göniburçly  üçburçluklary görkezmeli we düşündirmeli. 29 3 0 28 3 1 3 2 3 3

28 we 29 ýumuşlarda dogry

ojgaplary saýlamaly, düşündirmeli

3 0 we 3 1 ýumuşlarda 1, 2 we 3

burçlaryň gradus ölçeglerini

tapmaly

3 0 we 3 1 ýumuşlarda 1, 2, 3, 4 we 5

burçlaryň gradus ölçeglerini

t apmaly. Deň göniburçly

üçburçluklary

görkezmeli we düşündirmeli.

29

3 0

28

3 1

3 2

3 3

28 . ∆ ABC üçburçluk göniburçlymy? А Sebäbi ? ÝOK 30 0 HAWA Göniburçly üçburçugyň ýiti burçlarynyň jemi 90 0 . С 6 0 0 В

28 .

ABC üçburçluk göniburçlymy?

А

Sebäbi ?

ÝOK

30 0

HAWA

Göniburçly üçburçugyň

ýiti burçlarynyň jemi 90 0 .

С

6 0 0

В

29 . ∆ ABC üçburçluk göniburçlymy? Pikirlen ! Sebäbi ? А ÝOK 45 0 С HAWA D eňýanly üçburçlugyň esasyndaky burçlar deňdirler. Göniburçly üçburçugyň ýiti burçlarynyň jemi 90 0 . В

29 .

ABC üçburçluk göniburçlymy?

Pikirlen !

Sebäbi ?

А

ÝOK

45 0

С

HAWA

D eňýanly üçburçlugyň

esasyndaky burçlar deňdirler.

Göniburçly üçburçugyň

ýiti burçlarynyň jemi 90 0 .

В

3 0 . 1, 2 we 3 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň Pikirlen ! Berekella ! 50 0 , 40 0 , 50 0 В 40 0 , 50 0 , 40 0 50 0 30 0 , 60 0 , 30 0 45 0 , 45 0 , 45 0 1 2 3 А С

3 0 .

1, 2 we 3 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň

Pikirlen !

Berekella !

50 0 , 40 0 , 50 0

В

40 0 , 50 0 , 40 0

50 0

30 0 , 60 0 , 30 0

45 0 , 45 0 , 45 0

1

2

3

А

С

3 1 . 1, 2 we 3 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň В Berekella ! Pikirlen ! 3 4 0 0 , 5 0 0 , 4 0 0 30 0 , 60 0 , 30 0 2 5 0 0 , 4 0 0 , 5 0 0 1 С 4 0 0 45 0 , 45 0 , 45 0 D

3 1 .

1, 2 we 3 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň

В

Berekella !

Pikirlen !

3

4 0 0 , 5 0 0 , 4 0 0

30 0 , 60 0 , 30 0

2

5 0 0 , 4 0 0 , 5 0 0

1

С

4 0 0

45 0 , 45 0 , 45 0

D

3 2 . 1,2,3,4,5 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň D Berekella ! Pikirlen ! 1 2 50 0 , 65 0 , 6 5 0 , 25 0 , 25 0 45 0 , 45 0 , 45 0 , 45 0 , 55 0 А 30 0 , 30 0 , 60 0 , 6 0 0 , 30 0 F 3 4 5 25 0 , 25 0 , 65 0 , 65 0 , 50 0 В 40 0 С

3 2 .

1,2,3,4,5 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň

D

Berekella !

Pikirlen !

1

2

50 0 , 65 0 , 6 5 0 , 25 0 , 25 0

45 0 , 45 0 , 45 0 , 45 0 , 55 0

А

30 0 , 30 0 , 60 0 , 6 0 0 , 30 0

F

3

4

5

25 0 , 25 0 , 65 0 , 65 0 , 50 0

В

40 0

С

3 2 . D eň üçburçluklary görkeziň. D Sebäbi ? Pikirlen ! Berekella ! 1 2 ∆ FDB = ∆ ADB ∆ FDB = ∆ ABC А ∆ DAB = ∆ CAB F 3 4 5 G ipotenuzasy we ýiti burçy boýunça… В 40 0 С

3 2 .

D eň üçburçluklary görkeziň.

D

Sebäbi ?

Pikirlen !

Berekella !

1

2

FDB = ∆ ADB

FDB = ∆ ABC

А

DAB = ∆ CAB

F

3

4

5

G ipotenuzasy we

ýiti burçy boýunça…

В

40 0

С

3 3 . 1,2,3,4,5 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň F Pikirlen ! Berekella ! В С 3 5 4 50 0 30 0 , 30 0 , 60 0 , 6 0 0 , 30 0 А 45 0 , 45 0 , 45 0 , 45 0 , 55 0 25 0 , 25 0 , 65 0 , 70 0 , 40 0 2 0 0 , 2 0 0 , 70 0 , 70 0 , 4 0 0 1 2 D

3 3 .

1,2,3,4,5 burçlaryň gradus ölçeglerini tapyň

F

Pikirlen !

Berekella !

В

С

3

5

4

50 0

30 0 , 30 0 , 60 0 , 6 0 0 , 30 0

А

45 0 , 45 0 , 45 0 , 45 0 , 55 0

25 0 , 25 0 , 65 0 , 70 0 , 40 0

2 0 0 , 2 0 0 , 70 0 , 70 0 , 4 0 0

1

2

D

3 3 . D eň üçburçluklary görkeziň. F Sebäbi ? В Berekella ! Pikirlen ! С 3 5 50 0 4 ∆ DAB = ∆ CAB А ∆ FDB = ∆ ABC ∆ FDB = ∆ ADB 1 G ipotenuzasy we ýiti burçy boýunça … 2 D

3 3 .

D eň üçburçluklary görkeziň.

F

Sebäbi ?

В

Berekella !

Pikirlen !

С

3

5

50 0

4

DAB = ∆ CAB

А

FDB = ∆ ABC

FDB = ∆ ADB

1

G ipotenuzasy we

ýiti burçy boýunça …

2

D

Üstünlik hemraňyz bolsun! G eometriýa 6 Jumaýew A.A.

Üstünlik hemraňyz bolsun!

G eometriýa 6

Jumaýew A.A.


Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!