Баяндама:Заманауи о?ыту ар?ылы зерттеуді дамыту

ЗАМАНАУИ  О?ЫТУ  АР?ЫЛЫ О?УШЫЛАРДЫ? ЗЕРТТЕУШІЛІК ?ЫЗМЕТІН ДАМЫТУ

 «?мір бойы білім алу, ?рбір ?аза?станды?ты? жеке ?ажеттілігіне  айналуы тиіс»

                                                                                                                        Н.?.Назарбаев

                                         Дамы?ан елдердегі білім беру ж?йесінде ерекше ма?ызды м?селелерді? бірі – а?паратты? – коммуникациялы? технологияларды пайдалану. ?азіргі та?да елімізде білім беру ж?йесінде жа?ашылды? ?атарына а?паратты? ке?істікті ??ру енгізілді. Саба?ты? ?ызы?ты ?туі м??алімні? ?немі ізденуіне, ?тымды ?діс-т?сілдерді ?олдануына, сондай-а? о?ыту ?дістемесін жа?артып отыруына байланысты. Жа?а педагогикалы? технологиялар о?ушыны? шы?армашылы? ?абілеттерін арттыру?а ?з ?лесін ?осады. О?у-т?рбие ?рдісінде ?олданылып, айтарлы?тай н?тиже беріп ж?рген жа?а педагогикалы? технологиялар ?атарында «Дамыта отырып о?ыту» , «Оза отырып о?ыту», «Іс-?рекетті ба?алау»,«Саралап о?ыту», «Шо?ырландырып ?ар?ынды о?ыту» , « Де?гейлік тапсырмалар ар?ылы  о?ыту», «Модульдік о?ыту», «Сатылай кешенді талдау» ж?не «Сын т?р?ысынан ойлау» технологияларын атау?а болады. К?нделікті саба?та  ?азіргі заман талабына сай  а?паратты? технологияларды, электронды? о?улы?тарды ж?не Интернет ресурстарын пайдалану, о?ушыны? шы?армашылы? зерттеу ?абілетін дамыту?а м?мкіндік береді. Коммуникациялы? технологияларды пайдалануды? тиімділігі:

• о?ушыны? ?з бетімен ж?мысы, ?зін-?зі реттеуі;
• аз уа?ытта к?п білім алып, уа?ытты ?немдеу;
• білім-білік да?дыларын тестілеу  ар?ылы тексеріп, дамуы

• ?ашы?ты?тан білім алу м?мкіндігіні? туындауы;
• ?ажетті а?паратты жедел т?рде алу м?мкіндігі;
• о?ушыны? ой-?рісін д?ниетанымын ке?ейтуге де ы?палы зор.

                  Электронды? - мультимедиялы? о?улы?, к?нбе-к?н дамытылып отыратын ашы? т?рдегі ?дістемелік ж?йе. Оны ?р ?стаз ?з педагогикалы? т?жірибесіндегі материалдармен толы?тыра отырып, ?рі ?арай жетілдіре алады. Электронды? о?улы? ар?ылы ?й тапсырмасын, жа?а саба?ты т?сіндіруге ж?не тест тапсырмаларын орындау?а болады.  Б?л ?діс о?ушыны? білімін к?теруге, саба??а ынтасын ?алыптастыру?а о? ?сер ететіндігі с?зсіз.  О?у-?дістемелік ??ралдарды ?з д?режесінде ?олдануды ?йренген о?ушылар ?зі белсенді жеке ж?мыс істей алады..

                       Интерактивтік о?ыту – б?л, е? алдымен о?ушы мен м??алімні? ?арым-?атынасы тікелей ж?зеге асатын с?хбаттасып о?ыту болып табылады. Саба?та?ы интерактивтік ?рекет ?зара т?сіністікке, ?атысушыны? ?р?айсысына ?ажет есепті бірлесіп шешуге алып келетін - ?йымдастыру ж?не с??баттасып ?арым-?атынас жасауды ?сынады.

             А?паратты?-коммуникациялы? технологияны дамыту білім беруді? бір б?лігі. Со??ы жылдары заман а?ымына сай к?нделікті саба??а компьютер, электронды? о?улы?, интерактивті та?та ?олдану жа?сы н?тиже беруде. Білім беру ж?йесі электронды? байланыс, а?парат алмасу, интернет, электронды? пошта, телеконференция, On-line саба?тар ар?ылы іске асырылуда.О?у процесінде о?ытуды? а?паратты?-коммуникациялы? технологияларын тиімді пайдалану  ж?не ?олдану айтарлы?тай о? т?жірибе беріп отыр. Атап айтса?, о?ушыларды? ?з бетімен ізденісі, п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттырып, шы?армашылы?ын дамыту?а,зерттеу ?абілетін, о?у ?ызметіні? м?дениетін ?алыптастыру?а, дербес ж?мыстарын ?йымдастыру?а ерекше ?олайлы жа?дай ту?ызып отыр. Жа?а а?паратты? технология ??ралдары о?ыту ??ралы ?ызметiн ат?арады. Д?ст?рлi о?у ??ралдарынан бас?а ты?даушы?а мына типтегi материалдар ?сынылады:

• компьютерлiк ?йрету ба?дарламалары;
• электронды? о?у ??ралдары;
• компьютерлiк тестiлеу ж?йесi мен бiлiмдi ба?ылау;
• аудио ж?не видеоматериалдар;
• Интернеттік а?парат материалдары.

                       «Де?гейлеп  о?ыту»технологиясы ?р о?ушы?а  ?з м?мкіндіктерін  барынша  пайдалана  отырып , білім алуына  жа?дай жасайды . ?рт?рлі де?гейдегі балалар?а бірдей зейін аударып, олармен саралай  ж?мыс істеуге м?мкіндік береді.  Білімді  игеруді? негізгі  ?ш сатысы базалы?, ба?дарламалы?, к?рделенген де?гейі ескеріледі.  Егер білімге о?ушы сал?ырт болса, не істеу ?ажет? Міне осындай ?р т?рлі ойлардан кейін бала ж?регіне жол тауып, білімге жетелеу ?шін м??алім о?ушыларды ?ызы?тыратындай ?р т?рлі ?діс -  т?сілдерді ?олдануы тиіс.

                           «Сын т?р?ысынан ойлау» технологиясы. СТО – сынау емес, шы?дал?ан ойлау. Саба?  бірнеше стратегиямен ж?мыс ж?ргізу ар?ылы ж?зеге асырылады.  Б?л ?діс  о?ушыларды ойландыру?а; ?з ойларын ашы? айту?а, пікір таластыру?а , /дебат/ , ?з бетімен ізденіп ж?мыс істеуге ба?ыттайды  ?ызы?ушылы?ты ояту кезе?і – м?нда ?ткен та?ырыптан не біледі, не айта алады, ?ткенді еске т?сіру, ой ?оз?ап, ?сер ету кезе?і болады.  Ма?ынаны ажырату кезе?інде – на?ты та?ырыпты м??алім с?ра?-жауап ар?ылы т?сіндіре отырып , ?з беттерімен ойларын орта?а салып, жа?а саба?, жа?а идеяны ж?зеге асыру?а талпынады.Я?ни о?ушы?а ескі мен жа?аны ?штастырып ойын ке?ейтеді.

                        «Сатылай кешенді талдау»  негізін ?ала?ан ?діскер – ?алым  Н. А. Оразахынова. «Сатылай кешенді талдау» технологиясы б?л ?аза?ты? т?л технологиясы деп атау?а болады. Б??ан д?лел ретінде осы технологияны? авторы Н?рша Алжамбай?ызы Оразахынова .СКТ ?дістерін  бастауыш сыныптардан бастап, ?аза? тілі, а?ылшын тілі, ?дебиет, математика, тарих, георафия, физика, химия, информатика секілді негізгі п?ндерде ?олдана аласызСКТ ?дістерінде баланы? жалпы т?л?алы? дамуына, ойлау, есте са?тау, ?иялдау, ізденушілік, зерттеушілік ?рекеттерін ?йымдастыру да басты назарда ?сталады. Ол ?шін бала ?зіні? б??ан дейінгі білетін амалдарыны?, т?сілдеріні? жа?а м?селені шешуге жеткіліксіз екенін сезінетіндей жа?дай?а т?суі керек. Содан барып, ол білім алу?а ?рекеттенеді .М??алім мен о?ушы ?арым ?атынасы жа?а ?а?идалар?а негізделеді. Олар: ынтыма?тасты?, т?сіністік, ?ріптестік секілді ?асиеттер. Б?л технологияны? ма?ыздылы?ы, та?ы бір ерекшелігі о?ушыларды «жа?сы», «жаман», «орташа» деп б?лмей тек материалды ?те жылдам, баяу, ?абылдауына ?арай тапсырманы он де?гейге икемдеп барлы? баланы? дамуы ?шін ?олайлы жа?дай ту?ызуды ма?сат т?тады.Ал де?гейлер т?мендегідей болып б?лінеді:  Бірінші де?гейде о?ушымен м??алімні? іс-?рекеті ?атар ж?реді: жазу, дауыстап айту, есту, к?збен к?ру, естіген н?рені ?за? есінде са?тау, я?ни коммуникативті ?рекеттер орындалады..Екінші де?гейде іс ?рекет айтылым-жазылым т?рінде ж?зеге асады.О?ушы талдауды ауызша толы? баяндап жазу?а, талдауды? ?ыс?аша т?рін ?олданады. Ал д?рыс баяндау?а ?ажетті толы? ?лгісі с?йлем ??рылысы алды??ы сатыда ?йретілген. Б?л де?гейде тілдік ?атынас айтылым-жазылым-ты?далым ?рекеттері ?атар ж?реді. Б?л талдау к?рделілігімен ерекшеленеді де о?ушыларды ой ?ш?ырлы?ына баулу, танымды? д?ниесін ке?ейту к?зделеді. ?шінші де?гейде тілдік материалды жазылым бойынша символдар ар?ылы ы?шамдау принципы мен ?рнектеу, айтылым бойынша ауызша толы? талдау ж?ргізіледі. Б?л де?гейде о?ушылар алдын?ы білім-білік да?дыларын жина?тап, сауатты ??гіме ?дісі ?олданылады. Диалог ар?ылы талдау ?лгілері ауызша ,ойын т?рінде ж?ргізіледі.

               ?орыта  келгенде, «?азіргі заманда болаша? мамандар?а  а?паратты? технологиямен, ?лемдік стандарт?а сай білім беру ?те ?ажет» деп, Елбасы атап к?рсеткендей, жас ?рпа??а білім беру жолында а?паратты? технологияны о?у ?рдісінде о?тайландыру мен тиімділігін арттыруды? ма?ызы зор. Білім беру ж?йесін а?параттандыру  мен а?паратты? – коммуникациялы? технологияны о?у,  т?рбие ?рдісінде пайдалану о?ушыны? ?з маманды?ына ?ызы?ушылы?ы мен маманды? сапасын арттырып, шы?армашылы? шабытын шы?дап, ?ылыми к?з?арасын ?алыптастырып, е?бек нары?ында?ы б?секеге ?абілетті мамандар даярлауда ?о?амны? даму жолдарын аны?тайтыны с?зсіз