Телләр турында кызыклы фактлар

Телләр турында кызыклы фактлар

• Телләрнең күплеге ягыннан Папуа-Яңа Гвинея алдынгы урынны тота. Дөньядагы барлык телләрнең 10 проценты чамасы, ягъни 500 гә якыны шунда тупланган.
• Иң катлаулы тел – Дагстандагы табасаран теле. Анда килешләр саны гына да 48 гә җитә.
• Дөньяда иң сирәк аваз – “рҗҗ” авазлары кушылмасыннан торган аваз. Ул чех телендә генә очрый.
• Дөньяда иң киң таралган аваз – “а” авазы. Ул аваз булмаган телләр юк.
• Африкада яшәүче бушменнар телендә чиртү тавышына охшаган аваз бар.
• Иң күп тел белүче дип 1914 елда Франциядә туган Джордж Шмидт санала. Ул 19 телне яхшы белгән, тагын 12 телдә бераз сөйләшә алган.
• Хәзерге вакытта дөньяда 65 алфавит билгеле. Алар арасында иң күп авазлысы – кхмер теле алфавиты. Ул 72 аваздан тора.
• Иң күп тартык аваз Кавказдагы убых телендә – 85 аваз, ротокас телендә исә иң азы – 6 тартык кына.
• Вьетнамдагы седанг теле иң күп сузык авазлы тел санала: биредә аларның саны 55 кә җитә.
• Абхаз теле 2 сузыктан гына файдалана.
• Дөньяда барлыгы 7174 тел бар дип исәпләнә. Якынча ике атна саен 1 тел онытыла, юкка чыга икән.
• Дөньяда иң киң таралган тел кытай теле санала. Бу телдә 1 миллиардтан артык кеше сөйләшә.
• Иң борынгы тел – Кытай теле.
• Иң күп терминнар һәм иң күп сүзләр инглиз телендә. (Ул терминнар теле булып санала)
• Күп телләрдә бертөрле яңгырый торган ике сүз ул - мама, папа.
• Иң борынгы хәреф – О хәрефе.
• 53 илдә инглиз теле дәүләт теле булып санала.
• Уильям Шекспир 24000 сүз белгән. Шуның 1700 ен үзе уйлап чыгарган.
• Иң җиңел тел - фин теле. Анда сүзләр ничек ишетелә, шулай языла.
• Иң озын алфавит - Камбоджа алфавиты. Анда 74 хәреф бар.
• Иң кыска алфавит - Тын океанда урнашкан Бугенвиль утравында яшәүче халыкларныкы. Анда 12 хәреф исәпләнә.